Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Wielka zbrojeniowa inwestycja
2022-01-29, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Wielka zbrojeniowa inwestycja

Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Elektrownia Stalowa Wola w 1939 r. fot. Henryk Poddębski/ domena publiczna
Największym przedsięwzięciem gospodarczym II Rzeczpospolitej była budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Latach 1937-39 wydano na nią zawrotną kwotę 1925 milionów złotych. Było to 60 proc. wszystkich wydatków inwestycyjnych budżetu państwa.
Z Historycznego Punktu Widzenia 29 stycznia 2022
Gdy cała Europa lizała rany po wielkim kryzysie, dekoniunktura i bezrobocie nie ominęły również Polski. Aby podnieść gospodarczy potencjał kraju, a jednocześnie dać pracę ludziom w regionie, który charakteryzował się najwyższym wskaźnikiem bezrobocia opracowano program pod nazwą Centralny Okręg Przemysłowy.

Obejmował on Ziemię Kielecką, Sandomierską, Podkarpacie i wschodnią część Małopolski. Teren był położony faktycznie w centrum ówczesnej Polski, daleko od granic niemieckiej i sowieckiej, co miało także swoje znaczenie, wziąwszy pod uwagę fakt, że w ramach COP-u miał powstać przemysł zbrojeniowy.

Niewątpliwie najważniejszą postacią projektu był wicepremier i minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski. On to wspólnie z Władysławem i Pawłem Kosieradzkimi opracował memoriał o konieczności przeprowadzenia 9wielkiej inwestycji, która z jednej strony da ludziom pracę, a z drugiej pchnie cywilizacyjnie Polskę do przodu.

Początkowo projekt przewidywał prowadzenie wzmożonych inwestycji na terenie całego kraju, ale ze względu na brak pieniędzy oraz analizę kosztów rozproszenia przemysłu po kraju zdecydowano się na obszar określony jako trójkąt bezpieczeństwa położony u zbiegu Wisły i Sanu.

Warto przypomnieć, że w owym obszarze bezpieczeństwa władze wojskowe już od 1922 roku lokalizował najważniejsze zakłady zbrojeniowe i magazyny materiałów wojennych.

W efekcie trzyletniej inwestycji do wybuchu wojny zbudowano szereg obiektów: W Mielcu powstały Państwowe Zakłady Lotnicze – spółka bliźniacza do istniejącej w Warszawie, w Rozwadowie pod Stalową Wolą powstały Zakłady Południowe – była to fabryka haubic kaliber 100 mm. W podtarnowskiej Dębicy powstała fabryka syntetycznego kauczuku.

W Rzeszowie powstała fabryka obrabiarek i sprzętu artyleryjskiego i fabryka silników lotniczych.W Nowej Dębie wybudowano fabrykę amunicji nr 3. W Starachowicach zmodernizowano i rozbudowano fabrykę broni, w Lublinie zmodernizowano fabrykę samochodów, w której wkrótce rozpoczęto montaż ciężarówek na licencji Chevroleta. W Pionkach zmodernizowano fabrykę amunicji a w Starachowicach fabrykę broni.

To tylko wybrane inwestycje Centralnego Okręgu Przemysłowego, które zrealizowano do wybuchu II wojny światowej. Wiele z nich dokończono po wojnie. Niewątpliwie budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego była zwrotnym punktem w ekonomicznej historii II Rzeczpospolitej i był sukcesem, którym II Rzeczpospolita nie omieszkiwała się chwalić.

Zobacz także

2022-02-20, godz. 08:24 Pierwsza Konstytucja Drugiej Rzeczypospolitej 103 lata temu - 20 lutego 1919 roku Sejm Ustawodawczy Republiki Polskiej uchwalił tzw. Małą Konstytucję. » więcej 2022-02-19, godz. 07:20 Rzucił się przez morze Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania wrócim się przez morze – śpiewamy czasem, gdy mamy okazję wykonywać nasz hymn państwowy… » więcej 2022-02-13, godz. 08:20 Przejście do Aliantów Pojutrze przypada 104 rocznica opuszczenia sojuszu z państwami centralnymi przez ostatnią polską jednostkę frontową. W nocy z 15 na 16 lutego 1918 roku dowodzona… » więcej 2022-02-12, godz. 07:24 Zdrajca czy bohater Wczoraj minęła 16 rocznica śmierci pułkownika Ryszarda Kuklińskiego. Postać ta wciąż budzi sprzeczne emocje i zapewne tak już zostanie na zawsze. » więcej 2022-02-06, godz. 08:20 Zabójstwo polityczne Zabójstwa, porwania i niewyjaśnione okoliczności śmierci dawnych władców, jak mało które wydarzenia dają pole do snucia teorii spiskowych. Niekiedy spiskowe… » więcej 2022-02-05, godz. 07:24 Czechosłowacka inwazja 1919 Przedwczoraj minęła 103 rocznica podpisania tzw. umowy paryskiej, która zakończyła polsko-czechosłowacką wojnę o Śląsk Cieszyński. Umowa zawarta pod… » więcej 2022-01-30, godz. 08:20 Wielki humanista Mało brakowało, by bezpowrotnie przepadło bezcenne źródło wiedzy o życiu i działaniach a przede wszystkim o humanistycznych projektach i rozważaniach… » więcej 2022-01-23, godz. 08:20 Enigmatyczne dzieje enigmy 89 lat temu, w styczniu 1933 roku zespół polskich matematyków złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma, zmieniając w ten sposób losy świata. » więcej 2022-01-22, godz. 07:20 Trudny styczeń 1945 r. Zaczęło się od ewakuacji obozu koncentracyjnego w Auschwitz, ale wkrótce do pędzonych śląskimi drogami wynędzniałych więźniów z Oświęcimia dołączyli… » więcej
89101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »