Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-30, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
30 października
1790 - W Radzyniu Podlaskim urodził się Karol Lipiński, wirtuoz skrzypiec, kompozytor, nazywany "polskim Paganinim".

1813 - Po śmierci Józefa Poniatowskiego, który zginął w bitwie pod Lipskiem, naczelnym wodzem wojsk polskich Księstwa Warszawskiego został gen. Jan Henryk Dąbrowski.

1835 - W Mery-sur-Cher we Francji urodził się Cyprian Godebski, rzeźbiarz, autor pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie.

1849 - W Paryżu, po uroczystościach żałobnych w kościele św. Magdaleny, na cmentarzu Pere Lachaise odbył się pogrzeb Fryderyka Chopina; jego serce zostało przewiezione do Polski i umieszczone w kościele św. Krzyża w Warszawie.

1869 - W Ostrowie Wielkopolskim urodził się Edmund Dalbor, arcybiskup metropolita gnieźnieński i poznański; od 1919 r. kardynał i pierwszy prymas Polski po odzyskaniu niepodległości.

1870 - Urodził się Franciszek Lilpop, architekt, prezes Warszawskiego Koła Architektów i przedstawiciel pierwszej generacji modernistów. Zaprojektował wiele budynków w Warszawie, m.in.: szkołę Ronthalera przy ul. Śniadeckich, gmach Instytutu Higieny Dziecięcej przy ul. Litewskiej, Dom Towarowy Braci Jabłkowskich oraz Zakłady Mechaniczne "Ursus".

1876 - W Petersburgu zmarł Aleksander Czekanowski, geolog, geograf, badacz Syberii, na którą trafił jako zesłaniec po powstaniu styczniowym; na jego cześć jedno z górskich pasm w Jakucji nazwano Górami Czekanowskiego.

1895 - W Samarze w Rosji urodziła się Maria Kuncewiczowa, pisarka, eseistka, autorka powieści "Cudzoziemka".

1904 - We Lwowie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

1904 - Urodził się Alfred Gradstein, kompozytor.

1905 - Car Mikołaj II wydał manifest zapowiadający przyznanie ludności "niewzruszonych swobód obywatelskich" oraz zwołanie Dumy, posiadającej uprawnienia ustawodawcze.

1918 - Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie przejęła władzę nad Zachodnią Małopolską.

1921 - W Warszawie urodził się Wacław Bojarski, publicysta i krytyk literacki, poeta pokolenia Kolumbów.

1933 - W Sopocie urodził się Tadeusz Chyła, piosenkarz, kompozytor, znanego przede wszystkim z twórczości kabaretowej i estradowej, autor ballad o "Cysorzu, co ma klawe życie" czy "Złotej karocy".

1935 - Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego decyzją Walerego Sławka rozwiązano Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR).

1936 - W Bohdanowie (dawne woj. nowogródzkie) zmarł Ferdynand Ruszczyc, malarz, grafik, scenograf, jeden z najwybitniejszych twórców okresu Młodej Polski, wielki promotor Wilna w Europie.

1939 - W Konstancinie pod Warszawą zmarł Wacław Gąsiorowski, powieściopisarz, działacz społeczny, prezes Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej we Francji; autor powieści "Huragan", "Rok 1809", "Szwoleżerowie gwardii" i "Księżna Łowicka".

1939 - Zmarł Wacław Gąsiorowski, pisarz, autor sztuk scenicznych, działacz niepodległościowy, między innymi organizator tajnych czytelni na terenie zaboru rosyjskiego.

1939 - Zarządzenie Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera o przesiedleniu do Generalnego Gubernatorstwa ludności polskiej i żydowskiej z ziem polskich włączonych do Rzeszy.

1942 - Przy budowanej przez IG Farbenindustrie fabryce kauczuku syntetycznego powstał podobóz Buna, przemianowany następnie na Auschwitz III - Monowitz.

1944 - Dekret PKWN "O ochronie państwa", przewidujący wysokie kary m.in. karę śmierci dla "wrogów demokratycznego ustroju".

1947 - W Wichrowie koło Dobrego Miasta urodził się Krzysztof Daukszewicz, satyryk, poeta, kompozytor, piosenkarz.

1949 - W Łodzi urodził się Andrzej Rybiński, piosenkarz, gitarzysta i kompozytor, wokalista i gitarzysta popularnego w latach 70. zespołu Andrzej i Eliza.

1951 - Uchwalono ustawę o powołaniu Polskiej Akademii Nauk.

1954 - W Polsce utworzono parki narodowe: Tatrzański, Babiogórski, Pieniński.

1979 - W pożarze w kopalni "Silesia" w Czechowicach-Dziedzicach zginęło 22 górników.

1984 – Według władz PRL tego dnia ze zbiornika na Wiśle pod Włocławkiem wyłowiono ciało zamordowanego przez esbeków ks. Jerzego Popiełuszki.

1986 Zmarł Andrzej Markowski, kompozytor, dyrygent, organizator orkiestry kameralnej w Krakowie, jeden z inicjatorów zorganizowania festiwalu "Vratislavia Cantans".

1989 - Premiera filmu "300 mil do nieba" w reżyserii Macieja Dejczera.

1992 - W Tel Awiwie zmarł Artur Eisenbach, historyk, znawca dziejów ludności żydowskiej w Polsce; dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego w latach 1966-1968.

2010 - Zmarł Ryszard Czekała, reżyser i scenarzysta filmów animowanych.

2020 - W Warszawie zmarła Agnieszka Fatyga, aktorka teatralna i telewizyjna, śpiewaczka i pianistka. Występowała w teatrach Narodowym, Ateneum i Operetce Warszawskiej.

Zobacz także

2024-12-06, godz. 12:08 Wspomnienie Świętego Mikołaja 6 grudnia przypadają mikołajki - zwyczaj wręczania prezentów i drobnych upominków, głównie dzieciom. Tradycja ta jest kultywowana na pamiątkę Świętego… » więcej 2024-12-05, godz. 19:58 "Rzadko się zdarzają takie odkrycia". Biblia Brzeska przekazana konserwatorom Po odnalezieniu i zgłoszeniu odpowiednim służbom, przyszedł czas na przekazanie badaczom. Mowa o dwóch księgach, które mogą być egzemplarzami Biblii Brzeskiej… » więcej 2024-12-06, godz. 12:04 "To jawny brak poszanowania dla miejsca pamięci". Dewastacje w Łambinowicach Bezprecedensowe akty wandalizmu w gminie Łambinowice. Na Cmentarzu Jeńców Radzieckich w Łambinowicach zniszczono i skradziono fragmenty ogrodzenia i bramy… » więcej 2024-12-03, godz. 10:11 Ambasador Bodnar: rozwiązanie problemów polsko-ukraińskich wymaga uwzględnienia interesów obu państw Nowy ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Bodnar powiedział w poniedziałek, że do rozwiązania problemów polsko-ukraińskich konieczna jest stanowczość i uwzględnienie… » więcej 2024-12-03, godz. 08:39 Wzruszająca opowieść o patriotyzmie w dokumencie opolskiej fundacji Przy pełnej sali odbyła się opolska kinowa premiera dokumentu Grzegorza Kubaszki "Z pacynką i w pasiaku". Fundacja Filmowa Polscy Wychodźcy realizowała zdjęcia… » więcej 2024-12-02, godz. 14:35 Nagroda Historyczna m.st. Warszawy za książkę o akcji "Wisła" Prof. Grzegorz Motyka otrzymał w niedzielę Nagrodę Historyczną m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego. Jury przyznało ją mu za książkę „Akcja »Wisła«… » więcej 2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »