Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-10-02, 01:00 Autor:

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
2 października
1413 - W Horodle nad Bugiem zawarta została unia polsko-litewska.

1493 – Biskup krakowski Fryderyk Jagiellończyk został ogłoszony arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski.

1515 - W Krakowie zmarła Barbara Zapolya, od 1512 r. żona Zygmunta I Starego, polska królowa i wielka księżna litewska; matka Jadwigi Jagiellonki (1513-73) i Anny Jagiellonki (1515-20).

1794 - Insurekcja Kościuszkowska: wojska dowodzone przez gen. Jana Henryka Dąbrowskiego pokonały wojska pruskie w bitwie pod Bydgoszczą.

1851 - W Tarbes urodził się Ferdinand Foch, marszałek Francji, w czasie I wojny światowej naczelny dowódca sił sprzymierzonych (1918), sojusznik niepodległego państwa polskiego; w 1923 r. dekretem prezydenta RP mianowany marszałkiem Polski.

1876 - W okolicach Mińska urodził się Gabriel Czechowicz, prawnik, minister skarbu w latach 1926-29; w marcu 1929 r. Sejm uchwalił wniosek o postawienie go przed Trybunałem Stanu.

1889 - W Jadowie koło Wołomina urodził się Gustaw Orlicz-Dreszer, żołnierz Legionów Polskich, generał WP; w czasie zamachu majowego dowodził wojskami wiernymi marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu; w latach 1930-36 inspektor armii, od 1930 r. prezes ZG Ligi Morskiej i Kolonialnej; w 1936 r. objął stanowisko inspektora obrony powietrznej państwa; zginął w katastrofie lotniczej nad Bałtykiem w okolicy Orłowa w 1936 r.

1902 - W Radogoszczu, obecnie w granicach Łodzi, urodził się Jerzy Zawieyski, pisarz, publicysta i działacz katolicki.

1914 - W Berlinie urodził się Jan Nowak Jeziorański, żołnierz Armii Krajowej, legendarny "kurier z Warszawy", wieloletni dyrektor sekcji polskiej Radia Wolna Europa, dziennikarz, pisarz, publicysta.

1925 - W Brwinowie koło Warszawy urodził się Hubert Drapella, reżyser, scenarzysta, autor filmów "Samochodzik i templariusze", "Soból i panna" oraz serialu "Znak orła".

1926 - Józef Piłsudski objął funkcję premiera RP.

1927 - W Komorowie, w powiecie Ostrów Mazowiecka, urodził się Bronisław Dembowski, biskup, filozof, uczestnik obrad Okrągłego Stołu.

1934 - W Warszawie urodził się Wojciech Pokora, jeden z najpopularniejszych polskich aktorów komediowych, znany m.in. z filmu "Poszukiwany, poszukiwana" oraz seriali "Czterdziestolatek", "Kariera Nikodema Dyzmy" i "Alternatywy 4".

1936 - W Warszawie urodził się Stanisław Brejdygant, aktor, reżyser, scenarzysta, pisarz.

1938 - Wojska Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Śląsk" pod dowództwem gen. Władysława Bortnowskiego wkroczyły na Zaolzie.

1939 - Kampania polska: kapitulacja Rejonu Umocnionego Hel - zakończenie walk na Wybrzeżu.

1939 - Kampania polska: w rejonie Kocka rozpoczęła się ostatnia bitwa kampanii polskiej, toczona przez Samodzielną Grupę Operacyjną "Polesie" gen. Franciszka Kleeberga z niemieckim zmotoryzowanym XIV Korpusem Armijnym.

1940 - Niemiecki gubernator Ludwig Fischer podpisał "Zarządzenie o utworzeniu dzielnicy żydowskiej w mieście Warszawie".

1944 - Powstanie Warszawskie: w Ożarowie w kwaterze SS-Obergruppenfuehrera Ericha von dem Bacha-Zelewskiego przedstawiciele KG Armii Krajowej płk Kazimierz Iranek-Osmecki "Jarecki" i ppłk Zygmunt Dobrowolski "Zyndram" podpisali układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie.

1946 - W Versoix koło Genewy zmarł Ignacy Mościcki, prezydent RP w latach 1926-39; w 1993 r. jego szczątki przewieziono do Polski i złożono w bazylice archikatedralnej św. Jana w Warszawie.

1952 - We Wrocławiu urodził się Janusz Olejniczak, pianista, laureat Konkursu Chopinowskiego w 1970 r., znany w kraju i za granicą interpretator muzyki Chopina.

1956 - Władze sowieckie przekazały Polsce ponad 12 tys. dzieł sztuki, które od czasu II wojny światowej znajdowały się na terenie ZSRS.

1957 - Na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ minister spraw zagranicznych PRL Adam Rapacki przedstawił plan utworzenia strefy bezatomowej w Europie Środkowej.
1958 - W Krynicy urodził się Maciej Dutkiewicz, reżyser, scenarzysta, autor filmu "Nocne graffiti".

1962 - W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszą dobranockę - "Jacek i Agatka".

1964 - Premiera filmu "Upał" w reżyserii Kazimierza Kutza.

1965 - W Londynie zmarł Oskar Lange, ekonomista, statystyk; ambasador Polski w USA (1945-48); członek Rady Naczelnej PPS (1945-48); od 1948 r. w Komitecie Centralnym PZPR; wiceprzewodniczący Rady Państwa od 1957 r.; w latach 1938-45 profesor uniwersytetu w Chicago, po wojnie wykładowca i rektor SGPiS, następnie na Uniwersytecie Warszawskim.

1970 - Początek emisji 2 Programu TVP.

1970 - Premiera filmu "Abel twój brat" w reżyserii Janusza Nasfetera.

1974 - W Sosnowcu urodziła się Magdalena Piekorz, reżyser filmów fabularnych i dokumentalnych, scenarzystka; autorka filmu "Pręgi", który w 2004 r. zdobył Złote Lwy na 29. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

1980 - W Warszawie rozpoczął się X Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

1981 - Lech Wałęsa wybrany został przewodniczącym NSZZ "Solidarność".

1988 - W Seulu zakończyły się XXIV Letnie Igrzyska Olimpijskie; polscy reprezentanci zdobyli na nich 16 medali: dwa złote, pięć srebrnych i dziewięć brązowych.

1992 - W Konstancinie zmarł prof. Bohdan Suchodolski, filozof, historyk nauki i kultury, pedagog.

1997 - Państwa Unii Europejskiej parafowały Traktat Amsterdamski.

1998 - W Krakowie zmarł Jerzy Bińczycki, aktor przez wiele lat związany ze Starym Teatrem w Krakowie; w pamięci widzów zapisał się przede wszystkim jako Bogumił Niechcic w ekranizacji "Nocy i dni" Jerzego Antczaka, znany także z ról w filmach "Znachor" i "Pan Tadeusz".

2005 - W Warszawie rozpoczął się XV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

2007 - W Warszawie zmarł Janusz Rzeszewski, reżyser, autor filmów "Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy", "Miłość ci wszystko wybaczy" i "Lata dwudzieste, lata trzydzieste".

2008 - W Krakowie zmarł Józef Wolski, historyk starożytności, aresztowany przez Gestapo podczas Sonderaktion Krakau w listopadzie 1939 r.; po zwolnieniu z obozu w 1942 r. podjął działalność w tajnym nauczaniu; po wojnie powrócił do pracy na UJ, pracował także na Uniwersytecie Łódzkim i Uniwersytecie Wrocławskim, który przyznał mu doktorat honoris causa.

2009 - W Warszawie zmarł Marek Edelman, ostatni przywódca powstania w getcie warszawskim, uczestnik Powstania Warszawskiego; po wojnie kardiolog, opozycjonista, działacz Komitetu Obrony Robotników.

2010 - W Warszawie rozpoczął się XVI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

2023 – Zmarł muzyk Janusz Grudziński, w latach 1981-2020 był klawiszowcem zespołu Kult, brał również udział w nagrywaniu solowych albumów lidera Kultu, Kazika Staszewskiego. W 2006 r. jako Xiążę Warszawski wydał solowy album „Olśnienie”, komponował także muzykę do filmów dokumentalnych.

Zobacz także

2024-12-17, godz. 14:21 Modlitwa i biało-czerwone znicze w rocznicę Grudnia '70 Opozycjoniści z czasów PRL i dyrektor oddziału IPN w poniedziałek na Cmentarzu Centralnym oddali hołd ofiarom Grudnia '70. Podczas robotniczej rewolty w Szczecinie… » więcej 2024-12-16, godz. 14:16 Strzały padły, gdy wydawało się że jest po walce - 43 lata temu w pacyfikacji "Wujka" zginęło 9 górników 43 lata temu, 16 grudnia 1981 r., od kul funkcjonariuszy plutonu specjalnego ZOMO zginęło dziewięciu górników kopalni "Wujek" w Katowicach. Strzały padły… » więcej 2024-12-15, godz. 10:55 Powstaje cyfrowy atlas zbrodni nazistowskich 80 lat po zakończeniu II wojny światowej cyfrowy atlas ma przypominać o miejscach zbrodni nazistowskich w Niemczech. Docelowo w atlasie powinno znaleźć się… » więcej 2024-12-14, godz. 10:50 Katedra Notre Dame w Paryżu - polskie ślady Gromadzili się w niej emigranci Powstania Listopadowego; w latach osiemdziesiątych XX w. odbywały się msze za „Solidarność”; w 2014 r. w pobliżu odsłonięto… » więcej 2024-12-13, godz. 12:03 13 grudnia 1981 r. wprowadzony został stan wojenny. Był bezprawny nawet w świetle PRL-owskiego prawa 43 lata temu, 13 grudnia 1981 r. gen. Wojciech Jaruzelski ogłosił wprowadzenie stanu wojennego. Powołał się na dekret Rady Państwa. Prawnicy i historycy… » więcej 2024-12-13, godz. 12:07 Historyk o stanie wojennym: nigdy nie usłyszałem przekonującej odpowiedzi na pytanie o alternatywny scenariusz wyda… Stan wojenny równał się wycelowaniu pistoletu we własne społeczeństwo. Było to fatalne wydarzenie w polskiej historii, ale nigdy nie usłyszałem przekonującej… » więcej 2024-12-13, godz. 12:09 Sejm: oddajmy hołd wszystkim, którzy w czasie stanu wojennego wykazali się odwagą i determinacją Na stronie Sejmu opublikowano tekst wspominający wydarzenia związane ze stanem wojennym. Oddajmy hołd wszystkim, którzy w tamtych trudnych czasach wykazali… » więcej 2024-12-13, godz. 11:58 Medale dla działaczy opozycji antykomunistycznej Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell wręczył medale działaczom opozycji antykomunistycznej podczas czwartkowego spotkania… » więcej 2024-12-12, godz. 10:57 Premiera filmu o Solidarności w Nowej Hucie „Dekada Jaruzelskiego – Solidarność walczy” – to tytuł filmu dokumentalnego o działaniach ruchu antykomunistycznego w Nowej Hucie w Krakowie. Premiera… » więcej 2024-12-11, godz. 10:52 30 lat temu umarł generał broni Stanisław Maczek "Żołnierz polski bić się może o wolność wszystkich narodów – umiera tylko dla Polski…". 11 grudnia 1994 r. zmarł w Edynburgu (Szkocja) Stanisław… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »