Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Uroczystości 82. rocznicy przekształcenia Związku…
2024-02-14, 09:00 Autor: IAR/Informacyjna Agencja Radiowa/ #Darmoros/

Uroczystości 82. rocznicy przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową w Polsce

Pomnik Stefana Roweckiego Grota w Warszawie 2022 [fot: Adrian Grycuk/CC BY-SA 3.0-pl/Wikimedia Commons.]
Pomnik Stefana Roweckiego Grota w Warszawie 2022 [fot: Adrian Grycuk/CC BY-SA 3.0-pl/Wikimedia Commons.]
82 lata temu Związek Walki Zbrojnej został przekształcony w Armię Krajową. Jest ona uważana za największe i najlepiej zorganizowane podziemne wojsko w okupowanej przez Niemców Europie. W związku z przypadającą dziś (14.02) rocznicą, w całym kraju odbędą się uroczystości z udziałem przedstawicieli władz i instytucji państwowych oraz ostatnich żyjących weteranów AK.
Obchody w Warszawie współorganizują Światowy Związek Żołnierzy AK oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Uroczystości rozpoczną się o 11:15 przed pomnikiem gen. Stefana Roweckiego "Grota", pierwszego komendanta głównego Armii Krajowej. Tam zostaną złożone wieńce i kwiaty. Następnie uczestnicy przejdą przed centralne miejsce ceremonii - znajdujący się przed Sejmem Pomnik Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego. Wieniec przed monumentem złoży marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska.

Szereg uroczystości i inicjatyw organizuje również Instytut Pamięci Narodowej we współpracy z władzami samorządowymi i oddziałami Wojska Polskiego. Tak będzie między innymi w Rzeszowie, gdzie o 11:00 odprawiona zostanie msza święta w Kościele pw. Świętego Krzyża. W południe przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy AK zaplanowano oficjalną ceremonię wraz z odczytaniem Apelu Pamięci.

Podobne uroczystości odbędą się w Kielcach - w południe zaplanowano tam ceremonię przed Pomnikiem AK "Jodła". W "Przystanku Historia" IPN o 17:00 odbędzie się projekcja filmu dokumentalnego "Armia Krajowa - armia inna niż wszystkie". Do 16 lutego na stronach internetowych kieleckiej delegatury IPN organizowany jest konkurs o Armii Krajowej. A do 29 lutego przy Skwerze Żeromskiego można obejrzeć wystawę plenerową poświęconą Stefanowi Roweckiemu "Grotowi". Z kolei w Krakowie tamtejszy oddział IPN organizuje premierę gry planszowej "Cichociemni. Spadochroniarze AK", a w miniturnieju rozgrywek na planszach "Cichociemnych" zmierzy się młodzież szkolna.

Korzenie Armii Krajowej sięgają zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 roku przez grupę wyższych oficerów konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski. Stała się ona zalążkiem rozbudowanego później Polskiego Państwa Podziemnego. SZP została przekształcona w listopadzie 1939 roku w Związek Walki Zbrojnej. Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie.

Jak podaje IPN, w czasie II wojny światowej Armia Krajowa była największym w Europie podziemnym wojskiem zorganizowanym do walki z okupantem niemieckim i sowieckim. W 1944 roku jej liczebność sięgała ponad 350 tys. zaprzysiężonych żołnierzy, w tym ok. 10 tys. oficerów i ok. 35-40 tys. ochotników walczących w oddziałach leśnych. Armię Krajową wyróżniała różnorodność działań: wywiad, kontrwywiad, dywersja, niepodległościowa propaganda, łączność kurierska i radiowa, szkolenie kadr, legalizacja, pozyskiwanie broni, produkcja środków walki, a także obecność konspiracyjna w obozach jenieckich i obozach zagłady.

Budowa struktur postępowała razem z prowadzeniem akcji scaleniowej, w wyniku której w szeregach AK zjednoczonych zostało większość rozproszonych wcześniej sił wojskowych podziemnych partii politycznych: ludowców (Bataliony Chłopskie), socjalistów (Gwardia Ludowa WRN oraz narodowców (Narodowa Organizacja Wojskowa). W nurcie niepodległościowym poza strukturami akowskimi pozostawały Narodowe Siły Zbrojne.

Elitarnym kadrowym wsparciem dla AK było kilkuset specjalnie przeszkolonych w Wielkiej Brytanii żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych, zrzucanych na spadochronach na teren okupowanego kraju - tzw. cichociemnych. Armia Krajowa była ochotniczym wojskiem Polskiego Państwa Podziemnego. Wchodziła w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. Jej strategicznym celem było przygotowanie i wywołanie ogólnopolskiego powstania. Szeroko zakrojoną operacją była Akcja "Burza", której 80. rocznica przypada w tym roku.

AK została rozwiązana 19 stycznia 1945 roku przez gen. Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka". W sytuacji zajmowania Polski przez okupanta sowieckiego, byłym żołnierzom Armii Krajowej polecono wówczas prowadzenie dalszej działalności "w duchu odzyskania pełnej niepodległości państwa i ochrony ludności polskiej przed zagładą"

Zobacz także

2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej 2024-11-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 listopada » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »