Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne na dziś
2021-10-26, 07:21 Autor: PAP

Kalendarium historyczne na dziś

Kalendarz [www.pixabay.com]
Kalendarz [www.pixabay.com]
26 października...
1497 - Pod Koźminem (obecnie Ukraina) wycofujące się z Mołdawii wojska Jana I Olbrachta doznały porażki w bitwie z wojskami wołoskimi Stefana III Wielkiego.


1768 - W Radzyniu Podlaskim urodził się Eustachy Sanguszko, ziemianin, poseł na Sejm Czteroletni; brał udział w wojnie z Rosją w 1792 r., odznaczony za bitwę pod Zieleńcami jednym z pierwszych krzyży Virtuti Militari; uczestnik Powstania Kościuszkowskiego i wyprawy na Moskwę w 1812 r.


1775 - W Seifendorf koło Drezna urodził się Maurycy Hauke, generał artylerii, uczestnik wojny z Rosją w 1792 r., Powstania Kościuszkowskiego, oficer Legionów Polskich; generał wojsk Księstwa Warszawskiego; w kampanii 1813 r. dowodził obroną Twierdzy Zamość; od 1815 r. w armii Królestwa Polskiego, m.in. zastępca ministra wojny, senator; zaufany współpracownik w. księcia Konstantego; zastrzelony w Noc Listopadową przez powstańców; część źródeł jako datę urodzenia M. Haukego podaje 25.10.1773.


1780 - Zmarł Łukasz Smuglewicz, nadworny malarz króla Augusta III Sasa, twórca portretów rodziny królewskiej.


1866 - W Zbarażu urodził się Ignacy Daszyński, działacz socjalistyczny, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska, następnie jeden z przywódców PPS; premier Tymczasowego Rządu powołanego w Lublinie w listopadzie 1918 r.; wicemarszałek i marszałek Sejmu w okresie II RP.


1872 - We Lwowie urodził się Wacław Sobieski, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.


1883 - Na Politechnice w Rydze powstała polska korporacja akademicka "Welecja".


1899 - Urodziła się Irena Dubiska, skrzypaczka i pedagog. W okresie międzywojennym koncertowała głównie za granicą. W 1930 roku utworzyła Kwartet Polski, w którym grała z Wandą Wiłkomirską, Kazimierzem Wiłkomirskim i Mieczysławem Szaleskim. Była pierwszą wykonawczynią utworów skrzypcowych Karola Szymanowskiego. Od 2003 roku dla uczczenia pamięci skrzypaczki odbywa się Ogólnopolski Konkurs Skrzypcowy im. Ireny Dubiskiej.


1927 - Z Rapperswilu wraz ze zbiorami tamtejszego Muzeum Narodowego Polskiego sprowadzono do Polski urnę z sercem Tadeusza Kościuszki, a także bezcenne polskie dzieła sztuki, książki, manuskrypty, które w większości zostały zniszczone podczas Powstania Warszawskiego.


1929 - W Warszawie urodziła się Wanda Chotomska, pisarka, autorka wierszy, opowiadań, widowisk teatralnych i słuchowisk radiowych dla dzieci. Napisała ponad 200 książek dla dzieci i młodzieży.


1931 - W Warszawie rozpoczął się tzw. proces brzeski, w którym na ławie oskarżonych zasiedli przywódcy opozycji parlamentarnej - Centrolewu, oskarżeni o przygotowywanie zamachu stanu.


1937 - W Batorowie koło Poznania zmarł Józef Dowbor-Muśnicki; gen. armii rosyjskiej, po 1918 r. generał Wojska Polskiego; organizator i dowódca I Korpusu Polskiego w Rosji (1917-1918); w czasie Powstania Wielkopolskiego naczelny dowódca armii wielkopolskiej.


1937 - Premiera filmu "Dziewczęta z Nowolipek" w reżyserii Józefa Lejtesa.


1939 - Hans Frank podpisał proklamację o utworzeniu "Generalnego Gubernatorstwa dla okupowanych polskich obszarów".


1940 - W Paryżu zmarła Olga Boznańska, jedna z najbardziej cenionych polskich malarek, przedstawicielka impresjonizmu, wybitna artystka okresu Młodej Polski. Jej najsławniejszym obrazem jest portret "Dziewczynka z chryzantemami" z 1894 r. Została odznaczona francuską Legią Honorową i orderem Polonia Restituta.


1941 - Do okupowanej Polski z Budapesztu potajemnie przedostał się marszałek Edward Śmigły-Rydz; zamieszkał w Warszawie; zmarł na atak serca 2 grudnia 1941 r., pochowany został na Cywilnym Cmentarzu na Powązkach pod nazwiskiem Adama Zawiszy.


1945 - Dekretem Rady Ministrów powołana została Polska Agencja Prasowa.


1945 - Dekret KRN o przejściu wszystkich gruntów w granicach Warszawy na rzecz gminy miasta stołecznego - tzw. dekret Bieruta.


1947 - W Toruniu otwarto trzynastą odbudowaną po wojnie radiostację i rozgłośnię Polskiego Radia.


1951 - Na podstawie umowy pomiędzy rządem polskim i sowieckim dokonano wymiany terytoriów w Lubelskiem i Bieszczadach.


1952 - Odbyły się wybory do Sejmu, całkowicie sfałszowane przez komunistyczne władze; wszystkie mandaty zdobył Front Narodowy, w którym większość miała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza.


1953 - W Wałbrzychu urodził się Krzesimir Dębski, kompozytor, aranżer, dyrygent, skrzypek, lider jazzowego zespołu String Connection. Autor utworów symfonicznych, kameralnych i religijnych, twórca muzyki filmowej: "Ogniem i mieczem", "W pustyni i w puszczy", "Szwadron", "Szatan z VII klasy" oraz piosenek: "Diamentowy kolczyk", "Dumka na dwa serca", "Będzie tak, jak jest".


1956 – Prymas kardynał Stefan Wyszyński został zwolniony z internowania w Komańczy.


1958 - W Oblęgorku otwarto Muzeum Henryka Sienkiewicza.


1964 - W Warszawie rozpoczął się proces Melchiora Wańkowicza, oskarżonego o przekazywanie za granicę "fałszywych informacji, oczerniających stosunki w Polsce".


1969 - Zmarł Stefan Bagiński, lekarz histolog, pionier badań histochemicznych w Polsce, autor licznych prac naukowych w tym "Zarysu embriologii człowieka".


1971 - Podpisanie umowy licencyjnej z koncernem motoryzacyjnym FIAT na produkcję w Polsce fiata 126p.


1981 - Początek strajku okupacyjnego w Wyższej Szkole Inżynieryjnej w Radomiu.


1982 - Stan wojenny: Sejm uchwalił ustawę o osobach uchylających się od pracy.


1983 - W Berkeley zmarł Alfred Tarski, urodzony w Warszawie matematyk, filozof, jeden z najwybitniejszych logików, twórca semantycznej definicji prawdy, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. . Jest współtwórcą tzw. paradoksu Banacha-Tarskiego, definicji prawdy i teorii modeli. Od 1939 r. w USA


1990 - W Warszawie zmarła Barbara Ludwiżanka, aktorka, związana z Teatrem Polskim w Warszawie oraz Teatrem Współczesnym; wystąpiła m.in. w filmach "Godzina pąsowej róży", "Sublokator", "Kłopotliwy gość", a także w serialach "Chłopi" oraz "Noce i dnie".


1991 - Podpisano układ o wycofaniu wojsk rosyjskich z Polski do końca 1993 r.


1993 - Prezydent Lech Wałęsa powołał rząd Waldemara Pawlaka.


2001 - W Drobinie na Mazowszu uprowadzono Krzysztofa Olewnika, którego następnie zamordowano; porwanie i zabójstwo stało jedną z najgłośniejszych spraw kryminalnych w Polsce.


2007 - Zmarł Jerzy Pietrkiewicz, poeta, pisarz, badacz literatury i tłumacz polskiej literatury na język angielski, m.in. poezji Karola Wojtyły.

Zobacz także

2024-05-03, godz. 13:00 80 lat temu żołnierze Kedywu przeprowadzili atak na niemieckie lotnisko w Warszawie 80 lat temu, w nocy z 3 na 4 maja 1944 roku, Oddział Specjalny "Osjan" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej zniszczył na wojskowym lotnisku na warszawskich… » więcej 2024-05-03, godz. 11:00 Mija 103. rocznica wybuchu III powstania śląskiego 103 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wybuchło III powstanie śląskie. Tak jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska… » więcej 2024-05-03, godz. 08:15 Centralne obchody Święta Konstytucji Koncerty, pikniki, wystawy plenerowe i oficjalne uroczystości z udziałem przedstawicieli władz państwowych. Polska uczci dziś (3.05) 233. rocznicę uchwalenia… » więcej 2024-05-03, godz. 08:00 233 lata temu została uchwalona Konstytucja 3 maja Dziś przypada Narodowe Święto Trzeciego Maja, obchodzone w rocznicę uchwalenia przez Sejm Czteroletni w 1791 roku Konstytucji 3 maja. Pierwsza polska ustawa… » więcej 2024-05-03, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 3 maja » więcej 2024-05-02, godz. 13:00 79 lat temu został zdobyty Berlin 79 lat temu, 2 maja 1945 roku, wojska radzieckie wraz z oddziałami 1. i 2. Armii Wojska Polskiego zdobyły Berlin. Polacy zawiesili biało-czerwoną flagę na… » więcej 2024-05-02, godz. 11:00 Dzień Polonii i Polaków za Granicą 2 maja obchodzimy Dzień Polonii i Polaków za Granicą. To święto około 20 milionów osób mieszkających poza granicami kraju i przyznających się do polskich… » więcej 2024-05-02, godz. 10:00 Wojewódzkie Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej Wojewódzkie Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej po raz 16. organizuje wieś Moszczanka w gminie Prudnik. W programie są akcenty patriotyczne i rozr… » więcej 2024-05-02, godz. 09:00 Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej W Polsce przypada dziś (2 maja) Dzień Flagi - święto ustanowione uchwałą Sejmu w 2004 roku, by propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach… » więcej 2024-05-02, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 2 maja » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »