Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Kalendarium historyczne
2024-01-29, 07:30 Autor: Szukała Michał / PAP

Kalendarium historyczne

Kalendarium [www.pixabay.com]
Kalendarium [www.pixabay.com]
29 stycznia
1655 - Pod Ochmatowem doszło do bitwy pomiędzy wojskami polskimi, wspieranymi przez Tatarów, a armią kozacko-rosyjską.

1720 - Pod Witebskiem urodził się Franciszek Bohomolec, jezuita, pisarz, wydawca, współtwórca polskiego oświecenia.

1828 - Dekretem cara Mikołaja I z funduszy państwowych utworzono w Warszawie Bank Polski - centralną instytucję finansową Królestwa Polskiego.

1831 - Powstanie Listopadowe: Sejm powołał Rząd Narodowy Królestwa Polskiego z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim jako prezesem.

1846 - W Broniszowie Tarnowskim urodził się Karol Olszewski, fizyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier polskiej rentgenografii, w 1883 współautor (z Zygmuntem Wróblewskim) skroplenia tlenu i azotu.

1856 - W Brzeżanach na Ukrainie urodził się Aleksander Brueckner, filolog slawista, historyk kultury, autor "Dziejów literatury polskiej w zarysie", "Dziejów kultury polskiej", "Dziejów języka polskiego" i "Encyklopedii Staropolskiej".

1876 - W Wierzbnie urodził się Adam Grzymała-Siedlecki, dramatopisarz, krytyk literacki.

1882 - W Oświęcimiu urodził się Tadeusz Makowski, malarz, grafik; przedstawiciel Ecole de Paris, większość swojego życia tworzył w Paryżu.

1889 - W Brzeźnicy w powiecie wadowickim urodził się Jan Piwowarczyk, ksiądz, etyk, publicysta, działacz Chrześcijańskiej Demokracji; rektor seminarium duchownego w Krakowie (1939-1944); współzałożyciel "Tygodnika Powszechnego", wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1893 - W Spiczyńcach na Ukrainie urodził się Wacław Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich i POW, dyplomata, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1934-1935); współzałożyciel Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku; autor prac historycznych i wspomnień.

1911 - W Warszawie zmarł Wacław Nałkowski, geograf, pedagog i działacz społeczny.

1913 - W Warszawie z inicjatywy Arnolda Szyfmana otwarty został Teatr Polski;
przedstawieniem inaugurującym jego działalność była premiera "Irydiona" Zygmunta Krasińskiego.

1913 - We Lwowie zmarł Władysław Bełza, poeta, autor utworów patriotycznych, m.in. "Katechizmu polskiego dziecka"; współzałożyciel Macierzy Szkolnej i Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.

1918 - W Warszawie zmarł Jan August Kisielewski, dramatopisarz, eseista, krytyk teatralny, współtwórca kabaretu Zielony Balonik.

1919 - Stany Zjednoczone uznały niepodległość Polski.

1924 - W Chlewie (Wielkopolska) urodził się Jacek Nieżychowski, dziennikarz, aktor i dyrektor Operetki Śląskiej w Gliwicach, członek Silnej Grupy Pod Wezwaniem.

1944 - W Grodkowicach pod Krakowem oddziały Kedywu Armii Krajowej dokonały nieudanego zamachu na pociąg generalnego gubernatora Hansa Franka.

1945 - Powstała niepodległościowa organizacja konspiracyjna "Nie", na czele której stanął gen. August Emil Fieldorf "Nil".

1945 - Początek walk 1 Armii Wojska Polskiego o przełamanie Wału Pomorskiego - systemu niemieckich umocnień.

1946 - Powstało państwowe przedsiębiorstwo połowów dalekomorskich "Dalmor".

1948 - W Zabrzu urodziła się Halina Golanko, aktorka, odtwórczyni roli Ałły w serialu "Kolumbowie" i Kasi w filmie "Uciec jak najbliżej".

1956 - We Wrocławiu urodził się Jan Jakub Kolski, reżyser, scenarzysta; twórca takich filmów jak "Jańcio Wodnik", "Cudowne miejsce", "Historia kina w Popielawach", "Pornografia", "Las, 4 rano".

1962 - W Sulechowie w woj. lubuskim urodziła się Olga Tokarczuk, prozaiczka, eseistka laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018; autorka powieści "Księgi Jakubowe", za którą dostała Literacką Nagrodę Nike, a także m.in. "Prawiek i inne czasy", "Dom dzienny, dom nocny", "Bieguni", "Prowadź swój pług przez kości umarłych".

1978 - W Warszawie zmarł Stanisław Dygat, pisarz, autor powieści "Jezioro Bodeńskie", "Pożegnania", "Disneyland", "Dworzec w Monachium".

1981 - W Bydgoszczy urodziła się Roma Gąsiorowska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach "Sala samobójców" i "Wojna polsko-ruska".

1990 - Uczestnicy XI Zjazdu PZPR, odbywającego się w Sali Kongresowej w Warszawie, przyjęli uchwałę o zakończeniu działalności partii; PZPR przez ponad 40 lat sprawowała w Polsce najpierw totalitarną, a następnie autorytarną władzę.

1999 - Sekretarz Generalny NATO Javier Solana wystosował do Polski, Czech i Węgier formalne zaproszenia do przystąpienia do Traktatu Północnoatlantyckiego.

2012 - Koncertem pod hasłem "Oto jestem" zainaugurował działalność Stadion Narodowy w Warszawie.

2015 - W Katowicach zmarł Jan Skrzek, muzyk i kompozytor bluesowy.

Zobacz także

2025-01-14, godz. 13:19 Po 80 latach godny pochówek dla ofiar UPA - ekshumacja polskich ofiar zbrodni w Puźnikach na Ukrainie Będzie ekshumacja polskich ofiar zbrodni w Puźnikach na Ukrainie. Od dziesięcioleci czekali na to mieszkańcy gminy Prudnik, do której po wojnie przesiedlono… » więcej 2025-01-14, godz. 12:36 W wieku 101 lat zmarła Marianna Krasnodębska, ps. „Wiochna” We wtorek nad ranem w wieku 101 lat zmarła w Lublinie Marianna Krasnodębska, ps. „Wiochna” - potwierdziła PAP. W 2001 r. została uhonorowana - wraz z rodziną… » więcej 2025-01-14, godz. 11:01 Nielegalne poszukiwania mogą zniszczyć cenne źródła wiedzy historycznej Jeśli przypadkowo lub podczas amatorskich poszukiwań znajdziemy przedmiot, który może mieć wartość historyczną, powinniśmy zaznaczyć miejsce znaleziska… » więcej 2025-01-14, godz. 10:15 Naukowcy z PAN zabiegają o przygotowanie polsko-ukraińskiego podręcznika do historii Naukowcy z PAN zabiegają o przygotowanie polsko-ukraińskiego podręcznika do historii. Realizacja takich projektów transnarodowych wymaga dobrego stawiania… » więcej 2025-01-14, godz. 09:51 Olga Boznańska, mistrzyni portretu, "malarka dusz" - patronką roku 2025 Sławę przyniosły jej portrety, które intrygowały, niepokoiły, odsłaniały duszę malowanej osoby. Uchwałą Sejmu najwybitniejsza polska malarka okresu… » więcej 2025-01-13, godz. 14:00 Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy AK Do kalendarza polskich świąt dojdzie kolejne - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Decyzją Sejmu będzie przypadać 14 lutego. Tego dnia 1942… » więcej 2025-01-13, godz. 13:00 Mija 85 lat od wypędzenia przez Niemców mieszkańców osiedla Montwiłła-Mireckiego; wystawa IPN Mieli najwyżej 30 minut na spakowanie swoich rzeczy - 25 kg na dorosłą osobę, żadnych kosztowności, futer i pościeli. Wszystko to mieli zostawić Niemcom… » więcej 2025-01-13, godz. 11:56 95 lat temu urodził się Marian Konieczny - twórca warszawskiej Nike i Lenina w Nowej Hucie Artysty nie należy pytać o ukochane dzieło, bo to tak, jakby zapytać ojca o najlepsze dziecko. Każdy ma swoje wzloty i upadki - mówił twórca warszawskiej… » więcej 2025-01-13, godz. 08:50 Animacje o historii Polski i Bolesław Chrobry ożywiony dzięki AI, czyli nowe technologie w promocji milenium korona… Do przybliżania historii, ale też promocji milenium koronacji pierwszych królów Polski, Miasto Gniezno wykorzystuje m.in. nowe technologie. Dzięki sztucznej… » więcej 2025-01-10, godz. 11:32 IPN organizuje sesję naukową dotyczącą roku 1945 na Górnym Śląsku Katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej 23 stycznia 2025 r. organizuje sesję naukową dotyczącą roku 1945 na Górnym Śląsku. Wśród tematów m.in… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »