Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 39 lat temu rozpoczął się strajk w obronie krzyży…
2023-12-03, 11:13 Autor: IAR/E.Porycka/O.Kłosińska/dok.

39 lat temu rozpoczął się strajk w obronie krzyży we Włoszczowie

Zdjęcie wykonane przez Służbę Bezpieczeństwa w czasie protestu w grudniu 1984 r. Fot. ze zbiorów AIPN [fot. źródło: https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/kosciol/100068,W-obronie-krzyza-Protest-mlodziezy-Zespolu-Szkol-Zawodowych-we-Wloszczowie-w-gru.ht
Zdjęcie wykonane przez Służbę Bezpieczeństwa w czasie protestu w grudniu 1984 r. Fot. ze zbiorów AIPN [fot. źródło: https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/kosciol/100068,W-obronie-krzyza-Protest-mlodziezy-Zespolu-Szkol-Zawodowych-we-Wloszczowie-w-gru.ht
39 lat temu, 3 grudnia 1984 roku, w Zespole Szkół Zawodowych we Włoszczowie rozpoczął się strajk okupacyjny w obronie krzyży usuniętych z sal lekcyjnych. Protest kilkuset uczniów, trwający do 16 grudnia, odbił się szerokim echem w kraju i za granicą.
Budynki zespołu szkół we Włoszczowie zostały obstawione przez milicję, ZOMO i tajnych agentów Służby Bezpieczeństwa, zablokowano też wszystkie drogi do miejscowości. Komunistyczna propaganda zamieszczała w mediach kłamliwe informacje o strajku.

Oprócz młodzieży w strajku uczestniczyli księża katecheci - Marek Łabuda i Andrzej Wilczyński. Rodzice uczniów dostarczali żywność. Protestujących wspierał biskup Mieczysław Jaworski, który codziennie przyjeżdżał do Włoszczowy i odprawiał mszę świętą.

Strajkujący wykazali się odwagą, determinacją i solidarnością, mogli bowiem spodziewać się brutalnej reakcji komunistycznej władzy. Niewiele wcześniej, 19 października 1984 roku, został porwany i bestialsko zamordowany przez bezpiekę błogosławiony ksiądz Jerzy Popiełuszko, duszpasterz ludzi pracy, kapelan warszawskiej Solidarności, obrońca praw człowieka.

Wbrew zamysłom ówczesnych rządzących strajk został nagłośniony wskutek apeli wysyłanych do najwyższych władz PRL w obronie uczniów, a także z powodu zainteresowania zagranicznych mediów. 4 grudnia proboszcz parafii we Włoszczowie Kazimierz Biernacki wysłał telegramy do ministrów Czesława Kiszczaka i Adama Łopatki, z kolei rodzice uczniów - do marszałka Sejmu Stanisława Gucwy i premiera Wojciecha Jaruzelskiego. O proteście informowano również prymasa Józefa Glempa.

Strajk został zakończony 16 grudnia na prośbę biskupa Mieczysława Jaworskiego, który obawiał się, że wobec coraz bardziej agresywnej postawy komunistycznych władz może dojść do rozlewu krwi. Podczas mszy świętej na zakończenie protestu biskup Jaworski porównał postawę młodzieży z obroną Westerplatte. Hierarcha uznał, że protest zakończył się moralnym zwycięstwem. Krzyże zawieszone w szkole wkrótce potem zostały zdjęte. Podsumowując strajk w jednym ze swoich kazań, biskup powiedział: "Szkoła jest własnością Narodu, a nie grupy ludzi. Niepokoje w szkole zostały wywołane przez funkcjonariuszy PZPR, a więc przez grupę ludzi - wbrew woli Narodu".

Uczestników strajku dotknęły represje, wielu z nich zostało pozbawionych praw uczniowskich i relegowanych ze szkoły z tzw. wilczym biletem, innych nie dopuszczono do matury. Zatrzymano około 35 osób, w tym 7 księży. Za kierowanie protestem zostali skazani w 1985 roku księża Marek Łabuda - na rok pozbawienia wolności i Andrzej Wilczyński - na 10 miesięcy. Po wniesionej rewizji wykonanie kar zostało zawieszone na 3 lata. W 1991 roku Sąd Najwyższy uniewinnił obu duchownych.

Strajk we Włoszczowie w obronie krzyży był drugim tak głośnym protestem po strajku młodzieży z Zespołu Szkół Rolniczych w Miętnem koło Garwolina, gdzie od grudnia 1983 do kwietnia 1984 roku uczestniczyło w nim około 400 osób. Zakończył się 6 kwietnia porozumieniem i zawieszeniem krzyży w szkole. Znaczącą rolę w mediacjach odegrał ówczesny biskup siedlecki Jan Mazur, który rozmawiał z władzami wojewódzkimi, a solidaryzując się z młodzieżą, podjął protest głodowy.

Od strajku w obronie krzyży Włoszczowa stała się znanym miejscem antykomunistycznego oporu. W parafii regularnie odprawiano Msze za Ojczyznę, na plebanii spotykali się działacze opozycji z różnych ośrodków w kraju, w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego odbywały się tzw. nielegalne wystąpienia.

Zespół Szkół nr 3 im. Stanisława Staszica we Włoszczowie za wielomiesięczną walkę o przywrócenie krzyży w latach 80. XX wieku w listopadzie 2023 roku otrzymał Nagrodę im. księdza biskupa Romana Andrzejewskiego. Kapitula wyróżnienia uhonorowała "odwagę w walce o wolność wyznawania wiary, o honor i godność młodych ludzi". Wręczenie nagrody odbędzie się w lutym.

Zobacz także

2024-01-10, godz. 09:00 132 lata temu urodził się Melchior Wańkowicz, pisarz, publicysta, mistrz reportażu 132 lata temu, 10 stycznia 1892 roku, urodził się Melchior Wańkowicz, wybitny pisarz, publicysta i dziennikarz. Był mistrzem opowieści reportażowej, łączącej… » więcej 2024-01-10, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 10 stycznia » więcej 2024-01-09, godz. 15:00 82 lata temu zginął Jerzy Różycki, matematyk i kryptolog 82 lata temu, 9 stycznia 1942 roku, w katastrofie statku na Morzu Śródziemnym zginął Jerzy Różycki, matematyk i kryptolog, pracownik kontrwywiadu wojskowego… » więcej 2024-01-09, godz. 13:00 106 lat temu urodził się Stanisław Leopold, harcerz, dowódca 1. kompanii batalionu "Parasol" 106 lat temu, 9 stycznia 1918 roku, urodził się Stanisław Leopold, pseudonim "Rafał", harcerz, dowódca 1. kompanii batalionu "Parasol", szef akcji "Koppe"… » więcej 2024-01-09, godz. 11:00 227 lat temu powołano Legiony Polskie 227 lat temu, 9 stycznia 1797 roku, rozpoczęło się tworzenie Legionów Polskich we Włoszech, pierwszej polskiej formacji wojskowej po III rozbiorze i jednej… » więcej 2024-01-09, godz. 10:37 Nie żyje ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski Nie żyje ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Poinformowało o tym Stowarzyszenie "Wspólnota i Pamięć". » więcej 2024-01-09, godz. 09:00 Zmarł Powstaniec Warszawski Zbigniew Piasecki ps. "Czekolada" W Szczecinie w wieku 97 lat zmarł Powstaniec Warszawski, podpułkownik Zbigniew Piasecki pseudonim "Czekolada". » więcej 2024-01-09, godz. 08:00 700 rocznica śmierci Marco Polo 700. rocznica śmierci Marco Polo, weneckiego kupca i podróżnika, który jako jeden z pierwszych Europejczyków w XIII wieku dotarł do Chin i opisał Daleki… » więcej 2024-01-09, godz. 07:30 Kalendarium historyczne 9 stycznia » więcej 2024-01-08, godz. 15:00 105 lat temu urodził się kpt. Kazimierz Kamieński "Huzar", rozstrzelany z wyroku władz komunistycznych 105 lat temu, 8 stycznia 1919 roku, urodził się Kazimierz Kamieński, pseudonim "Huzar", oficer rezerwy Wojska Polskiego, dowódca partyzancki, żołnierz Armii… » więcej
113114115116117
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »