Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » Na wieczną wartę odszedł kapitan Jan Kowalczys…
2024-01-26, 13:00 Autor: IAR/dziennikbaltycki.pl/d jl/i pcz/w Siekaj

Na wieczną wartę odszedł kapitan Jan Kowalczys ps. "Śmiały", weteran AK

[fot. Marcin Skomudek]
[fot. Marcin Skomudek]
Gazeta regionalna "Dziennik Bałtycki" informuje, że w wieku 96 lat na wieczną wartę odszedł wczoraj kapitan Jan Kowalczys pseudonim "Śmiały", jeden z ostatnich weteranów Armii Krajowej z Wileńszczyzny. Z Gdańskiem, w którym osiadł po powrocie z pięcioletniej katorgi w łagrze na Syberii, był związany od prawie 70 lat.
Jan Kowalczys urodził się 27 października 1927 roku w Rakliszkach. W 1944 roku złożył przysięgę wojskową. Działał w okręgu nowogródzkim, służył w 77. pułku piechoty Armii Krajowej jako rusznikarz, łącznik przy dowódcy 2 kompanii rezerwowej. Mając niecałe 17 lat, w sierpniu 1944 roku został aresztowany przez NKWD. W trakcie śledztwa przeszedł tortury. Został skazany na dziesięć lat pozbawienia wolności oraz pięć lat pozbawienia praw publicznych i zesłany na Sybir.

Do 1950 roku był więźniem obozów najpierw w Lidzie, Mińsku i Orszy, a potem w Mołotowsku przy kole podbiegunowym nad Morzem Białym. Przymusowo uznany za obywatela ZSRS, został karnie osiedlony w nazywanym piekłem północy Norylsku. Do Polski wrócił w wieku 30 lat - w 1957 roku. Przez kolejne trzydzieści lat, do emerytury, pracował w PKP jako maszynista.

"Dziennik Bałtycki" przypomina, że za zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej Jan Kowalczys otrzymał liczne odznaczenia. W 1948 roku za szczególnie sumienną służbę w czasie wojny został wyróżniony przez Rząd Polski w Londynie Medalem Wojska. Dwukrotnie był odznaczony Krzyżem Armii Krajowej, a także Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Sybiraka i Odznaką Pamiątkową "Akcji Burza". Zarząd Główny Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii decyzją z 29 maja 2020 roku - w uznaniu bohaterskiej postawy w walce z najeźdźcami oraz wybitnych zasług położonych dla realizacji celów Stowarzyszenia Polskich Kombatantów - wyróżnił Jana Kowalczysa Kombatanckim Krzyżem Zasługi.

W styczniu 2021 roku prezydent Andrzej Duda odznaczył weterana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Do stopnia kapitana Jan Kowalczys został awansowany decyzją Ministra Obrony Narodowej z 5 maja 2020 roku.

Zobacz także

2024-11-18, godz. 10:54 Muzeum Auschwitz: ukazały się wspomnienia byłego więźnia Jana Kupca Wspomnienia Jana Kupca, które przybliżają losy jego i pięciorga braci, żołnierzy ruchu oporu z Podhala aresztowanych przez Niemców i osadzonych w Auschwitz… » więcej 2024-11-17, godz. 10:48 Rosja: Zamknięto Muzeum Historii GUŁagu, powołując się na przepisy przeciwpożarowe Państwowi inspektorzy zdecydowali o czasowym zamknięciu moskiewskiego Muzeum Historii GUŁagu, twierdząc, że nie przestrzega ono przepisów przeciwpożarowych… » więcej 2024-11-16, godz. 11:32 Prof. Żaryn w sądzie: SB prowadząc akcję wobec ks. Popiełuszki czuła się bezkarnie Prowokacja na Chłodnej była dziełem SB, której funkcjonariusze mieli poczucie bezkarności - podkreślił historyk prof. Jan Żaryn, który w piątek zeznawał… » więcej 2024-11-16, godz. 10:44 Gdańsk: Pamiątka po rodzinie Ulmów trafiła do MIIWŚ Książka z odręcznym podpisem Józefa Ulmy trafiła do Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej pamiątka po rodzinie zamordowanej przez Niemców za ukrywanie… » więcej 2024-11-15, godz. 16:34 Wałęsa dostał owację już po dwóch słowach. 35 lat od historycznej mowy w Kongresie USA 15 listopada 1989 r. Lech Wałęsa wygłosił mowę w amerykańskim Kongresie. Owację na stojąco dostał już po pierwszych dwóch słowach "My, naród”. Zaczerpnął… » więcej 2024-11-14, godz. 08:53 Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego w Łodzi Można już zwiedzać dawne mieszkanie Józefa Piłsudskiego i jego żony Marii w Łodzi. W zrekonstruowanym lokalu, w którym marszałek i jego żona prowadzili… » więcej 2024-11-13, godz. 19:40 120 lat temu padły strzały na pl. Grzybowskim w Warszawie, był to początek rewolucji 1905 r. w Królestwie Polskim My, jako PPS, uznajemy, że demonstracja z 13 listopada 1904 r. była początkiem rewolucji 1905 r. – powiedział PAP dr Andrzej Ziemski, przewodniczący Komisji… » więcej 2024-11-13, godz. 14:36 Sto lat temu Władysław Reymont otrzymał Nobla za powieść "Chłopi" 13 listopada 1924 roku Akademia Szwedzka przyznała Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Reymontowi za powieść "Chłopi". Akademicy docenili uniwersalizm… » więcej 2024-11-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 listopada » więcej 2024-11-11, godz. 09:00 Dzisiaj otwarcie wystawy w Muzeum Historii Polski "1025. Narodziny Królestwa” Obiekty archeologiczne związane z życiem codziennym w XI wieku, a także eksponaty pochodzące ze skarbca Piastów. To elementy wystawy "1025. Narodziny Królestwa”… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »