Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-29, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
29 stycznia
1655 - Pod Ochmatowem doszło do bitwy pomiędzy wojskami polskimi, wspieranymi przez Tatarów, a armią kozacko-rosyjską.

1720 - Pod Witebskiem urodził się Franciszek Bohomolec, jezuita, pisarz, wydawca, współtwórca polskiego oświecenia.

1828 - Dekretem cara Mikołaja I z funduszy państwowych utworzono w Warszawie Bank Polski - centralną instytucję finansową Królestwa Polskiego.

1831 - Powstanie Listopadowe: Sejm powołał Rząd Narodowy Królestwa Polskiego z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim jako prezesem.

1846 - W Broniszowie Tarnowskim urodził się Karol Olszewski, fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier polskiej rentgenografii, w 1883 współautor (z Zygmuntem Wróblewskim) skroplenia tlenu i azotu.

1856 - W Brzeżanach na Ukrainie urodził się Aleksander Brueckner, filolog slawista, historyk kultury, autor "Dziejów literatury polskiej w zarysie", "Dziejów kultury polskiej", "Dziejów języka polskiego" i "Encyklopedii Staropolskiej".

1876 - W Wierzbnie urodził się Adam Grzymała-Siedlecki, dramatopisarz, krytyk literacki.

1882 - W Oświęcimiu urodził się Tadeusz Makowski, malarz, grafik; przedstawiciel Ecole de Paris, większość swojego życia tworzył w Paryżu.

1889 - W Brzeźnicy w powiecie wadowickim urodził się Jan Piwowarczyk, ksiądz, etyk, publicysta, działacz Chrześcijańskiej Demokracji; rektor seminarium duchownego w Krakowie (1939-1944); współzałożyciel "Tygodnika Powszechnego", wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1893 - W Spiczyńcach na Ukrainie urodził się Wacław Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich i POW, dyplomata, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1934-1935); współzałożyciel Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku; autor prac historycznych i wspomnień.

1911 - W Warszawie zmarł Wacław Nałkowski, geograf, pedagog i działacz społeczny.

1913 - W Warszawie z inicjatywy Arnolda Szyfmana otwarty został Teatr Polski;
przedstawieniem inaugurującym jego działalność była premiera "Irydiona" Zygmunta Krasińskiego.

1913 - We Lwowie zmarł Władysław Bełza, poeta, autor utworów patriotycznych, m.in. "Katechizmu polskiego dziecka"; współzałożyciel Macierzy Szkolnej i Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.

1918 - W Warszawie zmarł Jan August Kisielewski, dramatopisarz, eseista, krytyk teatralny, współtwórca kabaretu Zielony Balonik.

1919 - Stany Zjednoczone uznały niepodległość Polski.

1924 - W Chlewie (Wielkopolska) urodził się Jacek Nieżychowski, dziennikarz, aktor i dyrektor Operetki Śląskiej w Gliwicach, członek Silnej Grupy Pod Wezwaniem.

1944 - W Grodkowicach pod Krakowem oddziały Kedywu Armii Krajowej dokonały nieudanego zamachu na pociąg generalnego gubernatora Hansa Franka.

1945 - Powstała niepodległościowa organizacja konspiracyjna "Nie", na czele której stanął gen. August Emil Fieldorf "Nil".

1945 - Początek walk 1 Armii Wojska Polskiego o przełamanie Wału Pomorskiego - systemu niemieckich umocnień.

1946 - Powstało państwowe przedsiębiorstwo połowów dalekomorskich "Dalmor".

1948 - W Zabrzu urodziła się Halina Golanko, aktorka, odtwórczyni roli Ałły w serialu "Kolumbowie" i Kasi w filmie "Uciec jak najbliżej".

1956 - We Wrocławiu urodził się Jan Jakub Kolski, reżyser, scenarzysta; twórca takich filmów jak "Jańcio Wodnik", "Cudowne miejsce", "Historia kina w Popielawach", "Pornografia", "Las, 4 rano".

1962 - W Sulechowie w woj. lubuskim urodziła się Olga Tokarczuk, prozaiczka, eseistka laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018; autorka powieści "Księgi Jakubowe", za którą dostała Literacką Nagrodę Nike, a także m.in. "Prawiek i inne czasy", "Dom dzienny, dom nocny", "Bieguni", "Prowadź swój pług przez kości umarłych".

1978 - W Warszawie zmarł Stanisław Dygat, pisarz, autor powieści "Jezioro Bodeńskie", "Pożegnania", "Disneyland", "Dworzec w Monachium".

1981 - W Bydgoszczy urodziła się Roma Gąsiorowska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach "Sala samobójców" i "Wojna polsko-ruska".

1990 - Uczestnicy XI Zjazdu PZPR, odbywającego się w Sali Kongresowej w Warszawie, przyjęli uchwałę o zakończeniu działalności partii; PZPR przez ponad 40 lat sprawowała w Polsce najpierw totalitarną, a następnie autorytarną władzę.

1999 - Sekretarz Generalny NATO Javier Solana wystosował do Polski, Czech i Węgier formalne zaproszenia do przystąpienia do Traktatu Północnoatlantyckiego.

2012 - Koncertem pod hasłem "Oto jestem" zainaugurował działalność Stadion Narodowy w Warszawie.

2015 - W Katowicach zmarł Jan Skrzek, muzyk i kompozytor bluesowy.

Zobacz także

2024-03-25, godz. 09:00 Uroczystości w 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Rzymu w Grotach Ardeatyńskich W Rzymie odbyły się uroczystości w przypadającą w niedzielę 80. rocznicę masakry 335 mieszkańców Wiecznego Miasta, rozstrzelanych przez Niemców w Grotach… » więcej 2024-03-25, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 25 marca » więcej 2024-03-23, godz. 13:13 Markowa - rodzina Ulmów symbolem Polaków ratujących Żydów przed Zagładą W 80 lat po zbrodni w Markowej ta podkarpacka miejscowość stała się centrum pamięci o Polakach ratujących Żydów. 24 marca 1944 roku Niemcy zamordowali… » więcej 2024-03-24, godz. 11:00 230 lat temu wybuchła insurekcja kościuszkowska przeciwko Rosji i Prusom 230 lat temu, 24 marca 1794 roku, wybuchła insurekcja kościuszkowska, będąca ostatnią próbą ratowania Rzeczpospolitej. Wymierzona przeciwko dwóm zaborcom… » więcej 2024-03-24, godz. 10:00 Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką 24 marca po raz siódmy jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Jest to święto państwowe, przypadające… » więcej 2024-03-24, godz. 09:00 Konkurs "Póki nie jest za późno" Jeszcze tylko do 24 marca można przesyłać zgłoszenia do - organizowanego przez Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach – konkursu na projekt… » więcej 2024-03-24, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 24 marca » więcej 2024-03-23, godz. 13:00 15 lat temu zmarł historyk, sowietolog Paweł Wieczorkiewicz 15 lat temu - 23 marca 2009 roku - zmarł Paweł Wieczorkiewicz, historyk, sowietolog i marynista, pracownik naukowy Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego… » więcej 2024-03-23, godz. 11:00 81. rocznica aresztowania Jana Bytnara "Rudego" 81 lat temu, 23 marca 1943 roku, Niemcy aresztowali Jana Bytnara "Rudego", komendanta hufca "Południe" Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Razem z nim w mieszkaniu… » więcej 2024-03-23, godz. 09:00 200 lat temu urodził się Zygmunt Miłkowski - literat, działacz niepodległościowy 200 lat temu, 23 marca 1824 roku, urodził się Zygmunt Miłkowski - literat i działacz niepodległościowy, pułkownik w powstaniu styczniowym, jedna z czołowych… » więcej
103104105106107
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »