Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-11-04, 01:00 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
4 listopada
1660 - Pod Cudnowem na Ukrainie wojska koronne hetmanów Stanisława Rewery Potockiego i Jerzego Sebastiana Lubomirskiego zmusiły do kapitulacji armię rosyjską.

1790 - W Warszawie został założony na działce podarowanej przez rodzinę Szymanowskich cmentarz Powązkowski, obecnie jedna z najstarszych polskich nekropolii.

1794 - W walce z wojskami rosyjskimi na warszawskiej Pradze zginął gen. Jakub Jasiński; przywódca insurekcji w Wilnie w 1794 r., poeta, satyryk, bajkopisarz, autor utworów politycznych o charakterze rewolucyjnym. Tego samego dnia wojska rosyjskie wymordowały od 13 do 20 tys. mieszkańców Pragi.

1801 - W Ilińcach koło Humania urodził się Seweryn Goszczyński, poeta, publicysta, działacz polityczny.

1844 – We Lwowie uroczyście otwarto Akademię Techniczną. W 1920 r. została przemianowana na Politechnikę Lwowską.

1861 - Uruchomiona została linia kolejowa na trasie Wiedeń - Lwów.

1877 - W Sierzchowach koło Rawy Mazowieckiej urodził się Tomasz Arciszewski, działacz socjalistyczny, jeden z przywódców PPS, premier RP na uchodźstwie w latach 1944-1947.

1889 - W Zakopanem zmarł Tytus Chałubiński, lekarz, przyrodnik, społecznik, jeden z pionierów taternictwa, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego i Muzeum Tatrzańskiego.

1900 - Urodził się Kazimierz Zakrzewski, historyk, publicysta, teoretyk syndykalizmu polskiego, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

1911 - W Zbarażu na Ukrainie urodził się Dmytro Klaczkiwskij "Kłym Sawur" - członek Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, jeden z głównych dowódców Ukraińskiej Powstańczej Armii, odpowiedzialny za zbrodnię wołyńską.

1915 - W Hrachoviste na Słowacji urodził się Imrich Gablech, czechosłowacki lotnik; w 1939 r. walczył w obronie Polski; następnie w sowieckiej niewoli, oskarżony o szpiegostwo i zesłany do łagru; po odzyskaniu wolności w październiku 1941 r. przedostał się do Wielkiej Brytanii i wstąpił do Czechosłowackich Sił Zbrojnych; później przyjęty do RAF; po wojnie wrócił do Czechosłowacji i kontynuował służbę w lotnictwie; szykanowany po komunistycznym puczu w 1948 r. i usunięty z sił zbrojnych.

1918 – Rada Regencyjna powołała prowizorium rządowe Władysława Wróblewskiego, ostatni gabinet rządowy Królestwa Polskiego przed przejęciem władzy przez Józefa Piłsudskiego.

1923 – W Kórniku w Wielkopolsce zmarła Jadwiga z Działyńskich Zamoyska, współtwórczyni fundacji Zakłady Kórnickie, działaczka społeczna, założycielka pierwszej w Polsce zawodowej szkoły gospodarstwa domowego. Od 2012 r. przysługuje jej tytuł służebnicy Bożej.

1925 - Urodził się Ryszard Kiersnowski, numizmatyk mediewista, uczestnik Powstania Warszawskiego, profesor Polskiej Akademii Nauk.

1925 - W Katowicach urodziła się Aleksandra Śląska, aktorka, wieloletni pedagog warszawskiej PWST; znana m.in. z ról w filmach "Ostatni etap" i "Pasażerka" oraz z serialu "Królowa Bona".

1926 - Rozporządzenie prezydenta RP "o karach za rozpowszechnianie nieprawdziwych wiadomości oraz o karach za zniewagę władz i ich przedstawicieli".

1931 - W Warszawie zmarł Artur Oppman, pseudonim Or-Ot, publicysta i poeta Młodej Polski, varsavianista, pułkownik Wojska Polskiego.

1934 - W Warszawie urodził się Michał Głowiński, teoretyk i historyk literatury.

1944 - W Lublinie powstał Centralny Komitet Żydów Polskich.

1944 - W Żelaznej koło Skierniewic zmarła Maria Rodziewiczówna, pisarka, autorka powieści "Lato leśnych ludzi", "Dewajtis", "Między ustami a brzegiem pucharu".

1948 - Przed Rejonowym Sądem Wojskowym w Warszawie rozpoczął się proces działaczy PPS-WRN; wśród oskarżonych był Kazimierz Pużak, więzień carski, wieloletni członek władz PPS, poseł na Sejm (1919-1935); podczas II wojny światowej jeden z przywódców PPS-WRN; od 1944 r. do 1945 r. przewodniczący Rady Jedności Narodowej; aresztowany w marcu 1945 r. przez NKWD i sądzony w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego.

1950 - Podpisano Europejską Konwencję Praw Człowieka.

1952 - W Warszawie urodziła się Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezes Narodowego Banku Polskiego w latach 1992-2000; wiceprezes Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (2001-2005); wiceprzewodnicząca Platformy Obywatelskiej; prezydent Warszawy w latach 2006-2018.

1956 - Inauguracja działalności Wrocławskiego Teatru Pantomimy.

1972 - W Krakowie urodził się Mariusz Kwiecień, śpiewak operowy.

1981 - W Warszawie w rządowej willi przy ulicy Parkowej doszło do spotkania prymasa Polski Józefa Glempa, gen. Wojciecha Jaruzelskiego i Lecha Wałęsy.

1982 - W Warszawie urodziła się Kamila Skolimowska, lekkoatletka, mistrzyni olimpijska z Sydney w rzucie młotem.

1988 - W czasie oficjalnej wizyty w Polsce premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher spotkała się z Lechem Wałęsą i innymi działaczami opozycji.

1992 - W Łodzi zmarł Ludwik Benoit, aktor, znany m.in. z ról w filmach "Ewa chce spać", "Przygody Pana Michała" i "Fucha"; jego głosem mówił słoń Dominik w serialu animowanym "Proszę słonia".

1992 - Zmarł Kazimierz Smogorzewski, historyk, współredaktor Encyklopedii "Britannica". W latach 1929-1939 współpracownik "Gazety Polskiej", dziennika sanacyjnego. Autor pracy "Myśli o integracji Europy Środkowo-Wschodniej 1939-1944". Był jedynym polskim dziennikarzem, któremu wywiadu udzielił Adolf Hitler.

2000 - Premiera serialu telewizyjnego "M jak miłość".

2011 - Zmarł Tadeusz Walasek, bokser, zdobywca dwóch medali olimpijskich - srebrnego w Rzymie (1960) i brązowego w Tokio (1964), mistrz Europy z Belgradu (1961).

2014 – Na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen pod Berlinem odsłonięto pomnik gen. Stefana Roweckiego, zamordowanego tam w 1944 r.

2020 – W Łodzi zmarł jeden z najbardziej cenionych współczesnych malarzy i grafików Stanisław Fijałkowski. Był uczniem Władysława Strzemińskiego. Jego prace były wystawiane w największych galeriach i muzeach na świecie.

Zobacz także

2024-12-03, godz. 10:11 Ambasador Bodnar: rozwiązanie problemów polsko-ukraińskich wymaga uwzględnienia interesów obu państw Nowy ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Bodnar powiedział w poniedziałek, że do rozwiązania problemów polsko-ukraińskich konieczna jest stanowczość i uwzględnienie… » więcej 2024-12-03, godz. 08:39 Wzruszająca opowieść o patriotyzmie w dokumencie opolskiej fundacji Przy pełnej sali odbyła się opolska kinowa premiera dokumentu Grzegorza Kubaszki "Z pacynką i w pasiaku". Fundacja Filmowa Polscy Wychodźcy realizowała zdjęcia… » więcej 2024-12-02, godz. 14:35 Nagroda Historyczna m.st. Warszawy za książkę o akcji "Wisła" Prof. Grzegorz Motyka otrzymał w niedzielę Nagrodę Historyczną m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Jury przyznało ją mu za książkę „Akcja »Wisła«… » więcej 2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »