Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Gree…
2024-10-13, 12:58 Autor: IAR/B.Falkowska/E.Porycka/dok.

140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Greenwich

Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
140 lat temu, 13 października 1884, ustanowiono południk zerowy w Greenwich pod Londynem. Obecnie jest to linia historyczna, ponieważ 100 lat po wyznaczaniu południka - obliczenia angielskich astronomów skorygowali Amerykanie, przesuwając południk o 102 metry na wschód. Dziś obowiązuje ich siatka geograficzna, jako baza dla współczesnych map i nawigacji satelitarnej.
Południk zerowy Greenwich, obecnie dzielnica Londynu, stał się podstawą do wyznaczenia średniego czasu uniwersalnego GMT (Greenwich Mean Time) i stref czasowych, a jednocześnie stał się uniwersalnym punktem odniesienia do nawigacji i map. Dzieli kulę ziemską na dwie półkule - wschodnią i zachodnią. Od niego - co 15 stopni na wschód i zachód - zostały ustalone kolejne południki, wyznaczające zmiany stref czasowych o godzinę.

W 1984 roku amerykański Departament Obrony opracował dokładniejszą siatkę geograficzną, która doprecyzowała dotychczasową. Historyczna linia południka przebiegająca przez posiadłość obserwatorium astronomicznego w Greenwich jest teraz atrakcją turystyczną - obecny prawdziwy południk przecina park Greenwich. Współczesne mapy, systemy nawigacyjne, w tym system GPS, odwzorowują obliczenia z 1984 roku. Jest to obecnie jedyny system pomiarowy w kartografii.

Natomiast czas GMT nadal jest obliczany w obserwatorium astronomicznym w Greenwich. Sygnał czasu w Wielkiej Brytanii jest transmitowany - z dokładnością do jednej dziesiątej sekundy - przez stację BBC co godzinę. W Polsce od 1 października 1928 roku - z przerwą w okresie wojennym - sygnał czasu jest transmitowany w samo południe przez Polskie Radio. Obecnie jest on nadawany z Laboratorium Czasu i Częstotliwości Głównego Urzędu Miar w Warszawie.

(więcej)

Wyznaczenie południka zerowego - a przy tym ustanowienie czasu uniwersalnego - było konieczne, ponieważ rozwój międzynarodowego handlu i podróży morskich oraz kolejowych wymagał nie tylko doprecyzowania map, ale też ujednolicenia czasu i jednolitego systemu wyznaczania położenia względem szerokości geograficznej.

Południk zerowy w Greenwich oraz uniwersalny czas średni czyli GMT - Greenwich Mean Time - przyjęto, jako powszechnie obowiązujący, podczas Międzynarodowej Konferencji Południkowej, która odbyła się w Waszyngtonie w październiku 1884 roku. Delegaci 25 państw zgodzili się wówczas, że jest konieczne wyznaczenie uniwersalnego południka zerowego. Linia południka wyznaczona wcześniej przez astronomów z Greenwich była najpopularniejszym punktem odniesienia dla ówczesnych map żeglarskich i nawigacji morskiej, dlatego zyskała największe poparcie. Greenwich pod Londynem wygrało w głosowaniu z południkiem paryskim i uznawaną od starożytności linią el Hierro, przebiegającą przez Wyspy Kanaryjskie, a konkretnie jedną z nich właśnie pod nazwą El Hierro lub Isla del Merdiano - Wyspa Południkowa. Czas miejscowy na południku zerowym, przechodzącym przez obserwatorium astronomiczne w Greenwich, uznano za tak zwany - uniwersalny czas średni.

Zobacz także

2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej 2024-11-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 listopada » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »