Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Gree…
2024-10-13, 12:58 Autor: IAR/B.Falkowska/E.Porycka/dok.

140 lat temu ustanowiono południk zerowy w Greenwich

Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
Południk zerowy Greenwich. London, Greenwich [Fot. Lisarlena/wikimedia commons/CC BY-SA 3.0]
140 lat temu, 13 października 1884, ustanowiono południk zerowy w Greenwich pod Londynem. Obecnie jest to linia historyczna, ponieważ 100 lat po wyznaczaniu południka - obliczenia angielskich astronomów skorygowali Amerykanie, przesuwając południk o 102 metry na wschód. Dziś obowiązuje ich siatka geograficzna, jako baza dla współczesnych map i nawigacji satelitarnej.
Południk zerowy Greenwich, obecnie dzielnica Londynu, stał się podstawą do wyznaczenia średniego czasu uniwersalnego GMT (Greenwich Mean Time) i stref czasowych, a jednocześnie stał się uniwersalnym punktem odniesienia do nawigacji i map. Dzieli kulę ziemską na dwie półkule - wschodnią i zachodnią. Od niego - co 15 stopni na wschód i zachód - zostały ustalone kolejne południki, wyznaczające zmiany stref czasowych o godzinę.

W 1984 roku amerykański Departament Obrony opracował dokładniejszą siatkę geograficzną, która doprecyzowała dotychczasową. Historyczna linia południka przebiegająca przez posiadłość obserwatorium astronomicznego w Greenwich jest teraz atrakcją turystyczną - obecny prawdziwy południk przecina park Greenwich. Współczesne mapy, systemy nawigacyjne, w tym system GPS, odwzorowują obliczenia z 1984 roku. Jest to obecnie jedyny system pomiarowy w kartografii.

Natomiast czas GMT nadal jest obliczany w obserwatorium astronomicznym w Greenwich. Sygnał czasu w Wielkiej Brytanii jest transmitowany - z dokładnością do jednej dziesiątej sekundy - przez stację BBC co godzinę. W Polsce od 1 października 1928 roku - z przerwą w okresie wojennym - sygnał czasu jest transmitowany w samo południe przez Polskie Radio. Obecnie jest on nadawany z Laboratorium Czasu i Częstotliwości Głównego Urzędu Miar w Warszawie.

(więcej)

Wyznaczenie południka zerowego - a przy tym ustanowienie czasu uniwersalnego - było konieczne, ponieważ rozwój międzynarodowego handlu i podróży morskich oraz kolejowych wymagał nie tylko doprecyzowania map, ale też ujednolicenia czasu i jednolitego systemu wyznaczania położenia względem szerokości geograficznej.

Południk zerowy w Greenwich oraz uniwersalny czas średni czyli GMT - Greenwich Mean Time - przyjęto, jako powszechnie obowiązujący, podczas Międzynarodowej Konferencji Południkowej, która odbyła się w Waszyngtonie w październiku 1884 roku. Delegaci 25 państw zgodzili się wówczas, że jest konieczne wyznaczenie uniwersalnego południka zerowego. Linia południka wyznaczona wcześniej przez astronomów z Greenwich była najpopularniejszym punktem odniesienia dla ówczesnych map żeglarskich i nawigacji morskiej, dlatego zyskała największe poparcie. Greenwich pod Londynem wygrało w głosowaniu z południkiem paryskim i uznawaną od starożytności linią el Hierro, przebiegającą przez Wyspy Kanaryjskie, a konkretnie jedną z nich właśnie pod nazwą El Hierro lub Isla del Merdiano - Wyspa Południkowa. Czas miejscowy na południku zerowym, przechodzącym przez obserwatorium astronomiczne w Greenwich, uznano za tak zwany - uniwersalny czas średni.

Zobacz także

2024-11-04, godz. 09:00 Colloquium Opole 2024 o zbiorowej pamięci i sposobach jej kształtowania “Pamięć zbiorowa i sposoby jej kształtowania z polsko-czesko-niemieckiej perspektywy” - pod takim tytułem już w najbliższy wtorek (05.11) rozpocznie… » więcej 2024-11-04, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 4 listopada » więcej 2024-11-03, godz. 11:00 Prezes IPN o projekcie straty.pl: stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej Stwórzmy wspólnie cyfrowy pomnik pamięci o ofiarach II wojny światowej - zaapelował w czwartek prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki. W Gdańsku… » więcej 2024-11-03, godz. 11:00 81 lat temu podczas akcji Erntefest Niemcy zamordowali 42 tysiące Żydów Mija 81. rocznica niemieckiej akcji o kryptonimie "Erntefest" - "Dożynki". Jej celem była likwidacja Żydów w Generalnym Gubernatorstwie na Lubelszczyźnie… » więcej 2024-11-03, godz. 09:00 Mija 40 lat od pogrzebu księdza Jerzego Popiełuszki 40 lat temu, 3 listopada 1984 roku, w Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa… » więcej 2024-11-03, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 3 listopada » więcej 2024-11-02, godz. 09:00 Ogłoszono nominacje do Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego O Nagrodę Historyczną m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego rywalizowało w tym roku 100 publikacji. Spośród nich jury 16. edycji nagrody nominowało… » więcej 2024-11-02, godz. 01:00 Dzień Zaduszny 2 listopada w Dzień Zaduszny Kościół katolicki wspomina wszystkich wiernych zmarłych. Tradycją tego dnia jest odwiedzanie grobów bliskich, składanie kwiatów… » więcej 2024-11-02, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 2 listopada » więcej 2024-11-01, godz. 11:00 Na zabytkowych nekropoliach w Wilnie odbędzie się akcja zapalenia zniczy Wspólne zapalenie zniczy odbędzie się po godzinie 13 na zabytkowym Cmentarzu Na Rossie w Wilnie. Akcję organizuje społeczność polska na Litwie. Nekropolia… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »