969 - Jan I Tzimiskes został cesarzem bizantyńskim. W 971 roku po trzymiesięcznym oblężeniu Dorostolonu, obecnie miasto Silistra, pokonał księcia kijowskiego Światosława i przyłączył do Bizancjum wschodnią część Bułgarii. W walkach z Arabami w latach 974-975 odzyskał większą część Syrii. Jan I Tzimiskes urodził się 11 grudnia 925 roku, a zmarł 10 stycznia 976. 1055. rocznica
1519 - Sejm walny w Toruniu uchwalił rozpoczęcie wojny z Krzyżakami i wyznaczył nowe podatki na werbunek wojsk zaciężnych. Litwa odmówiła jednak pomocy Polsce w nadciągającej wojnie. Po kilkunastomiesięcznych walkach w kwietniu 1521 roku strony zgodziły się podpisać zawieszenie broni na cztery lata i oddać spór pod sąd rozjemczy cesarza Karola V i króla Węgier Ludwika Jagiellończyka. Po upływie terminu rozejmu 8 kwietnia 1525 podpisano traktat krakowski, mocą którego zsekularyzowane Prusy Książęce stały się dziedzicznym lennem Królestwa Polskiego, pozostając w rękach dynastii Hohenzollernów. 10 kwietnia książę Albrecht złożył hołd lenny królowi Zygmuntowi Staremu na rynku w Krakowie. 505. rocznica
1618 - Polska i Rosja zawarły rozejm w Dywilinie kończący wojnę moskiewską trwającą od 1609 roku. Traktat miał obowiązywać do 3 lipca 1633. Wielkie Księstwo Litewskie uzyskało ziemię smoleńską, zaś Korona Królestwa Polskiego ziemię czernihowską i siewierską. Do utraty Inflant w 1621 roku na rzecz Szwecji, Rzeczpospolita osiągnęła obszar około miliona kilometrów kwadratowych, co stanowiło największą powierzchnię, jaką Polska miała w swej historii. Rozejm nie dotrwał do przewidywanego końca. Rosja rozpoczęła działania wojenne jesienią 1632, po śmierci Zygmunta III Wazy, zakończone pokojem w Polanowie, w którym potwierdzono warunki rozejmu dywilińskiego.
1764 - Zmarł Jerzy Schlag, właściwie Jerzy Szlag Bićki, pastor luterański, wydawca, tłumacz. Działacz na rzecz języka i kultury polskiej na Dolnym Śląsku w XVIII wieku. Był między innymi autorem "Samouczka" polszczyzny dla Niemców z 1734 i wielu książek dla polskich szkół i parafii. Urodził się 19 marca 1692 roku. 260. rocznica
1792 - Rewolucja francuska: rozpoczął się proces Ludwika XVI. Król oskarżony o zdradę i działanie na szkodę państwa, został skazany 15 stycznia 1793 przez deputowanych Konwentu Narodowego na śmierć. O zorganizowaniu mu procesu "wobec Narodu” reprezentowanego przez Konwent przesądziło odkrycie listów z "szafy żelaznej”, które potwierdzały kontakty Ludwika XVI z Austrią i Prusami, automatycznie tworząc podejrzenie o zdradę stanu. Ludwik XVI, pod nazwiskiem Ludwika Kapeta, został zgilotynowany 21 stycznia 1793 roku.
1803 - Urodził się Hector Berlioz, francuski kompozytor, pisarz i krytyk muzyczny. Autor symfonii: 'Romeo i Julia”, "Symfonia fantastyczna”, oper: "Potępienie Fausta”, "Trojanie". Jego twórczość nadała kierunek rozwoju XIX-wiecznej symfonice. Zmarł 8 marca 1869 roku.
1817 - W Paryżu zmarła hrabina Maria Walewska, kochanka cesarza Napoleona Bonapartego. Z ich związku narodził się syn Aleksander Walewski, przyszły minister spraw zagranicznych Francji. Urodziła się 7 grudnia 1786 roku w Brodnem.
1833 - Urodził się Ramón Verea, hiszpański wynalazca, twórca pierwszego na świecie kalkulatora. Zrobiona ze stali maszyna ważyła ponad 20 kilogramów. Zmarł 6 lutego 1899 roku.
1843 - Urodził się Robert Koch, niemiecki bakteriolog, odkrywca zarazka gruźlicy, współtwórca nowoczesnej bakteriologii i nauki o chorobach zakaźnych. W 1905 otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny, za badania nad gruźlicą. Zmarł 27 maja 1910 roku. 1849 - Urodziła się Ellen Key, szwedzka pisarka, nauczycielka, pedagog i działaczka ruchu kobiecego. Była prekursorką ruchu reformy pedagogicznej. Ellen Key wiązała idee społeczne i filozoficzne z koncepcją skrajnie indywidualistycznego wychowania, w którym respektuje się prawo dziecka do swobodnego rozwoju. Program walki o prawa dzieci do rozwoju zgodnego z naturą przedstawiła w książce "Stulecie dziecka". Zmarła 25 kwietnia 1926 roku. 175. rocznica
1859 - Urodził się Józef Nusbaum-Hilarowicz, zoolog, ewolucjonista i propagator idei ewolucji, profesor Uniwersytetu Lwowskiego, twórca lwowskiej szkoły zoologicznej. Zmarł 17 marca 1917 roku. 165. rocznica
1866 - Otwarto pierwszą linię tramwajów konnych w Warszawie. Łączyła Dworzec Wiedeński, na rogu Alei Jerozolimskich i ulicy Marszałkowskiej, z Dworcem Petersburskim, obecnym Dworcem Wileńskim oraz nowo zbudowanym Dworcem Terespolskim, obecnie Dworcem Wschodnim. Linia miała sześć kilometrów długości.
1868 - Przedstawiciele 19 państw podpisali w Petersburgu deklarację zakazującą stosowania broni powodującej niepotrzebne cierpienie żołnierzy przeciwnika i odmawiania zakwaterowania pokonanym żołnierzom. Deklaracja petersburska zakazywała użycia pocisków o wadze poniżej 400 gramów zawierających materiał wybuchowy, substancje zapalające lub łatwopalne uznając, że używanie takiej broni byłoby sprzeczne z prawami ludzkości.
1869 - W Teatrze Wielkim w Warszawie odbyła się premiera opery „Paria”, ostatniego ukończonego dzieła Stanisława Moniuszki. Libretto, jego autor - Jan Chęciński oparł na motywach tragedii Casimira Delavigne’a pod tym samym tytułem. Akcja rozgrywa się w Indiach. Aby oddać to muzyką, kompozytor włączył w skład orkiestry nietypowe jak na tamtą epokę instrumenty: tam-tam, gong, kontrafagot i klarnet basowy. Pod względem harmonii i instrumentacji „Paria” jest najbardziej zróżnicowanym dziełem Stanisława Moniuszki. Uwertura do tej opery jest uważana za jedno z najlepszych dzieł orkiestrowych tego kompozytora. 155. rocznica
1876 - Urodził się Mieczysław Karłowicz, kompozytor, skrzypek, pionier taternictwa i narciarstwa rekreacyjnego. Był reprezentantem idei artystycznych Młodej Polski w muzyce. Autor między innymi ponad 100 pieśni oraz różnych utworów orkiestrowych, w tym "Rapsodii Litewskiej". Zginął w Tatrach, zasypany lawiną, 8 lutego 1909 roku.
1882 - Urodził się we Wrocławiu Max Born, niemiecki fizyk i matematyk pochodzenia żydowskiego, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Jest jednym z głównych twórców mechaniki kwantowej, obok Heisenberga i Schrödingera, poprawnie nadając sens empiryczny ich równaniom. Z powodu antysemickiej polityki rządu III Rzeszy wyjechał w 1933 roku do Cambridge, skąd w 1936 przeniósł się do Uniwersytetu w Edynburgu. Wykładał tam do 1953, kiedy to wrócił do Niemiec. Zmarł 5 stycznia 1970 w Getyndze. Był dziadkiem australijskiej piosenkarki i aktorki, Olivii Newton-John.
