Radio Opole » Na Linii Korfantego » Felietony » 'Na Linii Korfantego' 12.03.2021
2021-03-12, 11:31 Autor: Bolesław Bezeg

"Na Linii Korfantego" 12.03.2021

Jednym z głównych elementów polskiej propagandy przedplebiscytowej była wspomniana już ustawa konstytucyjna Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r., która zawierała Statut Organiczny Województwa Śląskiego. Statut ten zapewniał mającemu powstać w ramach państwa polskiego Województwu Śląskiemu sporą autonomię.
Podstawowym atrybutem tej autonomii miał być Sejm Śląski, w którego kompetencjach miało znaleźć się ustawodawstwo w dziedzinach: publicznego używania języka polskiego, administracji i samorządu, spraw sanitarnych, policji, szkolnictwa, spraw wyznaniowych, zaopatrzenia ubogich, rolnictwa, spraw wodnych, energetyki elektrycznej, kolei, komunikacji, zwalczania lichwy, robót publicznych, budżetu śląskiego, podatków i opłat publicznych.

Polski przekaz propagandowy wykorzystywał ten fakt do uświadamiania Ślązakom, iż Polska już zagwarantowała im autonomię o określonym kształcie, a Niemcy dopiero im autonomię w niewiadomym kształcie obiecują.

Faktem jest, że 27 listopada 1920 r. czyli cztery i pół miesiąca po parlamencie polskim, parlament Rzeszy uchwalił ustawę wpisaną do konstytucji republiki weimarskiej jako ustępy 2 i 3 artykułu 167 zapowiedź zorganizowania po ostatecznym przyłączeniu Śląska do Niemiec plebiscytu w sprawie wyłączenia Górnego Śląska z jego dotychczasowego państwa związkowego czyli Prus. Miało to stworzyć wrażenie, że Górny Śląsk uzyska w Rzeszy status kraju związkowego, równorzędnego z np. Prusami, z osobną konstytucją i własnym rządem.

Rząd polski wiele swoich działań na zgoła odmiennych kierunkach kształtował biorąc pod uwagę pryzmat zmagań o polskość Śląska, m.in. należały do nich starania o dokonanie się jeszcze przed górnośląskim plebiscytem czterech wydarzeń, które znacznie wzmocniły pozytywny wizerunek Polski.

Mając to właśnie na uwadze 19 lutego 1921 r. podpisano sojusz polsko-francuski, 3 marca podpisano sojusz polsko-rumuński, 17 marca Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę zasadniczą (tzw. konstytucję marcową), stanowiącą o republikańskim charakterze państwa polskiego oraz o szerokich uprawnieniach jego obywateli i władz samorządowych, zaś nazajutrz – 18 marca w Rydze nieco pospiesznie został podpisany polsko-rosyjski traktat pokojowy.

Traktat pokojowy z bolszewicką Rosją stał się tuż przed plebiscytem główną osią akcji propagandowej. Już 15 marca przewodniczący polskiej delegacji na konferencję pokojową w Rydze Jan Dąbski przysłał do Wojciecha Korfantego specjalną depeszę, którą natychmiast opublikowano w prasie górnośląskiej. Depesza ta zawierała informacje o zawieszeniu broni i zapewnienie, iż traktat pokojowy zostanie podpisany 18 marca 1921 r. Niewątpliwie informacja ta była bardzo korzystna dla polskiej propagandy plebiscytowej, chociaż bardzo spóźniona.

Pokój w Rydze i konstytucja marcowa były oczywistym zaprzeczeniem jednego z głównych argumentów niemieckich, jakim była wewnętrzna słabość Polski i brak widoków na bezpieczeństwo zewnętrzne polskiej państwowości. Ten ostatni argument niwelowały zawarte właśnie sojusze, zwłaszcza z Francją, które stanowiły dowód, iż Polska staje się silnym i poważanym na arenie międzynarodowej państwem europejskim.
Posłuchaj "Na Linii Korfantego" 12.03.2021

Zobacz także

2021-03-22, godz. 12:09 "Na Linii Korfantego" 22.03.2021 Analizując wyniki plebiscytu Komisariat Plebiscytowy doszedł do wniosku, że w znacznym stopniu zaważyły na nich głosy emigrantów niemieckich, których Niemcy… » więcej 2021-03-19, godz. 12:04 "Na Linii Korfantego" 19.03.2021 Posłuchajmy jak wspomina tamten dzień cytowany tu już Jan Nowak – członek komisji plebiscytowej w Tarnowskich Górach, autor poczytnych pamiętników z okresu… » więcej 2021-03-18, godz. 15:54 "Na Linii Korfantego" 18.03.2021 O tym, że na Górnym Śląsku odbędzie się plebiscyt powszechnie wiedziano już od czerwca 1919 roku czyli od ogłoszenia postanowień pokoju wersalskiego… » więcej 2021-03-17, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 17.03.2021 Wśród powstańczych dowódców niewątpliwie jedną z najbardziej popularnych ale i tajemniczych postaci był kapitan pruskiej marynarki wojennej Robert Oszek… » więcej 2021-03-16, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 16.03.2021 Gdy przyjdzie wymieniać najbardziej zasłużonych powstańczych dowódców, niewątpliwie w pierwszej kolejności trzeba wskazać dowódcę dwóch pierwszych… » więcej 2021-03-15, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 15.03.2021 Niewątpliwie Wojciech Korfanty w walce o przynależność państwową Śląska po I wojnie światowej był postacią najważniejszą. Jako członek powstańczego… » więcej 2021-03-11, godz. 14:30 "Na Linii Korfantego" 11.03.2021 Jak wspominaliśmy w poprzednich odcinkach do akcji propagandowej przed plebiscytem na Górnym Śląsku obie strony zaangażowały wszelkie możliwe środki. Wśród… » więcej 2021-03-10, godz. 12:00 "Na Linii Korfantego" 10.03.2021 Po drugim Powstaniu Śląskim i usunięciu z Rejencji Opolskiej niemieckiej policji SIPO, polscy działacze mogli zacząć działać z większym rozmachem i na… » więcej 2021-03-09, godz. 11:45 "Na Linii Korfantego" 09.03.2021 Gdy po II powstaniu śląskim z obszaru plebiscytowego zniknęła brutalna niemiecka policja SIPO, a powołana w jego miejsce dwunarodowa Policja Plebiscytowa… » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »