Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Gree…
2024-10-13, 12:58 Autor: IAR/B.Falkowska/E.Porycka/dok.

140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Greenwich

Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
140 lat temu, 13 października 1884, ustanowiono południk zerowy w Greenwich pod Londynem. Obecnie jest to linia historyczna, ponieważ 100 lat po wyznaczaniu południka - obliczenia angielskich astronomów skorygowali Amerykanie, przesuwając południk o 102 metry na wschód. Dziś obowiązuje ich siatka geograficzna, jako baza dla współczesnych map i nawigacji satelitarnej.
Południk zerowy Greenwich, obecnie dzielnica Londynu, stał się podstawą do wyznaczenia średniego czasu uniwersalnego GMT (Greenwich Mean Time) i stref czasowych, a jednocześnie stał się uniwersalnym punktem odniesienia do nawigacji i map. Dzieli kulę ziemską na dwie półkule - wschodnią i zachodnią. Od niego - co 15 stopni na wschód i zachód - zostały ustalone kolejne południki, wyznaczające zmiany stref czasowych o godzinę.

W 1984 roku amerykański Departament Obrony opracował dokładniejszą siatkę geograficzną, która doprecyzowała dotychczasową. Historyczna linia południka przebiegająca przez posiadłość obserwatorium astronomicznego w Greenwich jest teraz atrakcją turystyczną - obecny prawdziwy południk przecina park Greenwich. Współczesne mapy, systemy nawigacyjne, w tym system GPS, odwzorowują obliczenia z 1984 roku. Jest to obecnie jedyny system pomiarowy w kartografii.

Natomiast czas GMT nadal jest obliczany w obserwatorium astronomicznym w Greenwich. Sygnał czasu w Wielkiej Brytanii jest transmitowany - z dokładnością do jednej dziesiątej sekundy - przez stację BBC co godzinę. W Polsce od 1 października 1928 roku - z przerwą w okresie wojennym - sygnał czasu jest transmitowany w samo południe przez Polskie Radio. Obecnie jest on nadawany z Laboratorium Czasu i Częstotliwości Głównego Urzędu Miar w Warszawie.

(więcej)

Wyznaczenie południka zerowego - a przy tym ustanowienie czasu uniwersalnego - było konieczne, ponieważ rozwój międzynarodowego handlu i podróży morskich oraz kolejowych wymagał nie tylko doprecyzowania map, ale też ujednolicenia czasu i jednolitego systemu wyznaczania położenia względem szerokości geograficznej.

Południk zerowy w Greenwich oraz uniwersalny czas średni czyli GMT - Greenwich Mean Time - przyjęto, jako powszechnie obowiązujący, podczas Międzynarodowej Konferencji Południkowej, która odbyła się w Waszyngtonie w październiku 1884 roku. Delegaci 25 państw zgodzili się wówczas, że jest konieczne wyznaczenie uniwersalnego południka zerowego. Linia południka wyznaczona wcześniej przez astronomów z Greenwich była najpopularniejszym punktem odniesienia dla ówczesnych map żeglarskich i nawigacji morskiej, dlatego zyskała największe poparcie. Greenwich pod Londynem wygrało w głosowaniu z południkiem paryskim i uznawaną od starożytności linią el Hierro, przebiegającą przez Wyspy Kanaryjskie, a konkretnie jedną z nich właśnie pod nazwą El Hierro lub Isla del Merdiano - Wyspa Południkowa. Czas miejscowy na południku zerowym, przechodzącym przez obserwatorium astronomiczne w Greenwich, uznano za tak zwany - uniwersalny czas średni.

Zobacz także

2024-10-22, godz. 22:04 Festiwal Szyfrów przybliży historię kryptologa Jana Kowalewskiego Z myślą o wielbicielach historii i łamigłówek w piątek w Łodzi odbędzie się Festiwal Szyfrów. Wydarzenie ma przybliżyć historię kryptologa z Łodzi… » więcej 2024-10-22, godz. 21:46 Polscy dyplomaci odwiedzają miejsca pamięci narodowej Polscy dyplomaci na Litwie rozpoczęli w poniedziałek siedmiodniową akcję, podczas której odwiedzą w tym kraju blisko 60 miejsc pamięci narodowej. Przedsięwzięcie… » więcej 2024-10-22, godz. 11:00 Stargard: kolejny masowy grób na terenie po byłym obozie jenieckim Szczątki ponad stu ofiar niemieckiego obozu jenieckiego odnaleźli badacze z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego na terenie byłego obozu Stalag II D w Stargardzie… » więcej 2024-10-22, godz. 09:00 46. rocznica inauguracji pontyfikatu Jana Pawła II 46 lat temu, 22 października 1978 roku, mszą pontyfikalną na placu św. Piotra w Rzymie papież Jan Paweł II zainaugurował swój pontyfikat. Został wybrany… » więcej 2024-10-22, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 22 października » więcej 2024-10-21, godz. 18:54 Pistolet ostatniego żołnierza podziemia trafił na muzealną wystawę Należał do ostatniego żołnierza niezłomnego, teraz trafił na muzealną wystawę. Mowa o pistolecie sierżanta Józefa Franczaka "Lalusia". Dokładnie 61… » więcej 2024-10-21, godz. 18:49 25. rocznica śmierci kompozytora Alfreda Schütza 25 lat temu, 21 października 1999 roku, zmarł Alfred Schütz, kompozytor, dyrygent i pianista. Twórca muzyki do wielu pieśni żołnierskich, w tym do słów… » więcej 2024-10-21, godz. 18:43 Przekazano archiwum fotograficzne Macieja Piekarskiego do Archiwum Akt Nowych Do Archiwum Akt Nowych przekazano archiwum fotograficzne historyka sztuki, dziennikarza i varsavianisty, Macieja Piekarskiego. Przekazania archiwaliów dokonała… » więcej 2024-10-21, godz. 09:00 Hołd ofiarom niemieckiego ludobójstwa Wielkopolanie oddli hołd ofiarom niemieckiego ludobójstwa. 85 lat temu na terenie Wielkopolski rozpoczęła się operacja Tannenberg. Od 1 września do 25 października… » więcej 2024-10-21, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 21 października » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »