Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Zabójstwo polityczne
2022-02-06, 08:20 Autor: Bolesław Bezeg

Zabójstwo polityczne

Jan Matejko: Śmierć Króla Przemysła II.
Jan Matejko: Śmierć Króla Przemysła II.
Zabójstwa, porwania i niewyjaśnione okoliczności śmierci dawnych władców, jak mało które wydarzenia dają pole do snucia teorii spiskowych. Niekiedy spiskowe teorie okazują się być spiskowymi praktykami. Dziś przypada 726 rocznica zamordowania przez niemieckich rycerzy polskiego króla Przemysła II.
Z Historycznego Punktu Widzenia 6 lutego 2022
Książę wielkopolski a pod koniec życia król polski Przemysł II to wyjątkowo barwna postać, której życiorys mógłby posłużyć za kanwę historycznej epopei. Pochodzący z dynastii Piastów, jak wielu jej przedstawicieli od dziecka wdrażany do rządzenia, dobrze sobie radził w polityce, zarządzaniu gospodarką państwa i prowadzeniu wojen.

I podobnie jak wielu Piastowiczów nie miał zbyt miękkiego sumienia, ani oporów przed okrucieństwem, czego dowiódł już w pierwszej prowadzonej przez siebie wyprawie na zajęte przez Brandenburczyków Strzelce Krajeńskie, których zdobycie mało kto z okupantów ale i z wyzwalanych mieszkańców przeżył. Faktem jest, że chcąc uniknąć podobnego losu załoga pobliskiego Drezdenka poddała się na samą wieść o zbliżaniu się wojsk Przemysła, był więc wojownikiem skutecznym.

Snop ciemnego światła na jego reputację rzucają niejasne okoliczności śmierci jego pierwszej żony brandenburskiej księżniczki Ludgardy, która przez 10 lat małżeństwa nie urodziła Przemysłowi dzieci, co było źródłem niesnasek małżeńskich, ale brak dowodów na udział księcia w jej przedwczesnym zejściu ze świata.

I na koniec był także władcą z wizją, co wcale nie należało do książęcego standardowego wyposażenia. Polityk wyposażony w wizję i możliwości działania może mocno zamieszać i Przemysł zamieszał. Przede wszystkim skutecznie walczył z niemiecką ekspansją na Pomorzu, wiązał się antyniemieckimi sojuszami z gryfickimi książętami Szczecina, dążył do likwidacji tzw. Nowej Marchii Bandenburskiej na Pomorzu zachodnim.

Równocześnie przez mądrą politykę udało mu się pod koniec życia zjednoczyć Pomorze Gdańskie, Małopolskę, Wielkopolskę, Śląsk, Kujawy i Mazowsze, a w końcu koronował się w Gnieźnie w czerwcu 1295 roku.

Tego było sąsiadom za wiele. Pod pozorem zemsty za rzekome zamordowanie pierwszej żony Przemysła Ludgardy będącej krewną władców Brandenburgii margrabia Waldemar wysłał grupę specjalną aby porwała polskiego króla z Rogoźna, w którym spokojnie spędzał on zapusty czyli ostatki roku 1296.

Rogoźno nie miało wówczas murów ani wałów, więc brandenburscy komandosi bez przeszkód wdarli się do dworu, w którym przebywał król. Po wybiciu obstawy i ciężkim zranieniu broniącego się Przemysła, porwali go i ruszyli w drogę do Brandenburgii.

Zorientowawszy się, że więzień nie przeżyje podróży dobili go i porzucili jego ciało na drodze w okolicach wsi Sierniki. Śmierć króla stała się hasłem do walki o tron całego szeregu pretendentów, z których dopiero Władysław Łokietek zdołał zjednoczyć większość ziem polskich.

Kilka miesięcy wcześniej przed opisanym tu królobójstwem nieco podobna historia miała miejsce w okolicach Szczecina. Książę pomorski ze słowiańskiego rodu Gryfitów Barnim II został zamordowany przez rzekomo zazdrosnego o swoją żonę rycerza brandenburskiego.

Podobieństwo tkwiące w obu tych książęcych mordach polega na tym, że w obu wypadkach tropy prowadzą do Brandenburgii, w obu wypadkach śmierć władcy stała się źródłem chaosu i rozpadu zbudowanego przez nich państwa, a wspólnym mianownikiem wszystkich tych wydarzeń było uzależnienie Pomorza od Brandenburgii, które wcześniej uniemożliwiał sojusz zamordowanych władców.

Tak oto spiskowa praktyka doprowadziła do trwałego podporządkowania Pomorza Zachodniego niemieckiej Brandenburgii, która już wkrótce sięgnęła po Pomorze Gdańskie, ale w chwili gdy już się witała z gąską, musiała je odstąpić Krzyżakom. O tym jednak opowiem innym razem.

Zobacz także

2022-02-20, godz. 08:24 Pierwsza Konstytucja Drugiej Rzeczypospolitej 103 lata temu - 20 lutego 1919 roku Sejm Ustawodawczy Republiki Polskiej uchwalił tzw. Małą Konstytucję. » więcej 2022-02-19, godz. 07:20 Rzucił się przez morze Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania wrócim się przez morze – śpiewamy czasem, gdy mamy okazję wykonywać nasz hymn państwowy… » więcej 2022-02-13, godz. 08:20 Przejście do Aliantów Pojutrze przypada 104 rocznica opuszczenia sojuszu z państwami centralnymi przez ostatnią polską jednostkę frontową. W nocy z 15 na 16 lutego 1918 roku dowodzona… » więcej 2022-02-12, godz. 07:24 Zdrajca czy bohater Wczoraj minęła 16 rocznica śmierci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Postać ta wciąż budzi sprzeczne emocje i zapewne tak już zostanie na zawsze. » więcej 2022-02-05, godz. 07:24 Czechosłowacka inwazja 1919 Przedwczoraj minęła 103 rocznica podpisania tzw. umowy paryskiej, która zakończyła polsko-czechosłowacką wojnę o Śląsk Cieszyński. Umowa zawarta pod… » więcej 2022-01-30, godz. 08:20 Wielki humanista Mało brakowało, by bezpowrotnie przepadło bezcenne źródło wiedzy o życiu i działaniach a przede wszystkim o humanistycznych projektach i rozważaniach… » więcej 2022-01-29, godz. 07:20 Wielka zbrojeniowa inwestycja Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę… » więcej 2022-01-23, godz. 08:20 Enigmatyczne dzieje enigmy 89 lat temu, w styczniu 1933 roku zespół polskich matematyków złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zmieniając w ten sposób losy świata. » więcej 2022-01-22, godz. 07:20 Trudny styczeń 1945 r. Zaczęło się od ewakuacji obozu koncentracyjnego w Auschwitz, ale wkrótce do pędzonych śląskimi drogami wynędzniałych więźniów z Oświęcimia dołączyli… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »