Radio Opole » O polskość Śląska Opolskiego » Posłuchaj cyklu » O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021
2021-02-20, 08:00 Autor: Wiktor Krzewicki

O polskość Śląska Opolskiego 20.02.2021

[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
[Fot. https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/historia-towarzystwa-gimnastycznego-sokol/]
W tym roku minie 110 lat od utworzenia w Opolu pierwszego gniazda Sokoła. Początkowo Polacy zaangażowani w działalność patriotyczną jeździli na spotkania Sokoła do Poznania. W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda.
Pierwsze gniazdo na terenie dzisiejszego Śląska Opolskiego powstało w Koźlu. Następne pojawiło się w Strzelcach i już na samym początku działacze spotykali się z szykanami miejscowych władz.

Wkrótce rozpoczęła się współpraca pomiędzy działaczami Sokoła z różnych miast dzisiejszej Opolszczyzny. W Opolu oficjalnie gniazdo Sokoła powstało 11 czerwca 1911. Pierwszym prezesem został Tadeusz Koraszewski. Niespełna miesiąc później opolskie gniazdo zostało przyjęte do Okręgu Śląskiego. Nie było to zbyt liczne gniazdo. W jego skład wchodziło 21 członków w tym 14 ćwiczących. Poza prezesem Koraszewskim w skład władz wchodzili też sekretarz Leon Powolny i naczelnik Kazimierz Robakowski. Zajęcia gimnastyczne odbywały się w sali Banku Ludowego, którego władze sprzyjały sokolej działalności.

Sokolstwo było bardzo aktywne na terenie Górnego Śląska. Jednym z najaktywniejszych ośrodków stały się Piekary, gdzie także w czasie zlotów pojawiali się działacze z 10 gniazd m.in. Z Królewskiej Huty, Bytomia, Katowic i Wrocławia.

Jako polska organizacja patriotyczna przez cały czas “Sokół” był infiltrowany przez służby pruskie, o czym zresztą pisała wówczas wydawana przez Bronisława Koraszewskiego “Gazeta Opolska.”

W momencie odzyskania przez Polskę niepodległości na terenie Śląska działało już 24 gniazda. Zdaniem Wincentego Ogrodzińskiego na Górnym Śląsku przypadał średnio 1 sokół na 1000 mieszkańców. Z Sokołem na Śląsku liczyli się wszyscy.

Na koniec warto przypomnieć, że 7 lutego tego roku obchodziliśmy 154 rocznicę powstania we Lwowie pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Jego powstanie 7 lutego 1867 roku , jak również innych organizacji społecznych stało się możliwe dzięki funkcjonującej w latach 60 i 70 XIX w. na terytorium monarchii Habsburgów autonomii społeczno-politycznej .

Na terenie Śląska pierwsze gniazda powstały we Wrocławiu w 1894 roku. Rok później z inicjatywy robotnika Józefa Tucholskiego w Bytomiu, a w 1896 roku także w Katowicach. Sokołów nie zabrakło również w powstaniach śląskich: Przecież na czele III powstania stanął Wojciech Korfanty, prezes „Sokoła” w Katowicach , jeden z najważniejszych polskich polityków czasu II Rzeczypospolitej.

Zobacz także

2021-10-25, godz. 17:00 O polskość Śląska Opolskiego 23.10.2021 Represje wobec Polaków z Górnego Śląska ograniczyły ich działalność konspiracyjną, ale jej nie zatrzymały. Walka z okupantem niemieckim była dalej … » więcej 2021-10-16, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 16.10.2021 Mimo aresztowań, represji i egzekucji ruch oporu także na Śląsku trwał. Jedną z ważniejszych form działalności podziemnej stało się drukowanie i kolportowanie… » więcej 2021-10-09, godz. 08:00 O polskość Śląska opolskiego 09.10.2021 W pierwszych miesiącach okupacji powstawały polskie organizacje podziemne, o charakterze wojskowym. Na Śląsku poza organizacjami Siły Zbrojne Polski i Polską… » więcej 2021-10-02, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 01.10.21 Mija właśnie 100 rocznica utworzenia 1 października 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich. Głównym zadaniem związku była ochrona ludności polskiej… » więcej 2021-09-25, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 25.09.2021 Wygaśnięcie w lipcu 1937 roku postanowień Konwencji Genewskiej Niemcy wykorzystali do wzmożenia represji. Już niespełna miesiąc później zaczęły się… » więcej 2021-09-18, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 18.09.2021. Wśród zapomnianych Polaków z Górnego Śląska jest ks. Jan Rzymełka, działacz plebiscytowy, autor śpiewnika powstańczego, odznaczony prze Wojciecha Korfantego… » więcej 2021-09-11, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 11.09.2021 100 kilometrów od Opola doszło do spektakularnej potyczki września 1939 roku. Pod Mokrą stanęły naprzeciw siebie Wołyńska Brygada Kawalerii i niemieckie… » więcej 2021-09-04, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 04.09.2021 W pierwszych dniach września w okolicach Pszczyny doszło do kilku bitew. Zapomnianą potyczką kampanii wrześniowej na Śląsku stała się niewątpliwie bitwa… » więcej 2021-08-28, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 28.08.2021 Mija 99 lat od rozpoczęcia działalności Związku Polaków w Niemczech. Organizacja została założona 27 sierpnia 1922 roku, Do września 1939 roku miała… » więcej 2021-08-21, godz. 08:00 O polskość Śląska Opolskiego 21.08.2021 Mija właśnie 101 lat od pierwszych dni II śląskiej insurekcji. W związku z tym warto przypomnieć zapomnianych zupełnie przywódców powstania Stanisława… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »