Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-31, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
31 października
1353 - Kapituła warmińska wydała przywilej lokacyjny dla miasta Olsztyna.

1424 - W Krakowie urodził się przyszły król polski i węgierski Władysław III Warneńczyk.

1517 - Według tradycji Marcin Luter przybił na drzwiach kaplicy elektorskiej w Wittenberdze 95 tez przeciwko odpustom; obecnie Święto Reformacji.

1885 - We Lwowie urodził się Karol Radek, pierw. Karol Sobelsohn, działacz rewolucyjny, publicysta, członek Kominternu oraz polskiego, niemieckiego i rosyjskiego ruchu komunistycznego; aresztowany w 1937 r., oskarżony o zbrodnie sabotażu i dywersji, skazany na 10 lat łagru; zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w 1939 r.

1888 - W Trębkach niedaleko Gostynina urodził się Andrzej Małkowski, propagator skautingu, jeden z twórców harcerstwa w Polsce; żołnierz Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji.

1901 - W Teatrze Miejskim w Krakowie odbyła się prapremiera dramatu "Dziady" Adama Mickiewicza; spektakl wyreżyserował Stanisław Wyspiański.

1908 - W Londynie zakończyły się IV Letnie Igrzyska Olimpijskie. W barwach USA wystąpił Jerzy Gajdzik, zdobywając brązowy medal w skokach do wody.

1911 - Urodził się Włodzimierz Sedlak, ksiądz, antropolog, pedagog, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; twórca polskiej szkoły bioelektroniki.

1918 - Polska Komisja Likwidacyjna przejęła władzę w Krakowie.

1918 - W Krakowie i we Lwowie grupa dziennikarzy przejęła oddziały Wiedeńskiego Biura Korespondencyjnego (agencji austriackiej), tworząc zalążek Polskiej Agencji Telegraficznej (PAT).

1918 - Początek walk ukraińsko-polskich we Lwowie; w obronie miasta bohaterską kartę zapisała ochotnicza młodzież gimnazjalna - "Orlęta Lwowskie".

1929 - Marszałek Sejmu Ignacy Daszyński, broniąc zasad demokracji parlamentarnej, stanowczo odmówił otwarcia sesji sejmowej w obecności ponad stu uzbrojonych oficerów towarzyszących marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu.

1930 - W Warszawie urodził się Zdzisław Najder, historyk literatury, znawca twórczości Josepha Conrada; w latach 1982-1987 dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.

1930 - Premiera filmu "Na Sybir" w reżyserii Henryka Szaro.

1936 - W Bystrej koło Cieszyna zmarł Ignacy Daszyński, działacz socjalistyczny, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska, następnie jeden z przywódców PPS; premier Tymczasowego Rządu powołanego w Lublinie w listopadzie 1918 r.; wicemarszałek i marszałek Sejmu w okresie II RP.

1938 - W Lublinie urodził się Bohdan Łazuka, aktor, piosenkarz, związany m.in. z warszawskimi teatrami Syrena i Komedia; wystąpił w filmach "Kochajmy syrenki", "Małżeństwo z rozsądku", "Przygoda z piosenką" oraz "Nie lubię poniedziałku".

1939 - Zwracając się do delegatów V Nadzwyczajnej Sesji Rady Najwyższej ZSRS Wiaczesław Mołotow użył odnośnie Polski sformułowania o "poczwarnym bękarcie Traktatu Wersalskiego, który żył kosztem niepolskich narodowości".

1940 - Bitwa o Anglię: W ciągu trzech miesięcy walk lotniczych nad Wielką Brytanią i kanałem La Manche lotnictwo niemieckie straciło 1733 samoloty i ponad 2,5 tys. lotników; RAF stracił 1087 samolotów oraz 544 pilotów; w Bitwie wzięło udział 144 polskich pilotów, walczących w polskich dywizjonach myśliwskich i bombowych oraz w jednostkach brytyjskich - 29 z nich poległo w czasie walk; polscy lotnicy zestrzelili 170 samolotów przeciwnika.

1945 - W Krakowie zmarł Wincenty Witos, przywódca ruchu ludowego, lider PSL "Piast", trzykrotny premier II RP, jeden z przywódców Centrolewu, więzień brzeski; po wybuchu II wojny światowej aresztowany przez Niemców, odmówił współpracy z władzami okupacyjnymi.

1945 - Stanisław Mikołajczyk został prezesem Polskiego Stronnictwa Ludowego po śmierci Wincentego Witosa.

1947 - Zmarł Jan Mazurkiewicz, lekarz psychiatra, pionier kierunku psychofizjologicznego w polskiej psychiatrii.

1960 - Premiera filmu "Nikt nie woła" w reżyserii Kazimierza Kutza.

1980 - W szpitalu psychiatrycznym w Górnej Grupie w powiecie świeckim wybuchł pożar, w wyniku którego zginęło 55 pacjentów, a 26 zostało ciężko poparzonych.

1982 - Zmarł Karol Musioł, badacz dziejów polskiej kultury muzycznej.

1985 - W Świdniku wyprodukowano ostatni motocykl WSK.

1988 - Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów podjął decyzję o likwidacji Stoczni Gdańskiej.

1995 - Zmarł Mirosław Szonert, aktor, reżyser teatralny, przez kilkadziesiąt lat związany ze sceną Teatru Powszechnego w Łodzi.

1997 - W Warszawie zmarł Tadeusz Janczar, aktor; w czasie II wojny światowej członek Szarych Szeregów, żołnierz AK, a następnie 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki; znany z filmów "Piątka z ulicy Barskiej", "Pokolenie", "Kanał", "Pożegnania" oraz serialu "Dom".

1997 - Zaprzysiężony został rząd Jerzego Buzka.

2005 - Prezydent Aleksander Kwaśniewski powołał rząd Kazimierza Marcinkiewicza.

2013 – W Krakowie zmarł prof. Henryk Markiewicz, historyk i teoretyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, w latach 1989-2002 redaktor naczelny „Polskiego Słownika Biograficznego”.

2021 - W Warszawie zmarł Andrzej Zaorski, aktor i satyryk, współtwórca słuchowisk radiowych i wielu programów telewizyjnych, między innymi legendarnego "Polskiego zoo".

Zobacz także

2024-11-01, godz. 11:00 Na zabytkowych nekropoliach w Wilnie odbędzie się akcja zapalenia zniczy Wspólne zapalenie zniczy odbędzie się po godzinie 13 na zabytkowym Cmentarzu Na Rossie w Wilnie. Akcję organizuje społeczność polska na Litwie. Nekropolia… » więcej 2024-11-01, godz. 09:00 Uroczystość Wszystkich Świętych 1 listopada Kościół katolicki obchodzi uroczystość Wszystkich Świętych. Wyraża ona wiarę w obcowanie świętych i przypomina o powszechnym powołaniu… » więcej 2024-11-01, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 1 listopada » więcej 2024-10-31, godz. 15:00 Uroczystość w 99. rocznicę powstania Grobu Nieznanego Żołnierza Uroczystą zmianą wart, salwą honorową, defiladą wojskową i złożeniem kwiatów upamiętniono 99. rocznicę powstania Grobu Nieznanego Żołnierza. Odczytano… » więcej 2024-10-31, godz. 09:00 80 lat temu ponad 730 polskich dzieci znalazło schronienie w Nowej Zelandii 80 lat temu, 31 października 1944 roku, do Wellington, stolicy Nowej Zelandii, przybyła grupa 733 polskich dzieci oraz ich 105 opiekunów. Przeważająca część… » więcej 2024-10-31, godz. 11:00 84 lata temu Wielka Brytania wygrała z Niemcami bitwę o Anglię 84 lata temu, 31 października 1940 roku, Wielka Brytania wygrała z Niemcami bitwę o Anglię. Toczona od 10 lipca między niemiecką Luftwaffe a siłami Królewskich… » więcej 2024-10-31, godz. 08:00 MON: Trwa świąteczna akcja Wojska Polskiego - „Żołnierska Pamięć” W całej Polsce, w przeddzień obchodów dnia Wszystkich Świętych, trwa akcja „Żołnierska Pamięć”. To wyjątkowa inicjatywa, podczas której żołnierze… » więcej 2024-10-30, godz. 23:00 Park Akcji „Burza” z europejską nagrodą Najlepsza europejska miejska przestrzeń publiczna 2024 roku - taki tytuł otrzymał stołeczny Park Akcji „Burza”. To w nim znajduje się, znany nie tylko… » więcej 2024-10-30, godz. 11:00 Powstała Rada Naukowa Muzeum bł. Jerzego Popiełuszki Powstała Rada Naukowa Muzeum bł. Jerzego Popiełuszki, na której czele stanął prof. Paweł Skibiński z Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zadaniem będzie m.in… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »