Radio Opole » Z historycznego punktu widzenia » Felietony » Buntownik z Grodkowa
2021-12-04, 07:20 Autor: Bolesław Bezeg

Buntownik z Grodkowa

Grodków na pocztówce z końca XIX w.
Grodków na pocztówce z końca XIX w.
177 lat temu - 4 grudnia 1844 roku obłożony został ekskomuniką ksiądz Jan Ronge wikary z Grodkowa, twórca kościoła niemiecko-katolickiego.
Z Historycznego Punktu Widzenia 4 grudnia 2021
Z punktu widzenia Kościoła Katolickiego jeden z jego pracowników ksiądz Jan Ronge okazał się narzędziem wyznawców walczącego z katolicką kontrreformacją nurtu oświeceniowego, sprytnie wykorzystywanego przez pruskie państwo systematycznie dążące do obniżenia na Śląsku roli katolicyzmu na rzecz rozmaitych nurtów protestanckich.

Dziejowe zawirowania natury religijno-polityczne, często opierane na tezach filozofii racjonalistycznej bardzo utrudniły funkcjonowanie Kościoła w państwie pruskim. Sprzyjało to poszukiwaniom rozmaitych form odnowy życia religijnego także w łonie samego Kościoła Katolickiego, czego reprezentatywnym przykładem była sprawa księdza Jana Ronge z Grodkowa.

Jan Ronge urodził się 16 października 1813 roku w Biskupowie w powiecie Nyskim. Studiował w seminarium duchownym we Wrocławiu, które ukończył w roku 1839. Święcenia kapłańskie przyjął w roku 1840, a od roku 1841 pełnił funkcję wikarego w parafii w Grodkowie.

Odnosił się krytycznie do dogmatów Kościoła Rzymsko-Katolickiego. W swoich kazaniach, listach, publikacjach i wystąpieniach publicznych głosił potrzebę powrotu do pierwotnego chrześcijaństwa i odrzucenia tradycji i obrzędów kościelnych.

Głoszenie takich poglądów skutkowało częstymi konfliktami z jego kościelnym zwierzchnictwem. W roku 1843 za opublikowanie w saksońskiej gazecie artykułu poddającego krytyce stosunki panujące w Kościele, wrocławski biskup zawiesił go w obowiązkach kapłana. Nie mogąc pełnić obowiązków księdza wyjechał do Siemianowic Śląskich, gdzie pracował jako nauczyciel.

W roku 1844 w trakcie podróży do Trewiru, zetknął się z ruchem pielgrzymkowym i kultem towarzyszącym wystawionej w tamtejszej katedrze na widok publiczny domniemanej tunice Chrystusa. 1 października tego samego roku opublikował publiczny list do biskupa Trewiru, w którym poddał krytyce powszechny w Kościele Katolickim kult relikwii, a szczególnie kult trewirskiej tuniki.

List księdza Ronge zapewne nie osłabił trewirskiego kultu, natomiast ściągnął na autora nałożoną przez wrocławskiego biskupa ekskomunikę. Poruszony wyklęciem grodkowski wikary przystąpił do organizacji nowego Kościoła.

Patronujący jego działalności wydawca ukazującej się w Saksonii gazety, opublikował szereg broszur księdza Ronge. Autor wzywał w nich świeckich katolików i niższych duchownych do opuszczenia Kościoła Rzymsko-katolickiego. Sam swoje wystąpienie z Kościoła Katolickiego przypieczętował ślubem z siostrą żony przyjaciela Bertą Meyer.

W marcu 1845 roku wspólnie z księdzem Janem Czerskim zorganizowali w Lipsku narodowy sobór nowego Kościoła Niemiecko-Katolickiego. W ciągu roku pozyskali głównie na Śląsku i w Saksonii 8000 wiernych. Największa gmina nowego wyznania powstała we Wrocławiu.

Po rewolucji roku 1848 ksiądz Ronge wyjechał z żoną do Anglii, skąd wrócił dopiero w roku 1861 po ogłoszeniu przez pruskie władze amnestii dla porewolucyjnych emigrantów. Po powrocie na Śląsk objął obowiązki proboszcza we Wrocławiu.

Ksiądz Jan Ronge zmarł 26 października 1887 roku we Wrocławiu.

Zobacz także

2021-12-18, godz. 07:20 Pierwsze polskie powstanie 366 lat temu, 18 grudnia 1655 roku przebywający w Opolu król polski Jan Kazimierz wyruszył w drogę powrotną do Polski z zamiarem wzbudzenia ogólnonarodowego… » więcej 2021-12-12, godz. 08:20 Noc listopadowa usankcjonowana Jutro przypada 191 rocznica ogłoszenia przez Sejm Królestwa Polskiego powstania listopadowego powstaniem narodowym co oznaczało przystąpienie do wojny z R… » więcej 2021-12-11, godz. 07:20 Badacz gruźlicy Dziś przypada 178 rocznica urodzin wybitnego niemieckiego uczonego, lekarza i bakteriologa prof. Roberta Kocha. » więcej 2021-12-05, godz. 08:20 Bombardowali nas Alianci 77 lat temu w grudniu 1944 roku miały miejsce ostatnie naloty alianckie na Opolszczyznę. » więcej 2021-11-28, godz. 08:20 Opole stolicą emigracji Pojutrze przypada 366 rocznica wydania przez króla Jana Kazimierza Wazę tzw. uniwersału opolskiego – jednego z najbardziej przełomowych dokumentów w naszej… » więcej 2021-11-27, godz. 07:20 Niedoszli autonomiści 103 lata temu założono tajny Komitet Górnośląski, którego celem było utworzenie niepodległego państwa górnośląskiego. » więcej 2021-11-21, godz. 11:35 Atak niedoszłego króla W najbliższą środę przypada 434 rocznica obrony Krakowa przed generalnym szturmem wojsk austriackich, dowodzonych przez pretendenta do polskiego tronu arcyksięcia… » więcej 2021-11-20, godz. 07:26 Premier socjalistyczny Trzy dni temu minęła 103 rocznica powołania przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego pierwszego polskiego rządu po odzyskaniu niepodległości, którego… » więcej 2021-11-14, godz. 08:20 Finis Poloniae Pojutrze przypada 227 rocznica kapitulacji ostatniego polskiego oddziału wojskowego biorącego udział w insurekcji kościuszkowskiej. Trzeci rozbiór Polski… » więcej
1011121314
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »