21 lipca 1894 na zebraniu we Wrocławiu powstała dzielnica śląska Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Opolskie koła „Sokoła” powstawały kolejno w roku 1904 w Koźlu i w Strzelcach, w roku 1911 w Opolu a w roku 1914 w Raciborzu.

Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” powstało w II połowie XIX wieku na fali przebiegającej przez Europę swoistej mody na tężyznę fizyczną i zdrowy styl życia, które miały lec u podstaw odnowy moralnej młodego pokolenia. To wówczas w całej Europie popularny stał się system gimnastyki szwedzkiej oraz ruchy samokształceniowe i abstynenckie.

Wspólnym mottem tych organizacji było hasło „w zdrowym ciele zdrowy duch”. Na ich bazie powstawały rozmaite organizacje, m.in. skauting i polskie harcerstwo.
Pierwsze wzorowane na czeskim „Sokole” polskie gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” powstało w roku 1867 we Lwowie.

Zgodnie z sokolimi ideałami celem towarzystwa było podtrzymywanie i rozwijanie polskiej świadomości narodowej, podnoszenie sprawności fizycznej młodzieży oraz popularyzacja sportu i wyrabianie tężyzny fizycznej a także moralnej należącej do towarzystwa młodzieży. Wkrótce gniazda polskiego „Sokoła” zaczęły powstawać w innych miastach zaboru austriackiego, a później także na terenie zaboru pruskiego.

Śląska dzielnica polskiego „Sokoła” założona została 125 lat temu, a konkretnie 21 lipca 1894 roku we Wrocławiu. Jej prezesem został Marian Hubiński. Już w rok później w Bytomiu powstało pierwsze górnośląskie gniazdo „Sokoła”, a jego założycielem był robotnik Józef Tucholski. W roku 1896 powstało gniazdo w Katowicach.

Na Opolszczyznę ideę sokolą przywieźli Ślązacy powracający tu ze studiów w większych ośrodkach miejskich. Do sierpnia 1914 roku na Śląsku działały już 23 koła „Sokoła” a w roku 1919 było ich już 56.

W odróżnieniu od innych zdecydowanie inteligenckich dzielnic do śląskiego "Sokoła" należeli przede wszystkim młodzi mężczyźni o pochodzeniu robotniczym, rzemieślniczym i rolniczym.