Plan operacji berlińskiej zakładał sforsowanie Odry i Nysy Łużyckiej, przełamanie niemieckiej obrony na przedpolu Berlina, a następnie otoczenie i zdobycie niemieckiej stolicy.

Operacja berlińska rozpoczęła się 16 kwietnia 1945 roku nad Odrą, bitwami o wzgórza Seelow i pod Halbe. Wzięły w niej udział oddziały 1. Frontu Białoruskiego, w skład którego wchodziła 1. Armia Wojska Polskiego, 2. Frontu Białoruskiego, a także 1. Frontu Ukraińskiego z 2. Armią WP. Łącznie było to ponad dwa miliony żołnierzy, ponad sześć tysięcy czołgów i około ośmiu tysięcy samolotów. W tej liczbie było około 185 tysięcy żołnierzy dwóch armii Wojska Polskiego. Siły niemieckie były znacznie słabsze. Stolica Niemiec była broniona przez około 800 tysięcy żołnierzy, wspieranych przez około półtora tysiąca czołgów i ponad dwa tysiące samolotów.

Po sforsowaniu Odry i Nysy Łużyckiej, Niemcy zostali zmuszeni do odwrotu, a wojska sowieckie przeszły do działań pościgowych. Rozwijały natarcie w głąb Brandenburgii i Łużyc, jednocześnie okrążając Berlin. Pierścień zamknięto 25 kwietnia. Dzień później rozpoczął się szturm na Berlin siłami oddziałów 1. Frontu Białoruskiego i 1. Frontu Ukraińskiego. Niemiecka obrona stopniowo załamywała się, gdy wojska sowieckie zdobywały kolejne dzielnice miasta.

30 kwietnia Rosjanie zatknęli flagę na szczycie Reichstagu, siedziby niemieckiego parlamentu, a Adolf Hitler wraz z poślubioną dzień wcześniej Ewą Braun popełnili samobójstwo. Broniły się już tylko oddziały zajmujące silnie ufortyfikowane budynki. 2 maja generał Helmuth Weidling podpisał rozkaz kapitulacji wszystkich jednostek garnizonu berlińskiego. Tego dnia na Bramie Brandenburskiej i Kolumnie Zwycięstwa (Siegessäule) zawisły polskie flagi. Obok nich umieszczano czerwone sztandary. Zdarzało się, że Sowieci zrzucali polskie flagi i zawieszali własne - byli zdeterminowani, ponieważ za zawieszenie flagi na konkretnym budynku otrzymywali najwyższe sowieckie odznaczenie - tytuł Bohatera Związku Radzieckiego.

Straty polskie podczas niespełna trzech ostatnich dni walk o Berlin wyniosły 100 poległych i ponad 450 rannych. Straty niemieckie były większe: około 1000 zabitych oraz 2500 żołnierzy i oficerów wziętych do niewoli. W toku walk polscy żołnierze zdobyli 56 kwartałów miasta, siedem kompleksów fabrycznych, cztery stacje metra i większą część budynków Politechniki, zniszczyli 28 dział i ponad setkę karabinów maszynowych, zdobyli sześć czołgów i 26 dział, 300 samochodów i 120 motocykli.

Podczas niezwykle zaciętych walk, w całej operacji berlińskiej Armia Czerwona i oddziały polskie poniosły ogromne straty w ludziach. Profesor Zbigniew Wawer mówił w Polskim Radiu w 2015 roku, że mogły one sięgnąć nawet kilkuset tysięcy zabitych i rannych żołnierzy. Straty niemieckie pozostały nieznane, zwłaszcza te poniesione w potyczkach o Berlin. Szacuje się, że mogło w nich zginać około 100 tysięcy żołnierzy i około 125 tysięcy mieszkańców miasta. Profesor Wawer podkreślił, że Józef Stalin zdobywając Berlin, chciał przypieczętować zajęcie Europy Środkowej. Natomiast dowódca sił amerykańskich generał Dwight Eisenhower wstrzymywał swoje oddziały, biorąc pod uwagę podział stref wpływów, ustalony na konferencjach pokojowych w Teheranie i Jałcie.

Operacja berlińska była ostatnią ofensywą w Europie podczas II wojny światowej. Kilka dni później, 8 maja 1945 roku, został podpisany akt bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy. Zakończyła się II wojna światowa - największy konflikt zbrojny w dziejach ludzkości. Wydarzenie to upamiętnia Międzynarodowy Dzień Zwycięstwa obchodzony 8 maja.