Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2023-06-17, 08:00 Autor: PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
17 czerwca
1025 - Zmarł król Bolesław I Chrobry, władca Polski od 992 r.

1501 - W Toruniu zmarł król Jan I Olbracht, panujący od 1492 r.

1620 - W Krakowie zmarł Mikołaj Zebrzydowski, marszałek wielki koronny, wojewoda krakowski, przywódca rokoszu sandomierskiego (1606-1609) przeciwko królowi Zygmuntowi III Wazie; założyciel Kalwarii Zebrzydowskiej.

1696 - W Wilanowie zmarł król Jan III Sobieski, panujący od 1674 r.

1793 - W Grodnie rozpoczął obrady, zwołany na żądanie Rosji, ostatni Sejm Rzeczypospolitej szlacheckiej; pracując pod terrorem rosyjskich wojsk zatwierdził II rozbiór oraz ustalił nową organizację państwa, która niemal całkowicie unieważniała ustawodawstwo Sejmu Wielkiego.

1794 – Insurekcja Kościuszkowska: Rada Najwyższa Narodowa powołała Sąd Najwyższy Kryminalny, którego zadaniem było osądzenie członków Targowicy i innych współpracowników Rosjan.

1834 - W Paryżu ukończono druk pierwszego wydania "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza.

1835 - W Wysocku niedaleko Jarosławia zmarła księżna Izabela Czartoryska, pisarka, animatorka życia kulturalnego, mecenaska sztuki, kolekcjonerka; założycielka rezydencji w Puławach, na terenie której utworzyła pierwsze polskie muzeum gromadzące pamiątki narodowe; aktywna uczestniczka życia politycznego w okresie Sejmu Wielkiego, związana ze Stronnictwem Patriotycznym.

1882 - W Oranienbaumie w Rosji urodził się Igor Strawiński, kompozytor o polskich korzeniach (jego przodkiem był Stanisław Strawiński, oficer konfederacji barskiej), Strawiński był jednym z głównych przedstawicieli modernizmu muzycznego; twórcą m.in. słynnego baletu "Święto Wiosny", który przez znawców uważany jest za dzieło rozpoczynające erę muzyki współczesnej.

1908 - We Lwowie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego powołany został Związek Walki Czynnej, tajna organizacja, której celem było przyszłe powstanie zbrojne w zaborze rosyjskim; na czele ZWC stanął Kazimierz Sosnkowski.

1915 - W Travniku na terenie Bośni i Hercegowiny urodził się Mirosław Ferić, as myśliwski, porucznik WP, uczestnik kampanii 1939 r. i Bitwy o Anglię, pilot Dywizjonu 303.

1915 - W Brzezinach urodził się Grzegorz Korczyński, działacz komunistyczny, uczestnik wojny domowej w Hiszpanii; od 1942 r. w GL, następnie AL; w latach 1965-1971 wiceminister obrony narodowej; w 1970 r. dowodził oddziałami pacyfikującymi robotnicze protesty na Wybrzeżu.

1920 - W Tczewie utworzono Szkołę Morską.

1921 - Powstała Biblioteka Polska PAN w Rzymie po przekazaniu przez Józefa Michałowskiego prywatnego księgozbioru Ośrodkowi Polskich Studiów Akademii Umiejętności.

1925 - W Genewie podpisany został protokół o zakazie używania w czasie wojny gazów trujących i broni bakteriologicznej; wśród sygnatariuszy dokumentu był rząd polski.

1931 - W Ciechanowie urodził się Ignacy Gogolewski, aktor, przez wiele lat związany z Teatrem Polskim w Warszawie, następnie Teatrem Narodowym; niezapomniany Antek Boryna w ekranizacji "Chłopów", wystąpił również w filmach "Żołnierz Królowej Madagaskaru", "Szyfry", "Jowita", "Hrabina Cosel", "Samotność we dwoje", "Bolesław Śmiały", "Spotkanie na Atlantyku", "Zamach stanu", a także w serialu "Stawka większa niż życie"; w latach 2005-2006 prezes ZASP-u.

1934 - Ukazał się dekret prezydenta RP Ignacego Mościckiego o utworzeniu obozu izolacyjnego w Berezie Kartuskiej.

1939 - W Warszawie urodził się Krzysztof Zanussi, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Struktura kryształu", "Życie rodzinne", "Iluminacja", "Bilans kwartalny", "Barwy ochronne", "Spirala", "Kontrakt", "Constans", "Z dalekiego kraju", "Życie za życie. Maksymilian Kolbe", "Rok spokojnego słońca" - uhonorowany Złotym Lwem w Wenecji, "Dotkniecie ręki", "Cwał", "Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową", "Persona non grata" i "Obce ciało"; wieloletni szef Studia Filmowego TOR.

1939 - W Tokio urodziła się Ludmiła Jakubczak, piosenkarka, tancerka.

1940 - W Warszawie urodził się Jakub Karpiński, socjolog, historyk, politolog, działacz opozycji antykomunistycznej.

1944 - W Warszawie urodził się Adam Kreczmar, poeta, satyryk.

1945 - W Moskwie rozpoczęły się rozmowy na temat utworzenia w Polsce Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej.

1945 - Wojsko Polskie zajęło polską część Cieszyna.

1963 - Zmarł Richard Baer, nazistowski zbrodniarz, komendant KL Auschwitz-Birkenau (1944-1945); po ewakuacji obozu w styczniu 1945 r. otrzymał nominację na komendanta KL Mittelbau-Dora; miał być sądzony w 1963 r. w RFN w procesie 24 zbrodniarzy SS, jednak ze względu na zły stan zdrowia jego sprawę wyłączono z procesu.

1971 - W Montrealu zmarł Antoni Szyling, generał WP; w czasie kampanii 1939 r. dowódca Armii "Kraków", mającej bronić Górnego Śląska i południowego skrzydła polskiego frontu; po walkach odwrotowych wyprowadził większość sił armii na wschód od Wisły; dowodził w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim.

1972 - W Warszawie urodził się Michał Żebrowski, aktor, znany m.in. z roli Jana Skrzetuskiego w ekranizacji "Ogniem i mieczem" oraz Tadeusza Soplicy w "Panu Tadeuszu", wystąpił również w filmach "Poznań 56", "Wiedźmin", "Stara baśń. Kiedy słońce było bogiem", "Pręgi", "Rok 1612", "Janosik. Prawdziwa historia", "Sęp" i "Tajemnica Westerplatte", a także w serialu "Sława i chwała"; dyrektor naczelny Teatru 6. piętro w Warszawie.

1983 - W Warszawie zmarł Miron Białoszewski, poeta, prozaik, twórca teatralny, autor "Pamiętnika z powstania warszawskiego".

1985 - SB aresztowała w Warszawie Tadeusza Jedynaka, członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ "Solidarność" z regionu Śląsko-Dąbrowskiego.

1991 - W Bonn premier Jan Krzysztof Bielecki i kanclerz Helmut Kohl podpisali polsko-niemiecki traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy.

1999 - Papież Jan Paweł II zakończył ósmą pielgrzymkę do Polski (5-17 czerwca 1999).

2000 - W Charkowie z udziałem premiera Polski Jerzego Buzka i premiera Ukrainy Wiktora Juszczenki uroczyście otwarto Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu; w Charkowie-Piatichatkach spoczęły szczątki 4302 polskich ofiar NKWD, z których zdecydowaną większość stanowili więźniowie obozu w Starobielsku, w tym ośmiu generałów; w dołach śmierci, wraz z polskimi oficerami, leży także około 2,8 tys. ofiar stalinowskiego terroru z lat 1937-1938.

2004 - W Warszawie zmarł Jacek Kuroń, wieloletni więzień polityczny PRL, współtwórca Komitetu Obrony Robotników, czołowy doradca kierownictwa NSZZ "Solidarność", uczestnik obrad Okrągłego Stołu, parlamentarzysta, minister pracy i polityki socjalnej, historyk, publicysta, wychowawca, społecznik.

2010 - W Nowym Jorku zmarła Elżbieta Czyżewska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach "Mąż swojej żony", "Zaduszki", "Gdzie jest generał", "Godzina pąsowej róży", "Milczenie", "Żona dla Australijczyka", "Giuseppe w Warszawie", "Rysopis", "Niekochana", "Małżeństwo z rozsądku" i "Wszystko na sprzedaż".

2017 - W Międzyrzecu Podlaskim zmarł aktor filmowy i teatralny Mieczysław Kalenik, najbardziej znany z roli Zbyszka z Bogdańca w filmie "Krzyżacy" Aleksandra Forda.

2019 - W Prądkach koło Bydgoszczy zmarł Zbigniew Nowek, działacz opozycji antykomunistycznej, szef Urzędu Ochrony Państwa (1998-2001) i Agencji Wywiadu (2005-2008).

Zobacz także

2024-08-14, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 14 sierpnia » więcej 2024-08-13, godz. 15:00 W Pompejach odkryto dwa ciała ofiar erupcji sprzed 2000 lat Szczątki kobiety i mężczyzny zostały odnalezione przez archeologów w Pompejach. Wraz z nimi w małej starożytnej sypialni odnaleziono biżuterię, w tym… » więcej 2024-08-13, godz. 13:00 Muzeum J. Piłsudskiego podsumowało 3 lata działalności Prawie 170 tysięcy osób przez ostatnie trzy lata odwiedziło Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Muzeum zorganizowało też setki lekcji historycznych… » więcej 2024-08-13, godz. 11:00 80 lat temu na warszawskiej Starówce wybuchł tzw. czołg pułapka 80 lat temu, 13 sierpnia 1944 roku, powstańcy warszawscy przechwycili na Starym Mieście niemiecki pojazd opancerzony, który po przejechaniu barykady eksplodował… » więcej 2024-08-13, godz. 09:00 104 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska 04 lata temu, 13 sierpnia 1920 roku, rozpoczęła się Bitwa Warszawska, w której Wojsko Polskie odniosło spektakularne zwycięstwo nad Armią Czerwoną. Zapewniło… » więcej 2024-08-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 sierpnia » więcej 2024-08-12, godz. 15:00 Powstaniec Witold Lisowski - Sprawiedliwy wśród narodów świata o służbie lekarzy w czasie powstania Służba lekarzy w czasie powstania warszawskiego to karta chwały - wspominał powstaniec Witold Lisowski pseudonim „Lis”, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata… » więcej 2024-08-12, godz. 13:00 81 lat temu żołnierze Kedywu AK w akcji "Góral" przejęli ponad 100 milionów złotych 81 lat temu, 12 sierpnia 1943 roku, żołnierze Kedywu Armii Krajowej przeprowadzili w centrum Warszawy przy ulicy Senatorskiej akcję "Góral", nazywaną też… » więcej 2024-08-12, godz. 11:00 63 lata temu rozpoczęto budowę muru berlińskiego 63 lata temu, w nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 roku, rozpoczęła się budowa muru berlińskiego, oddzielającego Berlin Wschodni od Berlina Zachodniego. Przez… » więcej 2024-08-12, godz. 09:00 Uroczystości przy płycie Grobu Nieznanego Żołnierza Weterani, przedstawiciele rządu, mieszkańcy stolicy oddali hołd poległym oraz żyjącym żołnierzom Narodowych Sił Zbrojnych. W 80. rocznicę powołania… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »