Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Gree…
2024-10-13, 12:58 Autor: IAR/B.Falkowska/E.Porycka/dok.

140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Greenwich

Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
140 lat temu, 13 października 1884, ustanowiono południk zerowy w Greenwich pod Londynem. Obecnie jest to linia historyczna, ponieważ 100 lat po wyznaczaniu południka - obliczenia angielskich astronomów skorygowali Amerykanie, przesuwając południk o 102 metry na wschód. Dziś obowiązuje ich siatka geograficzna, jako baza dla współczesnych map i nawigacji satelitarnej.
Południk zerowy Greenwich, obecnie dzielnica Londynu, stał się podstawą do wyznaczenia średniego czasu uniwersalnego GMT (Greenwich Mean Time) i stref czasowych, a jednocześnie stał się uniwersalnym punktem odniesienia do nawigacji i map. Dzieli kulę ziemską na dwie półkule - wschodnią i zachodnią. Od niego - co 15 stopni na wschód i zachód - zostały ustalone kolejne południki, wyznaczające zmiany stref czasowych o godzinę.

W 1984 roku amerykański Departament Obrony opracował dokładniejszą siatkę geograficzną, która doprecyzowała dotychczasową. Historyczna linia południka przebiegająca przez posiadłość obserwatorium astronomicznego w Greenwich jest teraz atrakcją turystyczną - obecny prawdziwy południk przecina park Greenwich. Współczesne mapy, systemy nawigacyjne, w tym system GPS, odwzorowują obliczenia z 1984 roku. Jest to obecnie jedyny system pomiarowy w kartografii.

Natomiast czas GMT nadal jest obliczany w obserwatorium astronomicznym w Greenwich. Sygnał czasu w Wielkiej Brytanii jest transmitowany - z dokładnością do jednej dziesiątej sekundy - przez stację BBC co godzinę. W Polsce od 1 października 1928 roku - z przerwą w okresie wojennym - sygnał czasu jest transmitowany w samo południe przez Polskie Radio. Obecnie jest on nadawany z Laboratorium Czasu i Częstotliwości Głównego Urzędu Miar w Warszawie.

(więcej)

Wyznaczenie południka zerowego - a przy tym ustanowienie czasu uniwersalnego - było konieczne, ponieważ rozwój międzynarodowego handlu i podróży morskich oraz kolejowych wymagał nie tylko doprecyzowania map, ale też ujednolicenia czasu i jednolitego systemu wyznaczania położenia względem szerokości geograficznej.

Południk zerowy w Greenwich oraz uniwersalny czas średni czyli GMT - Greenwich Mean Time - przyjęto, jako powszechnie obowiązujący, podczas Międzynarodowej Konferencji Południkowej, która odbyła się w Waszyngtonie w październiku 1884 roku. Delegaci 25 państw zgodzili się wówczas, że jest konieczne wyznaczenie uniwersalnego południka zerowego. Linia południka wyznaczona wcześniej przez astronomów z Greenwich była najpopularniejszym punktem odniesienia dla ówczesnych map żeglarskich i nawigacji morskiej, dlatego zyskała największe poparcie. Greenwich pod Londynem wygrało w głosowaniu z południkiem paryskim i uznawaną od starożytności linią el Hierro, przebiegającą przez Wyspy Kanaryjskie, a konkretnie jedną z nich właśnie pod nazwą El Hierro lub Isla del Merdiano - Wyspa Południkowa. Czas miejscowy na południku zerowym, przechodzącym przez obserwatorium astronomiczne w Greenwich, uznano za tak zwany - uniwersalny czas średni.

Zobacz także

2024-10-28, godz. 09:00 Znicze na grobach Polaków niosącym pomoc więźniom Auschwitz Znicze na mogiłach Polaków, którzy narażając życie pomagali więźniom niemieckiego obozu Auschwitz, składają przed świętem 1 listopada pracownicy Muzeum… » więcej 2024-10-28, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 28 października » więcej 2024-10-27, godz. 11:00 100 lat temu odbył się ponowny pogrzeb Henryka Sienkiewicza 100 lat temu, 27 października 1924 roku odbył się ponowny pogrzeb Henryka Sienkiewicza. Sprowadzone do Polski ze Szwajcarii prochy jednego z najwybitniejszych… » więcej 2024-10-27, godz. 09:00 80 lat temu doszło do tragicznej ucieczki z Auschwitz 80 lat temu, 27 października 1944 roku, doszło do tragicznej ucieczki więźniów z niemieckiego obozu zagłady Auschwitz. Ucieczkę zorganizowali członkowie… » więcej 2024-10-27, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 27 października » więcej 2024-10-26, godz. 12:29 Archiwum IPN poszukuje wolontariuszy do zbierania danych o ofiarach niemieckich represji Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej poszukuje wolontariuszy, który pomogą zbierać dane o ofiarach niemieckich represji. Działalność wolontariuszy ma wesprzeć… » więcej 2024-10-26, godz. 12:20 Mecz NAC Breda dla generała Maczka Piłkarze i kibice klubu sportowego NAC Breda podczas dzisiejszego meczu uczczą pamięć żołnierzy 1. dywizji pancernej generała Maczka. 29 października 1944… » więcej 2024-10-26, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 26 października » więcej 2024-10-26, godz. 01:00 Tadeusz Kościółek, zgładzony przez władze komunistyczne, spoczął na cmentarzu Podgórskim Uroczystości pogrzebowe Tadeusza Kościółka, skazanego na karę śmierci i zgładzonego przez władze komunistyczne w 1953 r., odbyły się w piątek na cmentarzu… » więcej 2024-10-25, godz. 15:45 Breda - odsłonięcie popiersia generała Maczka Na polskim cmentarzu wojskowym w Bredzie odsłonięto popiersie generała Stanisława Maczka. Dowodzona przez niego 1.dywizja pancerna 80 lat temu wyzwoliła miasto… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »