Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-24, 01:00 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
24 października
1558 - We Lwowie urodził się Szymon Szymonowic, poeta, organizator Akademii Zamojskiej.

1725 - Urodził się Rafał Józef Czerwiakowski, lekarz, filozof, uznany za ojca chirurgii polskiej.

1795 - Rosja, Prusy i Austria podpisały traktat III rozbioru Rzeczypospolitej.

1843 - W Nowobiełogrodzie niedaleko Charkowa urodził się Henryk Siemiradzki, malarz, przedstawiciel akademizmu; jego obraz "Pochodnie Nerona" został nagrodzony złotym medalem na Wystawie Powszechnej w Paryżu w 1878 r., przynosząc artyście sławę.

1892 - W Krakowie urodził się Rafał Malczewski, malarz, literat.

1893 - W Jacksonville w stanie Floryda urodził się Merian Cooper, reżyser filmowy, scenarzysta; pilot, ppłk Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, organizator Eskadry Kościuszkowskiej.

1899 - W Warszawie urodził się Anatol Stern, poeta, prozaik, współtwórca polskiego futuryzmu.

1929 - Krach na giełdzie w Nowym Jorku - początek Wielkiego Kryzysu.

1934 - Prezydent Ignacy Mościcki podpisał rozporządzenie o utworzeniu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

1934 - W Radziechowicach urodził się Tadeusz Pieronek, profesor prawa kanonicznego, biskup pomocniczy diecezji sosnowieckiej (1992-1998), sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski (1993-1998); w latach 1998-2004 rektor Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.

1935 - W Warszawie urodził się Marek Piwowski, reżyser, scenarzysta, aktor; twórca kultowej komedii "Rejs", a także filmów "Przepraszam, czy tu biją?" i "Uprowadzenie Agaty".

1936 - Wojna domowa w Hiszpanii: sformowano walczący po stronie sił komunistycznych tzw. Batalion im. Jarosława Dąbrowskiego, którego pierwszym dowódcą został działacz komunistyczny Stanisław Ulanowski. Funkcjonariusze tej formacji zostali uznani przez władze polskie za renegatów i pozbawieni obywatelstwa RP.

1938 - Minister spraw zagranicznych III Rzeszy Joachim von Ribbentrop przedstawił niemieckie żądania wobec Polski.

1942 - W Warszawie bojówki komunistycznej Gwardii Ludowej wrzuciły granaty do niemieckich lokali - kawiarni Café Club na rogu Al. Jerozolimskich i Nowego Światu oraz restauracji na Dworcu Głównym, a także do drukarni przy ul. Marszałkowskiej, w której drukowano m.in. "Nowy Kurier Warszawski", niemiecki dzienniki polskojęzyczny, tzw. gadzinówkę. W reakcji Niemcy przeprowadzili wiele masowych egzekucji na terenach dawnego getta. Stracono ponad 200 osób.

1945 - Weszła w życie Karta Narodów Zjednoczonych; początek oficjalnej działalności ONZ Polska.

1946 - Major NSZ Antoni Żubryd i jego ciężarna żona Janina zostali zamordowani w Malinówce na Podkarpaciu przez funkcjonariusza bezpieki Jerzego Vaulina.

1947 - W Warszawie działalność artystyczną rozpoczął Teatr Nowy.

1948 - W Łodzi urodził się Marek Siudym, aktor znany z Kabaretu Olgi Lipińskiej, a także ról w serialu "Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy" oraz filmów "Miś" i "Ubu Król".

1956 - W Warszawie na placu Defilad odbył się wiec z udziałem Władysława Gomułki, w którym uczestniczyło około 400 tys. osób. Podczas przemówienia Gomułka potępił stalinizm i zapowiedział szerokie reformy.

1964 - W Tokio zakończyły się XVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie; reprezentacja Polski zdobyła na nich 23 medale, wśród nich siedem złotych.

1965 - Premiera serialu telewizyjnego "Wojna domowa" w reżyserii Jerzego Gruzy.

1980 - Sąd Wojewódzki w Warszawie zarejestrował NSZZ "Solidarność"; sędzia Zdzisław Kościelniak dopisał jednak do statutu związku ustęp o "kierowniczej roli PZPR"; "Solidarność" nie zgodziła się z tym, ogłosiła gotowość strajkową na 12 listopada i odwołała się do Sądu Najwyższego.

1984 - Apel papieża Jana Pawła II o uwolnienie księdza Jerzego Popiełuszki. Władze komunistyczne poinformowały, że w sprawie porwania księdza zatrzymani zostali funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa.

1989 - Podczas wejścia na Lhotse (8516 m) nową drogą, przez niezdobytą wówczas południową ścianę, zginął Jerzy Kukuczka, alpinista, drugi człowiek na świecie, po Reinholdzie Messnerze, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum.

2000 - W Mińsku Mazowieckim zmarła Barbara Drapińska, aktorka, przez wiele lat występująca w warszawskim Teatrze Współczesnym; zagrała m.in. w filmie "Ostatni etap".

2003 - Premiera filmu "Zmruż oczy" w reżyserii Andrzeja Jakimowskiego.

2017 - W wieku 100 lat zmarł w Londynie płk Zbigniew Makowiecki, ostatni żyjący kawalerzysta kampanii polskiej 1939 roku, żołnierz 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka; w latach 30. drużynowy Warszawskiej Drużyny Harcerskiej "Pomarańczarnia", do której należeli m.in. Jan Bytnar "Rudy", Maciej Aleksy Dawidowski "Alek" i Tadeusz Zawadzki "Zośka".

2021 - W Komorowie zmarł aktor filmowy i teatralny Krzysztof Kiersznowski znany z ról w filmach „Kiler”, „Vabank” i „Cześć Tereska”.

2022 - Zmarł Tomasz Wójtowicz, jeden z najwybitniejszych polskich siatkarzy, mistrz świata z Meksyku z 1974 r., złoty medalista olimpijski z Montrealu z 1976, czterokrotny medalista mistrzostw Europy. W reprezentacji Polski rozegrał 325 meczów.

2023 – W Krakowie zmarła Wanda Półtawska, lekarz psychiatra, działaczka na rzecz ochrony życia, była więźniarka niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück, współpracowniczka i przyjaciółka Jana Pawła II. W 2016 r. została odznaczona Orderem Orła Białego – w uznaniu zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej, za propagowanie wartości i znaczenia rodziny we współczesnym społeczeństwie, a także za „chrześcijańskie świadectwo humanizmu i wkład w rozwój katolickiej nauki społecznej”.

Zobacz także

2024-12-25, godz. 12:01 "Nie wiemy, kiedy urodził się Jezus, 25 grudnia to data symboliczna" Nie wiemy, w jakim miesiącu urodził się Jezus Chrystus. Data 25 grudnia jest symboliczna. Została wybrana ze względu na dzień przesilenia zimowego – powiedział… » więcej 2024-12-24, godz. 11:58 "Wigilia na Syberii" - pieśń Kaczmarskiego wg obrazu Malczewskiego W 1892 r. Jacek Malczewski namalował obraz "Wigilia na Syberii", blisko sto lat później Jacek Kaczmarski, inspirując się tym obrazem, napisał piosenkę o… » więcej 2024-12-23, godz. 12:38 Są plany na odtworzenie grodu Piastów na opolskim Ostrówku Porozumienie w tej sprawie podpisały dziś (20.12) władze Opola, samorządu wojewódzkiego i urzędu wojewódzkiego. Plan zakłada powstanie pawilonu w okolicy… » więcej 2024-12-23, godz. 12:33 2025 będzie Rokiem Tragedii Górnośląskiej na Opolszczyźnie Przyszły rok będzie w województwie opolskim Rokiem Tragedii Górnośląskiej. Zdecydowali o tym radni sejmiku podczas wtorkowej (17.12) sesji. » więcej 2024-12-23, godz. 12:04 Prezydent: Dla górali wolność i ojczyzna były silniejsze niż strach Dla górali wolność i ojczyzna były silniejsze i cenniejsze niż strach przed niemieckim okupantem - powiedział w niedzielę prezydent Andrzej Duda podczas… » więcej 2024-12-17, godz. 14:21 Modlitwa i biało-czerwone znicze w rocznicę Grudnia '70 Opozycjoniści z czasów PRL i dyrektor oddziału IPN w poniedziałek na Cmentarzu Centralnym oddali hołd ofiarom Grudnia '70. Podczas robotniczej rewolty w Szczecinie… » więcej 2024-12-16, godz. 14:16 Strzały padły, gdy wydawało się że jest po walce - 43 lata temu w pacyfikacji "Wujka" zginęło 9 górników 43 lata temu, 16 grudnia 1981 r., od kul funkcjonariuszy plutonu specjalnego ZOMO zginęło dziewięciu górników kopalni "Wujek" w Katowicach. Strzały padły… » więcej 2024-12-15, godz. 10:55 Powstaje cyfrowy atlas zbrodni nazistowskich 80 lat po zakończeniu II wojny światowej cyfrowy atlas ma przypominać o miejscach zbrodni nazistowskich w Niemczech. Docelowo w atlasie powinno znaleźć się… » więcej 2024-12-14, godz. 10:50 Katedra Notre Dame w Paryżu - polskie ślady Gromadzili się w niej emigranci Powstania Listopadowego; w latach osiemdziesiątych XX w. odbywały się msze za „Solidarność”; w 2014 r. w pobliżu odsłonięto… » więcej 2024-12-13, godz. 12:03 13 grudnia 1981 r. wprowadzony został stan wojenny. Był bezprawny nawet w świetle PRL-owskiego prawa 43 lata temu, 13 grudnia 1981 r. gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił wprowadzenie stanu wojennego. Powołał się na dekret Rady Państwa. Prawnicy i historycy… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »