Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 81 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali…
2024-11-03, 11:00 Autor: IAR/O.Kłosińska/K.Koziełł/dok.

81 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali 42 tysiące Żydów

Masowe groby po operacji Aktion Erntefest na Majdanku- stan współczesny [fot. Bronislaw Wesolowski/wikipedia.pl]
Masowe groby po operacji Aktion Erntefest na Majdanku- stan współczesny [fot. Bronislaw Wesolowski/wikipedia.pl]
Mija 81. rocznica niemieckiej akcji o kryptonimie "Erntefest" - "Dożynki". Jej celem była likwidacja Żydów w Generalnym Gubernatorstwie na Lubelszczyźnie. 3 i 4 listopada 1943 roku funkcjonariusze SS i policji bezpieczeństwa zamordowali w masowych egzekucjach około 42 tysięcy więźniów żydowskich. Akcję przeprowadzili w niemieckich obozach na Majdanku, w Trawnikach i Poniatowej. Uważa się ją za końcowy etap operacji Reinhardt, której celem było wymordowanie Żydów z Generalnego Gubernatorstwa i Okręgu Białostockiego.
Przygotowania do egzekucji w listopadzie 1943 roku Niemcy rozpoczęli w obozach pod koniec października. Więźniowie żydowscy otrzymali rozkaz kopania rowów. Pilnowani przez esesmanów, wykonywali pracę przez całą dobę, w nocy przy świetle reflektorów. Każdy rów miał około 100 metrów długości, trzy metry szerokości i około dwóch metrów głębokości. Niemcy rozpuścili wśród więźniów plotkę o szybkim zbliżaniu się Armii Czerwonej. Rowy miały stanowić zapory przeciwczołgowe, co było dezinformacją, bo Rosjanie w tym czasie dopiero zdobyli Kijów, ponad 500 kilometrów na wschód od Lublina.

Rozstrzeliwania 3 i 4 listopada trwały cały dzień, od świtu do zmierzchu. Akcja „Erntefest” miała wielu polskich świadków - więźniów tych samych obozów, których Niemcy wtedy nie wymordowali, bo nie byli Żydami. To ich zeznania i wspomnienia pozwoliły dość dokładnie opisać zbrodnię. Podczas mordu Niemcy korzystali z głośników, by zagłuszać strzały i krzyki oraz dezorientować ofiary. Żydom najpierw kazano rozebrać się do naga w wyznaczonym baraku, następnie przepędzano ich na miejsce egzekucji. Tam wchodzili do rowu i kładli się twarzą do ziemi. Esesmani zabijali więźniów strzałem w tył głowy.

Podczas dwóch dni listopada Niemcy zabili na Majdanku 18 tysięcy Żydów, 10 tysięcy w obozie w Trawnikach oraz około 14 tysięcy w obozie pracy w Poniatowej.

(więcej)

Akcję o kryptonimie "Erntefest" uważa się za końcowy etap operacji "Reinhardt", której celem było wymordowanie ludności żydowskiej z pięciu dystryktów Generalnego Gubernatorstwa (warszawskiego, radomskiego, krakowskiego, lubelskiego i galicyjskiego), a także z wcielonego do Prus Wschodnich Okręgu Białostockiego. Rozpoczęta w marcu 1942 roku pochłonęła łącznie 2 miliony ofiar.

Akcją "Erntefest" - nazywaną też "krwawą środą" - kierował Jakob Sporrenberg, Wyższy Dowódca SS i Policji w Dystrykcie Lubelskim. Rozkaz natychmiastowej likwidacji Żydów wydał Heinrich Himmler - wódz SS, gestapo i policji w III Rzeszy - po zbrojnym buncie więźniów w nazistowskim obozie zagłady w Sobiborze. W połowie października 1943 roku około 300 więźniów podjęło próbę ucieczki z tego obozu.

Po wojnie tylko nieliczni sprawcy operacji "Erntefest" zostali osądzeni, wśród nich Jakob Sporrenberg, aresztowany przez Brytyjczyków i wydany Polsce. Sąd skazał go na karę śmierci, którą wykonano w Warszawie 6 grudnia 1952 roku.

Zobacz także

2024-11-05, godz. 21:19 Kalendarium historyczne 5 listopada » więcej 2024-11-04, godz. 09:00 Colloquium Opole 2024 o zbiorowej pamięci i sposobach jej kształtowania “Pamięć zbiorowa i sposoby jej kształtowania z polsko-czesko-niemieckiej perspektywy” - pod takim tytułem już w najbliższy wtorek (05.11) rozpocznie… » więcej 2024-11-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 listopada » więcej 2024-11-03, godz. 11:00 Prezes IPN o projekcie straty.pl: stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej Stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej - zaapelował w czwartek prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki. W Gdańsku… » więcej 2024-11-03, godz. 09:00 Mija 40 lat od pogrzebu księdza Jerzego Popiełuszki 40 lat temu, 3 listopada 1984 roku, w Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa… » więcej 2024-11-03, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 3 listopada » więcej 2024-11-02, godz. 09:00 Ogłoszono nominacje do Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego O Nagrodę Historyczną m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego rywalizowało w tym roku 100 publikacji. Spośród nich jury 16. edycji nagrody nominowało… » więcej 2024-11-02, godz. 01:00 Dzień Zaduszny 2 listopada w Dzień Zaduszny Kościół katolicki wspomina wszystkich wiernych zmarłych. Tradycją tego dnia jest odwiedzanie grobów bliskich, składanie kwiatów… » więcej 2024-11-02, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 2 listopada » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »