Wojna austriacko-pruska o Śląsk rozpoczęła się w grudniu 1740 roku, kiedy to na Śląsk wkroczyły wojska króla Prus Fryderyka Wielkiego. W kwietniu 1741 roku w bitwie pod Małujowicami pod Brzegiem prusacy rozbili silniejsze wojska austriackie.
W pewnym momencie bitwy Fryderyk Wielki sądził nawet, że bitwa jest przegrana i uciekł z pola walki, ale jego oficerowie odwrócili bieg zdarzeń i pokonali Austriaków. W efekcie tej bitwy niemal cały Śląsk wpadł w pruskie ręce. Z wyjątkiem kilku twierdz. Trzymała się także twierdza w Nysie, której garnizon liczył wówczas około 1000 żołnierzy.
Wojska pruskie dotarły pod Nysę już w styczniu 1741 roku. Zastały twierdzę gotową do obrony. Komendant twierdzy Nysa pułkownik von Roth dopilnował przygotowań do obrony. Przedmieścia spalono, wały umocniono, mosty na Nysie zniszczono, a bramy zamknięto i obsadzono załogą.
Wykorzystując system śluz i przepustów na rzece Białej zatopiono też południowo-zachodnie przedpole twierdzy. Zamarzająca woda oblodziła i dodatkowo umocniła wały.
Po kilku dniach prowadzonego bez przekonania w warunkach ostrej zimy oblężenia Fryderyk Wielki kazał prowadzić jedynie uporczywy ostrzał artyleryjski.
Pociski zapalające wywołały w mieście 16 pożarów, które jednak mieszkańcy szybko ugasili. Efektem tego bombardowania było też zniszczenie jednej szóstej zabudowań miasta. W nocy z 21 na 22 stycznia 1741 r. wybuchł pożar, który trwał 9 godzin.
Przebywający w Nysie austriaccy oficerowie, którzy przeżyli wcześniej słynne tureckie oblężenie Belgradu, mówili, że tamta twierdza nie była przez Turków tak mocno atakowana, jak Nysa w ciągu tych kilku godzin.
Widząc jednak, iż ta taktyka jest nieskuteczna król pruski zwinął oblężenie i odesłał wojska na zimowe kwatery. Prusacy powrócili pod Nysę dopiero jesienią tego samego roku. Tym razem jednak sytuacja się zmieniła. Do wojny przeciwko Austrii przystąpiły Bawaria i Francja.
Wobec tego cesarzowa austriacka Maria Teresa zgodziła się odstąpić Prusom Śląsk, jeśli pozostaną one neutralne. Fryderyk Wielki przystał na tajne negocjacje w tej sprawie.
Do spotkania w zamku w Przydrożu Małym doszło dzięki pośrednictwu angielskich posłów. Fryderyk Wielki zobowiązał się do zachowania neutralności jeśli Austriacy oddadzą Nysę.
31 X 1741 podpisany został akt kapitulacji twierdzy Nysa.
Następnego dnia do miasta wkroczyły wojska pruskie, które pozostały w niej na 200 lat.