Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Dziś obchodzimy w Polsce Dzień Radia
2024-04-11, 09:37 Autor: IAR/E.Porycka/K.Koziełł/dok.

Dziś obchodzimy w Polsce Dzień Radia

Maszt Raszyn 1946. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
Maszt Raszyn 1946. [fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe]
11 kwietnia jest obchodzony w Polsce Dzień Radia. Ma na celu podkreślenie roli tego środka przekazu w naszym życiu. Radio, choć nie jest nowym wynalazkiem, wciąż ma największy zasięg ze środków masowego przekazu, dociera do najodleglejszych zakątków globu. Można go słuchać w domu, w samochodzie, w terenie, niemal wszędzie, zwłaszcza, gdy dostęp do niego umożliwiają telefony komórkowe.
Radio służy komunikacji, edukuje i bawi. Pełni ważną funkcję jako środek wczesnego ostrzegania o zagrożeniach i katastrofach, a także przekazu informacji o nadchodzącej pomocy.

W lutym przypada Światowy Dzień Radia, dziś - polski odpowiednik tego święta. Data nie jest przypadkowa. To właśnie 11 kwietnia w 1923 roku Stowarzyszenie Radiotechników Polskich przyjęło dokument, w którym zawarło swoje opinie na temat wytycznych do ustawy radiotelegraficznej. Był to ważny krok na drodze rozwoju polskiej radiofonii. Na pierwszą próbną audycję radiową trzeba było poczekać jeszcze dwa lata. Datę jej nadania ze stacji Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie - 1 lutego 1925 roku - uznaje się za początek polskiej radiofonii. Pół roku później, 8 sierpnia 1925 roku, oficjalnie powstała spółka "Polskie Radio". Polskie Radio liczy zatem blisko 99 lat.

Regularne nadawanie programu radiowego Polskie Radio rozpoczęło 26 listopada 1925 roku. Kilka miesięcy później, 18 kwietnia 1926, oddano do użytku Rozgłośnię Polskiego Radia w Warszawie. Z odbiorników popłynęły słowa "Halo, halo, Polskie Radio Warszawa...".

Od tego czasu radio przeszło między innymi od nagrywania na stalowej taśmie do programu cyfrowego. Po przemianach demokratycznych 1989 roku przestało być monopolistą, pojawiły się nowe, niezależne stacje radiowe. Od 1994 roku Polskie Radio należy do Europejskiej Unii Nadawców - EBU. Od 2013 nadaje w technologii cyfrowej, a to oznacza najwyższą jakość dźwięku.

Dziś Polskie Radio towarzyszy słuchaczom za pośrednictwem ogólnopolskich programów - Jedynki, Dwójki, Trójki, Polskiego Radia 24 oraz Polskiego Radia dla Zagranicy, a przez internet, aplikacje i w systemie DAB+ nadaje: Czwórkę, Polskie Radio Dzieciom, Polskie Radio Chopin, Polskie Radio Kierowców i Polskie Radio dla Ukrainy. Z kolei portal polskieradio24.pl publikuje codziennie najważniejsze wiadomości z kraju i ze świata oraz udostępnia unikatowe serwisy specjalne, materiały archiwalne i multimedia.

(więcej)

Kiedy Polskie Radio rozpoczynało stałą działalność w 1925 roku audycji słuchało niespełna pięć tysięcy osób. Cały program był nadawany na żywo, głównie wieczorem. Większość czasu antenowego zajmowała muzyka. Okres międzywojenny to czas intensywnej radiofonizacji kraju. Przełomowy był rok 1935, kiedy wprowadzono wiele technicznych nowości, wśród nich zapis dźwięku na stalowej taśmie.

W latach 20. i 30. XX wieku Polskie Radio nadawało odczyty, audycje dla dzieci, komunikaty rolnicze, gospodarcze i meteorologiczne. Program wzbogacił się też o audycje literackie oraz słuchowiska. Codzienną praktyką stało się nagrywanie audycji, przedtem nadawanych wyłącznie na żywo. Pojawiła się też możliwość przeprowadzania transmisji z koncertów czy zawodów sportowych z różnych miejsc na świecie. Radio było nieodłączną częścią codziennego życia, szybsze niż prasa, trafiało też do osób, które nie potrafiły czytać.

Po wybuchu II wojny światowej, 6 września 1939, Polacy wysadzili nadajnik w Raszynie, żeby nie dostał się w ręce wroga. Już dzień później odezwała się Warszawa II, nadająca do 23 września, między innymi słynne przemówienia prezydenta stolicy Stefana Starzyńskiego. Przekazywała też wiadomości ze świata, informacje i reportaże z walczącej stolicy i ogłaszała alarmy lotnicze. Do 30 września emitowano jeszcze komunikaty na krótkofalówkach. Potem radio przeszło do konspiracji.

Po przejęciu rozgłośni władze niemieckie nakazały konfiskatę odbiorników i pod groźbą śmierci zakazały Polakom słuchania radia. W okresie okupacji majątek Polskiego Radia i zasoby zostały przejęte przez Niemców, częściowo wywiezione do III Rzeszy, a resztę celowo zniszczono - większość radiowych zbiorów, nagrań, archiwów i bibliotek. Wskutek tego, po wojnie radiofonia polska, jako jedyna na świecie, musiała być odbudowana od podstaw. Polskie Radio wznowiło działalność niedługo po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku.

W PRL komunistyczne władze wykorzystywały radio jako instrument propagandowy. Istotną rolę odegrały wtedy rozgłośnie zagraniczne, jak Radio Wolna Europa, które przekazywały obiektywne, nieocenzurowane informacje.

Obecnie Polskie Radio wypełnia zadania radiofonii publicznej. Oferuje programy w zakresie: informacji, publicystyki, kultury, rozrywki, edukacji i sportu. Na radiowych antenach prezentowane są audycje muzyczne, programy popularnonaukowe, zdrowotne, społeczne, religijne i familijne.

Radio ma w swoich strukturach takie jednostki, jak Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie czy Studio Reportażu i Dokumentu. Dysponuje nowoczesnymi studiami nagraniowymi i koncertowymi, do których należą między innymi Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, Studio Polskiego Radia im. Władysława Szpilmana oraz Muzyczne Studio Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej.

Polskie Radio przyznaje swoje nagrody. Są to prestiżowe Złote Mikrofony, wręczane od 1969 roku, oraz Mikrofony - Diamentowe i Honorowe. Do radiowych wyróżnień należą także Mateusze - Nagrody Muzyczne Programu Trzeciego, Melchiory - dla najlepszych reportażystów czy Splendory - przyznawane przez Teatr Polskiego Radia. Od 2017 roku są też wręczane Nagrody Sportowe Polskiego Radia im. Bohdana Tomaszewskiego.
Polskie Radio - jako instytucja - z okazji 80-lecia istnienia, w 2005 roku otrzymało Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" oraz zostało uhonorowane Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy.

Zobacz także

2024-05-05, godz. 13:00 79 lat temu amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki obóz Mauthausen-Gusen 79 lat temu, 5 maja 1945 roku, o godzinie 17-tej amerykańskie wojska wyzwoliły niemiecki obóz koncentracyjny Mauthausen-Gusen, znajdujący się na terenie zaanektowanej… » więcej 2024-05-05, godz. 11:00 Mija 85 lat od słynnej mowy sejmowej Józefa Becka 5 maja 1939 roku, minister spraw zagranicznych Józef Beck wygłosił w Sejmie słynną mowę, w której odrzucił niemieckie roszczenia względem Polski. Przemówienie… » więcej 2024-05-05, godz. 09:00 205 lat temu urodził się Stanisław Moniuszko, kompozytor i dyrygent, twórca polskiej opery narodowej 205 lat temu, 5 maja 1819 roku, urodził się Stanisław Moniuszko, kompozytor i dyrygent, twórca polskiej opery narodowej. Najważniejszy po Fryderyku Chopinie… » więcej 2024-05-05, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 5 maja » więcej 2024-05-04, godz. 13:00 "Zaginione miasto" - dokument o deportacji Żydów z Amsterdamu Holandia rozlicza się z przeszłością. Film dokumentalny "Zaginione miasto" pokazuje sposób, w jaki deportowano Żydów z Amsterdamu w czasie niemieckiej okupacji… » więcej 2024-05-04, godz. 11:00 45 lat temu Margaret Thatcher została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii 45 lat temu, 4 maja 1979 roku, Margaret Thatcher, nazywana "Żelazną Damą", została pierwszą kobietą premierem w historii Wielkiej Brytanii. Była również… » więcej 2024-05-04, godz. 09:00 Ulicami Wilna przejdzie "Parada Polskości" "Parada Polskości" przejdzie po południu czasu lokalnego (początek o godzinie 11.00 czasu obowiązującego w Polsce) ulicami Wilna. Pochód organizuje społeczność… » więcej 2024-05-04, godz. 07:00 Kalendarium historyczne 4 maja » więcej 2024-05-03, godz. 13:00 80 lat temu żołnierze Kedywu przeprowadzili atak na niemieckie lotnisko w Warszawie 80 lat temu, w nocy z 3 na 4 maja 1944 roku, Oddział Specjalny "Osjan" Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej zniszczył na wojskowym lotnisku na warszawskich… » więcej 2024-05-03, godz. 11:00 Mija 103. rocznica wybuchu III powstania śląskiego 103 lata temu, w nocy z 2 na 3 maja 1921 roku, wybuchło III powstanie śląskie. Tak jak dwa poprzednie zrywy, miało na celu przyłączenie Górnego Śląska… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »