Radio Opole » Aktualności historyczne » Aktualności historyczne » 60. rocznica zamachu na prezydenta Johna Kennedy…
2023-11-22, 15:00 Autor: /IAR/E.Porycka/E.Leo/dok.

60. rocznica zamachu na prezydenta Johna Kennedy'ego

John F. Kennedy, White House [fot. wikipedia/domena publiczna]
John F. Kennedy, White House [fot. wikipedia/domena publiczna]
60 lat temu, 22 listopada 1963 roku, doszło do zamachu na 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych - Johna Fitzgeralda Kennedy'ego. Prezydent został zastrzelony podczas wizyty w Dallas w Teksasie, kiedy przejeżdżał przez centrum miasta w otwartym samochodzie w towarzystwie żony Jacqueline i gubernatora Johna Connally'ego. Ciężko ranni Kennedy i Connally zostali natychmiast przewiezieni do szpitala. Prezydent zmarł o godzinie 13-tej, nie odzyskawszy przytomności.
Informacja o śmierci 46-letniego przywódcy najpotężniejszego państwa na świecie, weszła na czołówki gazet, stacji radiowych i telewizyjnych. 99 minut później wiceprezydent Lyndon Johnson został zaprzysiężony na najwyższy urząd w państwie na pokładzie samolotu lecącego do Waszyngtonu.

Zamachowiec - były żołnierz marines Lee Harvey Oswald, znany z marksistowskich sympatii, został aresztowany w Dallas. 24 listopada podczas przewożenia do więzienia, zabił go Jack Ruby, gangster i właściciel nocnego klubu w Dallas. Okoliczności zamachu badała specjalna komisja pod przewodnictwem Earla Warrena, powołana przez nowo zaprzysiężonego prezydenta Lyndona Johnsona. W 1964 roku orzekła, że nie było spisku na życie prezydenta, a Oswald działał sam, strzelając z piętra składnicy książek w Dallas. W pogrzebie Johna Kennedy'ego w Waszyngtonie, 25 listopada, wzięli udział przedstawiciele ponad 90 państw. Wśród nich był francuski prezydent Charles de Gaulle i niemiecki kanclerz Ludwig Erhard oraz koronowane głowy, między innymi król Belgii Baudouin I i królowa Grecji Fryderyka. Przejście konduktu żałobnego z Białego Domu do katedry św. Mateusza oglądało w telewizji blisko 200 milionów ludzi, także widzowie w Polsce. Świat obiegły zdjęcia trzyletniego Johna Kennedy'ego Juniora, salutującego przed trumną ojca.

Po 60 latach od zabójstwa prezydenta Kennedy'ego, według badań opinii publicznej, część Amerykanów nie wierzy w oficjalną wersję śmierci, a niektórzy uważają, że padł on ofiarą spisku.

(więcej)

Raport komisji Warrena był wielokrotnie kwestionowany, wskutek tego w 1976 roku została powołana Komisja Śledcza Izby Reprezentantów do Spraw Zabójstw, która po trzech latach prac, w 1979 roku, opublikowała swój raport. Według komisji, prezydenta Kennedy'ego zabił Oswald, jednak - odmiennie od wniosków komisji Warrena - w wyniku spisku. Najprawdopodobniej było dwóch zamachowców i oddano cztery, a nie - trzy strzały. Komisji Śledczej Izby Reprezentantów nie udało się jednak zidentyfikować drugiego strzelca.

Przez lata na temat śmierci JFK powstały liczne hipotezy, Jedna z teorii głosi, że zabójca działał na zlecenie radzieckiego rządu, który zamierzał osłabić pozycję USA w świecie. Są też wersje, że za zamachem stał reżim Fidela Castro, mafia albo nawet sama CIA. Niemniej, wszystkie okoliczności nie zostały dotąd wyjaśnione. W grudniu 2022 roku Archiwa Narodowe USA w Waszyngtonie opublikowały kolejną transzę dokumentów mających związek z zabójstwem prezydenta Kennedy'ego. Pełna dokumentacja z prac komisji Warrena została utajniona do 2029 i 2039 roku.

John Fitzgerald Kennedy, powszechnie określany inicjałami "JFK", był prezydentem przez 2 lata i 10 miesięcy, które przypadły na okres tzw. zimnej wojny. Jako prezydent podjął kilka istotnych decyzji politycznych o charakterze międzynarodowym. Zwiększył zaangażowanie wojskowe w Wietnamie, zezwolił na operację przeciwko Kubie w Zatoce Świń w 1961 roku. Doprowadził do zawarcia ze Związkiem Radzieckim w 1963 roku układu o zakazie prób z bronią jądrową. Powołał też Korpus Pokoju, organizację zajmująca się pomocą krajom Trzeciego Świata. Listopadowa wizyta Kennedy'ego w Dallas w 1963-cim rozpoczynała prezydencką kampanię o reelekcję.

Zabójstwo Kennedy'ego było największą zbrodnią polityczną XX wieku. Wcześniej, w historii Stanów Zjednoczonych trzej prezydenci zostali zamordowani podczas sprawowania urzędu. W 1865 roku zginął 16. prezydent Abraham Lincoln, w 1881 roku - James Garfield, 20. na tym urzędzie, a w 1901 roku ofiarą zamachu został William McKinley, 25. prezydent USA.

Zobacz także

2024-10-13, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 13 października » więcej 2024-10-12, godz. 11:00 81. rocznica bitwy pod Lenino To było jedno z najbardziej krwawych starć podczas II wojny światowej. 81 lat temu, 12 października 1943 roku, rozpoczęła się dwudniowa bitwa pod Lenino… » więcej 2024-10-12, godz. 09:00 104. rocznica podpisania zawieszenia broni w wojnie polsko-bolszewickiej 104 lata temu - 12 października 1920 roku - w Rydze podpisano zawieszenie broni w trwającej niemal dwa lata wojnie polsko-bolszewickiej, której przełomowym… » więcej 2024-10-12, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 12 października » więcej 2024-10-11, godz. 13:00 55 lat temu zmarł gen. Kazimierz Sosnkowski, działacz niepodległościowy, Wódz Naczelny Polskich Sił Zbrojnych 55 lat temu, 11 października 1969 roku, zmarł Kazimierz Sosnkowski, generał, działacz niepodległościowy, uważany za jednego z najwybitniejszych polskich… » więcej 2024-10-11, godz. 11:00 Wyzwolenie czy okupacja - losy ludności cywilnej w 1944 r. w badaniach IPN Dwudniowa konferencja naukowa poświęcona cywilnym ofiarom II wojny światowej rozpoczęła się wczoraj (10 października) w Łodzi. Naukowcy z IPN i uniwersytetów… » więcej 2024-10-11, godz. 10:00 Ameryka czci generała Pułaskiego Ameryka czci generała Kazimierza Pułaskiego. Joe Biden na mocy specjalnej proklamacji ogłosił 11 paźdzernika Dniem Pamięci Generała Pułaskiego. Prezydent… » więcej 2024-10-11, godz. 09:00 245. rocznica śmierci gen. Kazimierza Pułaskiego i dzień jego pamięci w USA Dzisiaj, 11 października, przypada 245. rocznica śmierci generała Kazimierza Pułaskiego, polskiego i amerykańskiego bohatera o wolność tych narodów, jednego… » więcej 2024-10-11, godz. 01:00 Kalendarium historyczne 11 października » więcej 2024-10-10, godz. 17:00 Upamiętniono 85. rocznicę powstania pierwszego na ziemiach polskich niemieckiego obozu koncentracyjnego Upamiętniono 85. rocznicę utworzenia w Forcie VII w Poznaniu najstarszego niemieckiego obozu koncentracyjnego na ziemiach polskich. Z tej okazji przedstawiciele… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »