Dzięki silnej wierze i mocnemu charakterowi, młoda dziewczyna pochodząca z hrabiowskiego rodu, nie załamała się, a utratę wzroku potraktowała jako wyzwanie, by zająć się pomocą dla niewidomych.

W 1910 roku założyła w Warszawie pierwszy dom dla niewidomych dziewcząt, z którego potem powstało Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. W 1917 roku przywdziała habit, złożyła śluby wieczyste i przyjęła imię zakonne Elżbieta. Rok później założyła Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. W 1922 roku powstała instytucja centralna towarzystwa - Zakład dla Niewidomych w Laskach - gdzie do dziś są oni przygotowywani do samodzielnego życia. Tak zrodziło się Dzieło Lasek.

Wraz z księdzem Władysławem Korniłowiczem, ojcem duchowym zakładu w Laskach, Matka Czacka uczyniła z ośrodka miejsce, w którym współpracowali katolicy, świeccy oraz siostry z założonego przez nią zgromadzenia. Z mocą i wewnętrznym przekonaniem zaangażowała się w pracę z niewidomymi na płaszczyźnie duchowej. Odkąd straciła wzrok zaczęła poszukiwać jeszcze bliższej relacji z Bogiem. Z własnego doświadczenia wiedziała, ile siły w znoszeniu każdego cierpienia daje wiara. Wspólnie z księdzem Korniłowiczem uczyła swoich podopiecznych, jak pogodzić się z kalectwem i dźwigać swoje słabości po utracie wzroku, jak osiągnąć zwycięstwo ducha nad materią.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku Matka Czacka została ciężko ranna podczas jednego z bombardowań Warszawy. W okresie poprzedzającym Powstanie Warszawskie wraz z księdzem Stefanem Wyszyńskim, ówczesnym kapelanem Lasek i miejscowego oddziału Armii Krajowej, zdecydowała o zorganizowaniu w ośrodku szpitala powstańczego. W Laskach przechowywano także broń oraz zaopatrzenie, przekazywano też informacje. Matka Róża Czacka przyjaźniła się z księdzem Stefanem Wyszyńskim. Byli związani ze sobą przez podobieństwo duchowości. Łączyła ich nie tylko współpraca, ale także szczególna miłość do Trójcy Świętej i kult Matki Bożej. Od lipca 1940 roku ksiądz Wyszyński był kapelanem niewidomych dzieci oraz sióstr franciszkanek, najpierw w Żułowie i w Kozłówce, gdzie siostry przeniosły się czasowo, potem w Laskach.

Przez ostatnie 10 lat życia Matka Elżbieta Róża Czacka ciężko chorowała, wspierając Dzieło Lasek modlitwą i ofiarowanym Bogu cierpieniem. Zmarła 15 maja 1961 roku, w opinii świętości. Miała 84 lata. Została pochowana na cmentarzu w Laskach. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył prymas Stefan Wyszyński. Powiedział wówczas o niej "niewidoma Matka niewidomych".

Proces beatyfikacyjny Matki Czackiej rozpoczął się w 1987 roku. Beatyfikacja odbyła się 12 września 2021 roku w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie wraz z beatyfikacją Czcigodnego Sługi Bożego kardynała Stefana Wyszyńskiego. Uroczystości przewodniczył legat papieski kardynał Marcello Semeraro, prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, który w imieniu papieża Franciszka ogłosił nowych błogosławionych. Liturgię koncelebrowało 600 księży, 80 biskupów z Polski oraz 45 z zagranicy. W uroczystości beatyfikacyjnej uczestniczyły setki wiernych, przedstawiciele władz centralnych, w tym prezydent, szef rządu, parlamentarzyści.

(więcej)

Róża Maria Czacka urodziła się 22 października 1876 roku w Białej Cerkwi (obecna Ukraina), jako szóste z siedmiorga dzieci Zofii z domu Ledóchowskiej i hrabiego Feliksa Czackiego. Odebrała staranne wykształcenie, znała kilka języków. Gdy miała 22 lata, straciła wzrok i wtedy podjęła decyzję, że będzie pomagać niewidomym.

Do założenia stowarzyszenia zajmującego się pomocą niewidomym Różę Czacką zainspirował warszawski okulista doktor Bolesław Ryszard Gepner, który powiedział wprost, żeby nie liczyła na odzyskanie wzroku. Poradził jej, by poświęciła się opiece nad niewidomymi, których w Królestwie Polskim było 18 tysięcy.

Mimo utraty wzroku Róża Czacka wiodła niezwykle aktywny tryb życia: podróżowała po Europie, poznawała najnowsze osiągnięcia w zakresie edukacji niewidomych i nawiązywała liczne kontakty. W 1910 roku założyła w Warszawie pierwszy dom dla niewidomych dziewcząt, z którego potem powstało Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi.

Róża Czacka miała bardzo nowoczesne podejście do edukacji. Dostosowała alfabet Braille’a do wymogów języka polskiego. Dzięki jej staraniom wkrótce otwarto szkołę dla niewidomych chłopców. Do 1914 roku Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi zarządzało także przytułkiem dla niewidomych starców w Żyrardowie. Przy towarzystwie działała też ochronka dla dzieci. Opiekowano się niewidomymi mieszkającymi w rodzinach.

W 1917 roku Róża Czacka przywdziała habit, złożyła śluby wieczyste i została siostrą Elżbietą od Ukrzyżowania Pana Jezusa. Rok później założyła Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. W 1921 roku otrzymała w darowiźnie kilka mórg ziemi w Laskach. Rok później powstał tu Zakład dla Niewidomych, który do dziś wykształcił ponad 3500 niewidomych i słabowidzących osób. Przed wojną był on najnowocześniejszym w Europie zakładem dla niewidzących dzieci. W ten sposób powstało Dzieło Lasek, miejsce od początku otwarte na drugiego człowieka, bez względu na jego światopogląd, oparte na sformułowanej przez księdza Korniłowicza zasadzie Triuno, czyli współpracy na równych prawach osób niewidomych, świeckich współpracowników Dzieła oraz sióstr franciszkanek.

W 1942 roku, na zaproszenie księdza Korniłowicza, przybył do Lasek ksiądz Stefan Wyszyński. Późniejszy Prymas Tysiąclecia był tu ojcem duchowym, katechetą, wykładowcą nauki społecznej Kościoła, a także spółdzielczości, ekonomii i historii Polski.

Laski były w czasach PRL jednym z ważniejszych ośrodków inteligencji w Kościele w Polsce. Widziano w nich połączenie ewangelii z praktycznym niesieniem miłosierdzia, w warunkach franciszkańskiego ubóstwa. Organizowano tu między innymi spotkania i dyskusje, w których uczestniczyli ludzie bardzo różni światopoglądowo i religijnie. Laski stały się także miejscem schronienia dla ludzi prześladowanych przez komunistyczne władze.

Założone przez siostrę Różę Czacką towarzystwo działa w Laskach do dziś. Oprócz osób niewidomych, pomoc otrzymują tu także osoby niedowidzące, słabowidzące i mające inne niepełnosprawności.

W 1950 roku Matka Czacka zrezygnowała z funkcji przełożonej generalnej. Zmarła 15 maja 1961 roku.

Otwarcie jej procesu beatyfikacyjnego odbyło się 22 grudnia 1987 roku. Prace procesowe na terenie diecezji trwały do 1995 roku, następnie akta zostały przesłane do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie. Dekret o heroiczności cnót Matki Czackiej został promulgowany 9 października 2017 roku. W 2020 roku papież Franciszek uznał cud za wstawiennictwem Matki Elżbiety, co otworzyło drogę do jej beatyfikacji, która odbyła się 12 września 2021 roku.

Datę wspomnienia liturgicznego Matki Elżbiety Róży Czackiej wyznaczono na 19 maja.