Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Emigracyjny rząd w Opolu
2022-10-08, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Emigracyjny rząd w Opolu

January Suchodolski: Obrona Jasnej Góry
January Suchodolski: Obrona Jasnej Góry
367 lat temu, w początkach października 1655 roku w toku wojny polsko-szwedzkiej na kilkanaście dni Opole, leżące wówczas w granicach cesarstwa austriackiego stało się stolicą Polski. Doszło do tego, ponieważ król Jan Kazimierz Waza schronił się na Opolszczyźnie przed Szwedami.
Z Historycznego Punktu Widzenia 8 października 2022
Trzeba przypomnieć, że w tamtym okresie księstwo opolsko-raciborskie ze stolicą w Opolu oddane zostało Wazom na 50 lat jako zastaw za pożyczki udzielone cesarzowi Austrii. Formalnie właścicielką księstwa była wówczas Ludwika Maria - żona króla Jana Kazimierza i to ona właśnie 30 września 1655 roku pierwsza przyjechała na Śląsk opuszczając teren opanowanej przez Potop Szwedzki Rzeczypospolitej.

Królowa przybyłą do Koźla, ale okazało się, że tamtejszy zamek jest w kiepskim stanie i nie nadaje się na pobyt dworu królowej. Było to efektem zakończonej niedawno wojny 30-letniej w efekcie której samo miasto jak i zamek kilkakrotnie zostały poważnie zniszczone.

Poszukiwania godnego postoju królewskiego dworu miejsca objęły także Racibórz, Nysę i Opole. Opole i Racibórz także były mocno zniszczone, a Nysa należała wówczas do biskupów wrocławskich. Kapituła wrocławska odmówiła bojąc się zemsty Szwedów, którzy jeszcze niedawno maszerowali po Śląsku jak im się podobało.

Chcąc nie chcąc gościny królewskiej parze udzielił w swoim zamku w Głogówku hrabia Oppersdorf. Według różnych źródeł parze królewskiej, bo król przybył na Śląsk w dziesięć dni po królowej, towarzyszyło około 1800 ludzi i podobna liczba koni. Była to więc nielekka gościna, ale jako poddany księstwa właściciel Głogówka za wiele do powiedzenia nie miał. Zresztą sam król i jego dworzanie oraz eskorta zbyt długo w Głogówku nie pozostali.

W listopadzie zwołał Jan Kazimierz obrady Senatu Rzeczpospolitej do Opola. Zjawiło się na nich stosunkowo niewielu 12 senatorów, bo dojazd przez zajęte przez Szwedów tereny był mocno utrudniony.

Nie wiadomo też dokładnie gdzie odbyły się wspomniane obrady, bo zamek na Ostrówku był wówczas w fatalnym stanie, zamek na Górce a właściwie jego ruiny - kilka lat wcześniej został rozebrany, a będąca własnością księstwa kamienica książęca przy Rynku 1 nie miała odpowiednio dużego pomieszczenia. Prawdopodobnie zatem senatorowie obradowali w refektarzu klasztoru franciszkanów, także mocno zniszczonego w toku niedawnej wojny 30-letniej.

Pięciodniowe obrady Senatu rozpoczęto 15 listopada. W ich toku radzono nad dalszymi działaniami, wysłuchano relacji zebranych wojskowych oraz uciekinierów z rzeczpospolitej. 20 listopada 1655 roku król wydał    w Opolu spec lany uniwersał, wzywający wszystkich obywateli Rzeczpospolitej obojga narodów do powszechnego powstania przeciw Szwedom.

27 listopada królewska para powróciła do Głogówka, ale król opuścił miasto jeszcze przed świętami czyli 18 grudnia, wyruszając przez Czechy i Morawy do Lwowa, gdzie 1 kwietnia następnego roku proklamując wojnę powszechną ze Szwedami złożył słynne śluby w lwowskiej katedrze. Królowa Ludwika Maria pozostała w Głogówku do czerwca 1656 roku.
Jesienią 1655 roku przez kilka dni Opole stało się faktyczną stolicą Polski.

Zobacz także

2022-12-18, godz. 08:20 Myśl o powstaniu 367 lata temu, 18 grudnia 1655 roku przebywający w Opolu król polski Jan Kazimierz wyruszył w drogę powrotną do Polski z zamiarem wzbudzenia ogólnonarodowego… » więcej 2022-12-17, godz. 07:20 Beethoven w Głogówku 252 lata temu 17 grudnia 1770 roku urodził się wybitny niemiecki kompozytor i bywalec dworów Opolszczyzny Ludwig van Beethoven. » więcej 2022-12-11, godz. 08:20 Legionista, powstaniec i radiowiec Dziś przypada 60 rocznica śmierci polskiego działacza kulturalnego i powstańca śląskiego Romana Horoszkiewicza. » więcej 2022-12-10, godz. 07:20 Jak we Florencji 670 lat temu – późną jesienią 1352 roku ukończona została budowa pierwszego murowanego Ratusza w Opolu. Gotycka budowla wzniesiona została w miejscu… » więcej 2022-12-04, godz. 08:20 Trzecia wojna śląska Jutro przypada 265 rocznica bitwy pod Lutynią. 5 grudnia 1757 roku podczas tzw. wojny siedmioletniej pod Lutynią niedaleko Środy Śląskiej stoczona została… » więcej 2022-12-03, godz. 07:20 Pierwszy hołd krzyżacki Przedwczoraj minęła 553 rocznica złożenia przez wielkiego mistrza krzyżaków pierwszego hołdu polskiemu królowi. » więcej 2022-11-27, godz. 08:20 Powstanie z szansami Pojutrze przypada 192 rocznica wybuchu powstania listopadowego. Jak często, także i w temacie tego powstania powszechne wyobrażenia odbiegają od rzeczywis… » więcej 2022-11-26, godz. 07:20 Ksiądz Reginek z Dobrzenia W. Przedwczoraj minęła 143 rocznica urodzin śląskiego polityka i polskiego działacza plebiscytowego Jana Reginka. » więcej 2022-11-20, godz. 08:20 Upadek insurekcji Kilka dni temu obchodziliśmy 228 rocznicę upadku insurekcji kościuszkowskiej. » więcej 2022-11-19, godz. 07:20 Komunalne zwycięstwo 103 lata temu w efekcie rewolucji listopadowej, która miała miejsce w Niemczech w r. 1918, odbyły się wybory samorządowe. Choć początkowo zarządzono je… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »