Papież Polak był pierwszym od 455 lat biskupem Rzymu niepochodzącym z Włoch, a także najmłodszym od półtora wieku - miał 58 lat. Został wybrany w ósmym głosowaniu, większością 99 głosów, spośród 111 uczestników konklawe. O godzinie 18.44 kardynał Pericle Felici ogłosił wybór kardynałów. Nowy papież, pochodzący zza tak zwanej żelaznej kurtyny, wzbudził wielkie zainteresowanie mediów i polityków na całym świecie oraz życzliwość zwykłych ludzi. Już w pierwszym przemówieniu, zaraz po wyborze, zwrócił się do wiernych nie po łacinie, jak to było zwyczajem papieskim, lecz po włosku, mówiąc prostym i zrozumiałym językiem. Zaskakiwał też prostotą zachowania i bezpośrednimi kontaktami z wiernymi, co wiązało się z łamaniem protokołu. Nazajutrz po wyborze konklawe odwiedził w rzymskiej klinice Gemelli chorego przyjaciela biskupa Andrzeja Deskura, a po mszy pontyfikalnej podszedł do zgromadzonych na placu św. Piotra, rozmawiał z nimi i błogosławił.
Dla bloku państw komunistycznych, na czele ze Związkiem Radzieckim, wybór polskiego kardynała na papieża był potężnym ciosem. Podobnie myślały władze PRL, inaczej natomiast większa część polskiego społeczeństwa, w które wstąpiła nadzieja na zmiany. Papież, który doświadczył dwóch systemów totalitarnych: nazizmu i komunizmu, stał się jedną z najbardziej znaczących osobowości XX wieku. Wywarł szczególny wpływ na losy Kościoła i całego świata, między innymi przyczyniając się do upadku systemu komunistycznego. Angażował się w działania na rzecz porozumienia między wyznawcami chrześcijaństwa, judaizmu oraz islamu. Był pierwszym papieżem, który odwiedził kościół protestancki oraz synagogę, a także rozpoczął publiczny dialog głowy Kościoła katolickiego z muzułmanami. Za nieocenione uważa się jego zasługi dla dialogu katolicko-żydowskiego. W 1992 roku ustanowił Światowy Dzień Chorego, a w 2000 roku Święto Miłosierdzia Bożego, obchodzone w II Niedzielę Wielkanocną. W 2002 roku dołączył do modlitwy różańcowej "Tajemnice światła".
Zmarł 2 kwietnia 2005 roku, o godzinie 21.37. Zgodnie z liturgią Kościoła, było to już Święto Miłosierdzia.
Po jednym z najkrótszych w historii procesie beatyfikacyjnym, został ogłoszony błogosławionym w 2011 roku. Trzy lata później, 27 kwietnia 2014 - w Niedzielę Miłosierdzia Bożego - odbyła się kanonizacja papieża Polaka.
W 2005 roku Sejm Rzeczypospolitej ustanowił 16 października Dniem Papieża Jana Pawła II. Z kolei w niedzielę poprzedzającą wybór kardynała Wojtyły na papieża, od 2001 roku Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia organizuje w Polsce Dzień Papieski.
(więcej)
Przesłaniem pontyfikatu Jana Pawła II stały się słowa wypowiedziane przez niego na początku misji: "Nie lękajcie się, otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi, otwórzcie drzwi jego zbawczej władzy". Jedną z pierwszych decyzji nowego papieża było zwołanie synodu biskupów poświęconego rodzinie. Już w styczniu 1979 roku wyruszył w pierwszą podróż zagraniczną, odwiedzając Dominikanę, Meksyk i Bahamy, a kilka miesięcy później, jako pierwszy papież w historii odwiedził Polskę i jednocześnie kraj rządzony przez komunistów. Nazwany "papieżem pielgrzymem", odbył 104 podróże zagraniczne na wszystkich kontynentach, odwiedzając ponad 130 krajów. Niestrudzenie docierał do obszarów nędzy materialnej i głodu, a także tam, gdzie było łamane prawo do wolności i godnego życia. Jan Paweł II pielgrzymował do ojczyzny dziewięć razy. W 1979 roku przybył do Polski jako pierwszy papież w historii i jednocześnie - jako pierwszy biskup Rzymu do kraju rządzonego przez komunistów. Podczas ostatniej pielgrzymki w 2002 roku konsekrował bazylikę Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach, zawierzając ojczyznę i świat Bożemu Miłosierdziu.
Odbył około 145 podróży po Włoszech. Przewodniczył blisko 200 uroczystościom beatyfikacyjnym i kanonizacyjnym. Zwołał 14 synodów biskupów, mianował 232 kardynałów, wśród nich ośmiu Polaków. Z jego inicjatywy odbyło się kilkanaście światowych spotkań młodzieży, które są kontynuowane do dziś. Opublikował ponad sto różnych dokumentów, był autorem 14 encyklik, w tym "Ut unum sint", która była pierwszą encykliką ekumeniczną.
Jan Paweł II "odszedł do Domu Ojca" w 9666. dniu pontyfikatu, 2 kwietnia 2005 roku. W ostatnich dniach życia nieustannie towarzyszyli mu wierni z całego świata, śledząc wiadomości dochodzące z Watykanu oraz trwając na modlitwie w jego intencji.
Nadzieje wiernych, że papież zostanie uznany za świętego były widoczne już podczas ceremonii pogrzebowej w Watykanie. Zgromadzeni na placu św. Piotra wznosili wówczas okrzyki i trzymali transparenty z napisem "Santo subito", czyli "Święty natychmiast". Benedykt XVI skorzystał z przysługującego mu prawa i przyspieszył rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego, uchylając regułę pięciu lat, które muszą upłynąć od śmierci kandydata na ołtarze.
Jan Paweł II został ogłoszony błogosławionym Kościoła katolickiego przez papieża Benedykta 1 maja 2011 roku w Rzymie. Tamże, 27 kwietnia 2014 roku - w Niedzielę Miłosierdzia Bożego - papież Franciszek kanonizował papieży: Jana Pawła II i Jana XXIII. Grób Jana Pawła II znajduje się w kaplicy św. Sebastiana w Bazylice św. Piotra w Rzymie, obok słynnej Piety Michała Anioła.