Wiceprezes IPN Mateusz Szpytma podczas spotkania pt. „Od Markowej do Watykanu” podkreślił, że tragiczne losy rodziny Ulmów, ich miłość bliźniego - wyniesie ich na ołtarze. "Prości ludzie, choć wybitni w sensie, że samoucy, dokonali takiej rzeczy, że o nich dzisiaj mówi świat. Yad Vashem przyznaje medal Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, a Kościół katolicki wynosi ich na Ołtarze. To jest wielkie zwycięstwo tych osób, które po ludzku przegrały swoje życie - bo kobieta mając 32 lata, mężczyzna mając 44 - giną, mając szóstkę dzieci a siódme w drodze. Przegrali swoje życie - po ludzku, ale patrząc na to, że 10 września w Markowej będą błogosławionymi, to oni przez pryzmat wiary swoje życie wygrali.”- wyjaśniał wiceprezes IPN.

"W domu rodzinnym Ulmów odnaleziono bardzo wiele dokumentacji, w tym bardzo dużo książek”- dodał Mateusz Szpytma. "Wśród tych dwustu książek, jakie były w domu rodzinny Ulmów jest ta wyjątkowa księga - jaką jest Pismo Święte - Dzieje Nowego i Starego Przymierza, która była własnością Ulmów. Podkreślono dwa miejsca - o miłosiernym Samarytaninie i miłości bliźniego - prawdopodobnie ręką Ulmów. To jest taki dowód, nie wprost, ale pośredni na to, że ta motywacja była ze względu miłosierdzia.”- zauważa historyk.W 1995 roku Wiktorię i Józefa Ulmów zaliczono w poczet Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W 2003 roku rozpoczął się proces beatyfikacyjny ośmioosobowej rodziny. "Polacy ratujący Żydów to wielcy polscy bohaterowie”- podkreślał Mateusz Szpytma. „W tej miejscowości, także w innych domach Żydów ukrywano. Była to postawa, która nie tylko dotyczyła rodziny Ulmów, więc to jest piękne, że dzięki mieszkańcom Markowej, udało się uratować 21 Żydów.” - podkreślił wiceprezes IPN.

Dzięki inicjatywie Mateusza Szpytmy, w 2004 roku w Markowej odsłonięto pomnik, a w latach 2008-2016 powstawało tam Muzeum Polaków ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów. Powyższe działania historyk realizował współpracując z IPN, głównie z oddziałami w Krakowie i Rzeszowie. Efektem tej pracy jest też wystawa IPN pt. "Samarytanie z Markowej”, jego autorstwa. Ekspozycja została pokazana w 26. krajach na pięciu kontynentach. Wyniesienie na ołtarze całej rodziny Ulmów zaplanowano na 10 września w Markowej na Podkarpaciu. Uroczystość będzie z dwóch powodów wydarzeniem bez precedensu w historii Kościoła, bo na ołtarze zostanie wyniesiona jednocześnie cała rodzina, a także nienarodzone dziecko.