1899 - Urodził się Julio de Caro, argentyński muzyk tanga, kompozytor, skrzypek i dyrygent. Zmienił muzykę tanga, wprowadzając sentymentalną linię melodyczną do ostrych i marszowych wczesnych tang początku XX wieku. Skomponował między innymi tanga: "Boedo”, "Tierra querida”, "Copacabana”, "Tierra querida”, "Todo corazón”. Zmarł 11 marca 1980 roku. 125. rocznica
1908 - W Wiedniu urodził się Amon Goeth, nazistowski zbrodniarz, komendant niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Plaszow. W 1946 roku skazany na śmierć przez Najwyższy Trybunał Narodowy i stracony, 13 września tego samego roku, w krakowskim więzieniu przy ul. Montelupich.
1909 - Zmarł Jan Kupiec, poeta, działacz oświatowy i polityczny na Górnym Śląsku. Jest autorem między innymi poematów: "Sejmik w Jassach" oraz "Historia baranów". Urodził się 15 kwietnia 1841 roku. 115. rocznica
1914 - Urodził się Ryszard Klachacz, funkcjonariusz policji, który 23 września pod Lwowem uciekł z pociągu konwojowanego przez radzieckie NKWD. Uniknął w ten sposób losu kilku tysięcy polskich policjantów zamordowanych przez Sowietów wiosną 1940 roku w Ostaszkowie i pochowanych w lesie w Miednoje. Był absolwentem Szkoły Policyjnej w Katowicach i pełnił służbę, jako starszy posterunkowy komisariatu w Hajdukach Wielkich w Chorzowie. Po ucieczce zamieszkał w Tychach, gdzie pracował, jako stolarz, również po wojnie. Ryszard Klachacz zmarł 18 października 2011. 110. rocznica
1918 - Urodził się Aleksander Sołżenicyn, rosyjski pisarz, przez osiem lat więzień gułagu za "antyradziecką agitację”. Autor powieści-wspomnień: "Archipelag Gułag”, "Krąg pierwszy”, "Oddział chorych na raka”, "Jeden dzień Iwana Denisowicza”, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1970 roku. Zmarł 3 marca 2008.
1918 - W Lublinie urodził się Zygmunt Kałużyński, publicysta, krytyk filmowy. Dużą popularność przyniósł mu telewizyjny cykl o kinie na świecie, zatytułowany "Perły z lamusa", który w latach 1990-2000 prowadził wraz z Tomaszem Raczkiem. Autor tekstów "Do czytania pod prysznicem" drukowanych w tygodniku "Polityka", wydał też książki: "Diabelskie zwierciadło", "Podróż na Zachód", "Nowa fala zalewa kino", "Paszkwil na samego siebie", "Wampir salonowiec". Zmarł 30 września 2004 roku.
1918 - Urodził się Jerzy Panek, grafik i malarz. Na początku wykorzystywał pomocniczo szkic i fotografię, potem na jego twórczość graficzną wpłynęła podróż do Chin w 1956 roku. Zaczął rytować bezpośrednio na deskach. Na przełomie lat 1967 i 1968 był wykładowcą ASP w Krakowie, wiele lat później został jej honorowym profesorem. Był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Drzeworytników XYLON i Związku Polskich Artystów Plastyków. Zmarł 5 stycznia 2001 roku.
1919 - Urodził się Witold Damasiewicz, artysta malarz, grafik i rysownik, pedagog. Zajmował się malarstwem i rysunkiem, tworzył projekty malarstwa ściennego. Do końca lat 50. malował obrazy figuratywne, utrzymane w duchu poarsenałowego ekspresjonizmu, czasem karykaturalnie deformujące postać ludzką. Od lat 60. tworzył prace abstrakcyjne, zbudowane z syntetycznych form, przypominających znaki. W późnym okresie malował też symetryczne kompozycje przypominające ikony. Zmarł 6 stycznia 1996 roku. 105. rocznica
1919 - Urodził się Tadeusz Zygmunt Lachowicz, mikrobiolog, profesor nauk medycznych, pułkownik Wojska Polskiego. Odkrył stafilokokcynę A - lek skuteczny w zwalczaniu gronkowca złocistego. Zmarł 20 czerwca 2010 roku. 105. rocznica
1920 - Zmarł Apolinary Thieme, ginekolog, położnik, twórca, właściciel i dyrektor pierwszego w Warszawie Zakładu Ginekologicznego, autor wielu artykułów w polskich i zagranicznych czasopismach medycznych. Zdobywał doświadczenie w klinikach w Pradze, Berlinie i Wiedniu. Tam uzyskał tytuł magistra akuszerii i chorób kobiecych. W 1890 w Warszawie utworzył pierwszy Zakład Ginekologiczny, w wybudowanym przez siebie budynku przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie. Urodził się 23 lipca 1846 roku.
1921 - Z inicjatywy działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej oraz działaczy Związku Rewizyjnego Spółdzielni Robotniczych, w Warszawie utworzono Warszawską Spółdzielnię Mieszkaniową. Była to pierwsza w Polsce spółdzielnia budownictwa wielorodzinnego. Pod koniec 1925 roku odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod pierwszy dom spółdzielczy przy placu Wilsona.
1922 - Zaprzysiężony został pierwszy prezydent RP Gabriel Narutowicz.. Pięć dni później podczas wizyty w galerii "Zachęta” został zastrzelony przez powiązanego z endecją malarza Eligiusza Niewiadomskiego. Najwyższy urząd w państwie piastował zaledwie pięć dni, ale zanim został wybrany na prezydenta, był wielkim uczonym, wybitnym inżynierem, hydrotechnikiem i elektrykiem, profesorem Politechniki w Zurychu, a także ministrem robót publicznych i ministrem spraw zagranicznych. Eligiusz Niewiadomski został skazany na karę śmierci. O świcie, 31 stycznia 1923 roku, wyrok wykonano w warszawskiej Cytadeli. 1925 - Urodził się Paul Greengard, amerykański neurobiolog, profesor na Uniwersytecie Rockefellera w Nowym Jorku. Odkrył tak zwaną powolną transmisję synaptyczną. Przyczynił się do opracowania nowej generacji leków stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz nałogów. Laureat Nagrody Nobla w 2000 roku, za poznanie mechanizmów funkcjonowania mózgu na poziomie molekularnym. Zmarł 13 kwietnia 2019.
1927 - Z Grodziska Mazowieckiego do Warszawy wyruszył pierwszy pociąg Elektrycznej Kolei Dojazdowej. EKD była pierwszą w Polsce elektryczną linią normalnotorową. W założeniach miała być częścią systemu kolei podmiejskich, którego budowę planowano przed pierwszą wojną światową. W 1951 przedsiębiorstwo EKD upaństwowiono i zmieniono nazwę na Warszawska Kolej Dojazdowa.
1929 - Urodził się Jerzy Cepik, pisarz. Autor powieści biograficznych: "Giordano Bruno”, "Słowianie”, "Krzysztof Kolumb”, "Rafael”, "Rubens”, "Michał Anioł”, a także opowieści: "Jak człowiek nauczył się pisać”, "Wspomnienia z przeszłości”, "Duma poprzedza upadek”. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 28 października 2020 roku. 95. rocznica
1929 - Urodził się Ryszard Krzyżanowski, aktor związany ze scenami krakowskimi: Teatrem Starym i imienia Juliusza Słowackiego. Występował też w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia. W czasie okupacji niemieckiej był harcerzem Szarych Szeregów i brał udział w ratowaniu żydowskich dzieci z getta. Zmarł 28 listopada 2005 roku. 95. rocznica
1931 - Zmarł Kamil Mackiewicz, polski karykaturzysta, ilustrator książek, prekursor polskiego komiksu. W 1919 roku we Lwowie wraz z pisarzem Stanisławem Wasylewskim stworzył pierwszy polski komiks pod tytułem "Ogniem i mieczem, czyli Przygody szalonego Grzesia”. Kamil Mackiewicz urodził się 17 czerwca 1886 roku.
1932 - W Poznaniu urodził się Dariusz Fikus, dziennikarz, redaktor naczelny "Rzeczpospolitej". Po ogłoszeniu stanu wojennego zrezygnował z pracy w "Polityce”. Współpracował z pismami drugiego obiegu. W 1988 został zastępcą redaktora naczelnego "Gazety Bankowej”. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu po stronie "Solidarności”. W 1989 został redaktorem naczelnym "Rzeczpospolitej”. Zmarł 2 marca 1996 roku w Kazimierzu Dolnym.
1934 - Urodziła się Krystyna Chimanienko, aktorka, piosenkarka. Grała w warszawskich teatrach: "Ateneum", "Komedia" i Studenckim Teatrze Satyryków. Wystąpiła też między innymi w filmach: "Ktokolwiek wie..", "Rzeczpospolita babska", "Kłopotliwy gość". Zmarła 27 marca 1972 roku. 90. rocznica
1938 - Zmarł Christian Lous Lange, norweski aktywista pokojowy, w latach 1909-1933 sekretarz generalny Unii Międzyparlamentarnej. Jeden z założycieli Ligi Narodów, laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1921. Urodził się 17 września 1869 roku.
1939 - Niemcy przeprowadzili pierwszą egzekucję w lesie Buczyna nieopodal wsi Zbylitowska Góra pod Tarnowem. Do 1944 roku Niemcy rozstrzelali w Zbylitowskiej Górze około 10 tysięcy obywateli polskich, w tym około ośmiu tysięcy Żydów. 85. rocznica
1939 - Niemcy wysiedlili pierwsze rodziny spośród mieszkańców osiedla imienia "Montwiłła” Mireckiego w Łodzi. 14 i 15 stycznia 1940 roku Niemcy wysiedlili z tego osiedla pozostałych około pięciu tysięcy mieszkańców. Do 1945 z Łodzi i okolic wysiedlono około 444 tysięcy Polaków. Na rozkaz Hitlera Łodzi nadano 11 kwietnia 1940 roku niemiecką nazwę Litzmannstadt. 85. rocznica
1939 - Urodził się Tom Hayden, właściwie Thomas Emmet Hayden, amerykański działacz społeczny i polityczny, pisarz i polityk. Zajmował się działalnością antywojenną i walką o prawa obywatelskie. W latach 60. XX wieku był jednym z przywódców organizacji Studenci na rzecz Demokratycznego Społeczeństwa. Zmarł 23 października 2016 roku. 85. rocznica
1941 - Rząd polski wypowiedział wojnę Japonii. Stało się to cztery dni po ataku Japończyków na amerykańską bazę marynarki wojennej w Pearl Harbor. Po tym akcie agresji Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Japończykom, a wraz z nią rządy emigracyjne Polski, Belgii, Holandii oraz Francuski Komitet Wyzwolenia Narodowego.
1941 - Niemcy i Włochy wypowiedziały wojnę Stanom Zjednoczonym. Motywy decyzji Adolfa Hitlera pozostają niewyjaśnione. Niemcy nie dysponowały praktycznie żadnymi instrumentami wojskowymi, by realnie zagrozić Ameryce. Zawarty przez Berlin, Tokio i Rzym we wrześniu 1940 roku Pakt Trzech był układem defensywnym i nie zobowiązywał Rzeszy do takiego kroku po ataku Japonii na Stany Zjednoczone.
1942 - Niemcy zamordowali co najmniej 164 mieszkańców, w tym kobiety i dzieci, wsi Kitów na Zamojszczyźnie. Pacyfikację przeprowadzono w odwecie za atak polskich partyzantów na zasiedloną przez niemieckich kolonistów wieś Nawóz.
1944 - Urodziła się Brenda Lee, amerykańska piosenkarka popowa, śpiewająca piosenki w stylach rock and roll, rhytm and blues i country rock. Była także autorką wielu melancholijnych ballad. Do jej największych jej przebojów należą: "Jambalaya", "One Day at a Time", "Dynamite", "One Step at a Time", "I’m Sorry". 80. rocznica
1946 - Z inicjatywy ONZ powołano UNICEF - Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci. Jego celem było zapewnienie żywności i opieki zdrowotnej dla dzieci i matek w krajach, które zostały zniszczone przez II wojnę światową. Inicjatorem powstania UNICEF był doktor Ludwik Rajchman, polski lekarz bakteriolog i higienista, który został pierwszym przewodniczącym tej organizacji. W 1950 roku postanowiono, że UNICEF będzie działać na rzecz dzieci i kobiet w krajach rozwijających się na całym świecie.
1946 - Urodził Marek Jackowski, gitarzysta, wokalista i kompozytor, znany przede wszystkim z zespołu Maanam. Współpracował również z grupami Osjan i Anawa. Zmarł 18 maja 2013 roku.
1948 - W Zakopanem funkcjonariusze komunistycznej bezpieki aresztowali Jerzego Bronisława Brauna, ostatniego delegata Rządu RP na Kraj, pisarza i krytyka literackiego, filozofa, instruktora harcerskiego. Jako ostatni Delegat Rządu na Kraj i przewodniczący Rady Jedności Narodowej zredagował Testament Polski Walczącej i Manifest do Narodu Polskiego i Narodów Zjednoczonych. Był więziony przez osiem lat przez władze stalinowskie za działalność niepodległościową. Poddany licznym szykanom i torturom, został skazany na dożywocie. Prokurator żądał dla niego kary śmierci. W latach 1965-1975 przebywał w Rzymie. Mocno zaangażowany w II sobor watykański, wygłaszał wiele prelekcji w Radiu Watykańskim. Autor bardzo popularnej harcerskiej pieśni "Płonie ognisko i szumią knieje”. Zmarł 17 października 1975 roku, urodził się 1 września 1901.
1949 - Urodził się Andrzej Chwalba, historyk i eseista, profesor nauk humanistycznych, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego specjalizujący się w historii XIX wieku, historii relacji polsko-rosyjskich, historii najnowszej Polski i dziejach Krakowa. Był dziekanem Wydziału Historycznego oraz prorektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. 75. rocznica
1954 - Sąd w Kairze wydał wyroki w sprawie agentów izraelskich, którzy w lipcu przeprowadzili zamachy bombowe w Egipcie, w tym na placówki amerykańskie i brytyjskie. Plan izraelskiej operacji "Susanna” zakładał, że odpowiedzialność za zamachy spadnie między innymi na egipskie Bractwo Muzułmańskie. Celem było powstrzymanie amerykańskiej pomocy dla Egiptu i przekonanie mocarstw zachodnich, że nowe władze kraju z prezydentem Gamalem Naserem nie są w stanie zapewnić bezpieczeństwa żeglugi przez kanał Sueski. Spośród jedenastu schwytanych agentów izraelskich, dwóch skazano na karę śmierci, siedmiu na długoletnie więzienie, a dwóch uniewinniono. 70. rocznica
1956 - Zmarł Kazimierz Szubert, aktor teatralny i filmowy. Występował w teatrach: Wilna, Łodzi, Warszawy, Poznania, Krakowa. Był wybitnym odtwórcą ról charakterystycznych i komediowych: Papkina w "Zemście" Aleksandra Fredry, Tartuffe’a w "Świętoszku" Moliera. Grał role epizodyczne w filmach: "Dziewczyna szuka miłości", "Skarb", "Młodość Chopina", "Godziny nadziei". Podczas II wojny światowej występował i reżyserował w teatrach jawnych w Warszawie. Urodził się 22 marca 1902 roku.
1962 - Urodził się Krzysztof Grabowski, muzyk rockowy; współzałożyciel, perkusista i autor tekstów zespołu Dezerter.
1963 - Premiera zachodnioniemiecko-jugosłowiańsko-włoskiego filmu przygodowego "Winnetou: Złoto Apaczów" w reżyserii Haralda Reinla. Była to adaptacja powieści "Winnetou" Karla Maya. Główne role zagrali: Pierre Brice, Lex Barker, Marie Versini i Mario Adorf.
1964 - Urodził się Marek Żelkowski, pisarz science fiction i fantasy, autor słuchowisk radiowych oraz dziennikarz. Jest autorem między innymi książek: "Piętno mroku", "Nadciąga burza". 60. rocznica
1967 - W Tuluzie zaprezentowano pierwszy ukończony prototyp naddźwiękowego samolotu pasażerskiego Concorde. Naddźwiękowy samolot pasażerski o napędzie turboodrzutowym powstał we współpracy Francji i Wielkiej Brytanii. Głównymi trasami były loty transatlantyckie z londyńskiego Heathrow oraz paryskiego portu Charles’a de Gaulle’a na lotniska JFK w Nowym Jorku i Dulles w Waszyngtonie przy rekordowych prędkościach i czasie o połowę krótszym od samolotów poddźwiękowych. Łącznie wyprodukowano zaledwie 20 maszyn tego typu.
1970 - 31 osób zginęło, w tym 30 Polaków, a 18 zostało rannych w wyniku zderzenia pociągu ekspresowego z wykolejonymi wagonami pociągu towarowego koło Brna w Czechach. Najbardziej uszkodzony był pierwszy wagon za lokomotywą ekspresu, z wycieczką rodzin polskich kolejarzy.
1973 - Premiera filmu "Sanatorium pod klepsydrą" w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa. Swobodna adaptacja prozy Brunona Schulza, stanowi surrealistyczną opowieść o młodym człowieku przybywającym do tytułowego sanatorium zawieszonego w czasie i przestrzeni. Główne role zagrali: Jan Nowicki, Tadeusz Kondrat, Irena Orska i Gustaw Holoubek. Film afirmujący kulturę żydowską naznaczoną doświadczeniem Zagłady został zrealizowany w cieniu antysemickich wystąpień z 1968 roku. Jego premiera była odkładana przez władze komunistyczne. Gdy Has, wbrew decydentom, wysłał swoją produkcję na Festiwal Filmowy w Cannes, otrzymał kilkuletni zakaz reżyserii.
1976 - Zmarła Maria Wiercińska, aktorka i pedagog. W latach 20. ubiegłego wieku występowała w Wilnie, była członkiem kierownictwa Teatru Reduty, później przeniosła się do Poznania i Łodzi .W latach 1930-1933 i 1934-1939 była związana z teatrami kierowanymi przez Leona Schillera, jeszcze przed II wojną światową zagrała tam około 40 ról. W czasie wojny uczyła na tajnych kompletach języka polskiego oraz recytacji, a po w wojnie pracowała, jako wykładowczyni warszawskiej PWST, realizowała także słuchowiska radiowe. Urodziła się 27 lutego 1902 roku.
1977 - Urodził się Łukasz Simlat, aktor. Grał między innymi w filmach: "Kochankowie z Marony", "Statyści", "Wszyscy jesteśmy Chrystusami", "Zjednoczone stany miłości" i "Amok".
1979 - Zmarł Wincenty Granat, duchowny katolicki, pisarz, pedagog, teolog, rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Sługa Boży Kościoła katolickiego. Występował w obronie represjonowanych studentów KUL i innych uczelni Lublina w czasie wydarzeń marcowych 1968 roku. W 1978 odmówił przyjęcia Orderu Odrodzenia Polski nadanego mu przez Radę Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Urodził się 1 kwietnia 1900 roku. 45. rocznica
1981 - Rozpoczął się Niezależny Kongres Kultury Polskiej. Przerwało go wprowadzenie stanu wojennego. Niektórzy jego uczestnicy zostali zatrzymani i internowani, między innymi Klemens Szaniawski, Jan Strzelecki, Andrzej Kijowski, Andrzej Szczypiorski, Wiktor Woroszylski. "Odwieszenie" Kongresu nastąpiło dopiero po 19 latach w grudniu 2000 roku.
1981 - Helmut Schmidt, jako pierwszy kanclerz RFN przybył z wizytą do NRD. 13 grudnia spotkał się z Erichem Honeckerem. Według komunistycznego przywódcy NRD kanclerz Schmidt poparł wprowadzenie w Polsce stanu wojennego twierdząc, że był to "najwyższy czas, aby w Polsce zaczęto zaprowadzać porządek”.
1988 - 78 osób zginęło w katastrofie radzieckiego samolotu Ił-76 w Giumri w Armenii. Samolot przewoził pomoc humanitarną dla ofiar trzęsienia ziemi w Armenii, w którym zginęło 25 tysięcy osób, a 15 tysięcy zostało rannych.
1994 - Zmarł generał Stanisław Maczek, jeden z najwybitniejszych polskich dowódców, biorących udział w II wojnie światowej. W 1942 roku został dowódcą I polskiej Dywizji Pancernej, która weszła w skład 2. Korpusu 1. Armii Kanadyjskiej. Dywizja odegrała decydującą rolę w zwycięskiej dla aliantów bitwie pod Falaise w sierpniu 1944. Po zakończeniu walk, generał Maczek osiadł w Edynburgu. Jest autorem wspomnień wojennych "Od podwody do czołgu". W lutym 1994 został odznaczony Orderem Orła Białego. Urodził się 31 marca 1892 roku. 30. rocznica
1994 - Rozpoczęła się I wojna czeczeńska między separatystami czeczeńskimi usiłującymi utworzyć niepodległe państwo i rosyjskimi wojskami federalnymi. 31 sierpnia 1996 roku podpisano rozejm w Chasawjurcie, na mocy którego Republika Czeczenii pozostawała formalnie częścią Federacji Rosyjskiej, w praktyce zaś funkcjonowała, jako niezależne terytorium. Według danych strony rosyjskiej, w wojnie zginęło ponad 17 tysięcy 300 bojowników walczących po stronie separatystów oraz ponad 5,5 tysiąca żołnierzy wojsk federalnych. Według separatystów w wojnie poległo około trzech tysięcy bojowników czeczeńskich oraz ponad 14 tysięcy Rosjan. Szacuje się, że w wojnie zginęło od 30 do 100 tysięcy cywili. 30. rocznica
1995 - Zmarła Marta Fik, historyk i krytyk teatralny. Była profesorem Instytutu Sztuki PAN, wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz krakowskiej i warszawskiej PWST. Zajmowała się głównie powojenną kulturą polską. Jako krytyk teatralny współpracowała między innymi z miesięcznikiem "Teatr” i tygodnikiem "Polityka”. Autorka prac: "Reżyser ma pomysły", "Przeciw czyli za", "Kultura polska po Jałcie 1944-1981". Urodziła się 9 maja 1937 roku.
1998 - W tajlandzkim mieście Surat Thani, w katastrofie lotu Thai Airways zginęło 101 osób, a 45 zostało rannych. Samolot lecący z Bangkoku rozbił się w czasie trzeciej próby lądowania. W okolicach lotniska panowały bardzo złe warunki atmosferyczne - padał ulewny deszcz i widoczność była mocno ograniczona.
1999 - Zmarł Charles Earland, amerykański instrumentalista jazzowy. W latach 60. spopularyzował zapomniane już wówczas organy Hammonda, będące pierwowzorem organów elektrycznych. Urodził się 24 maja 1941 roku. 25. rocznica
2005 - Zmarła Maria Kaniewska, aktorka i reżyser filmowy, przez wiele lat pracownik naukowy Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej imienia Leona Schillera w Łodzi. Zagrała między innymi w filmach: "Miasto nieujarzmione", "Ostatni etap", "Ewa chce spać", "Mąż swojej żony", "Poszukiwany, poszukiwana". Urodziła się 27 maja 1911 roku.
2008 - Amerykański finansista Bernard Madoff został aresztowany przez FBI pod zarzutem wielomiliardowych nadużyć finansowych. 29 czerwca 2009 został skazany na 150 lat więzienia za stworzenie piramidy finansowej, w której poszkodowanych zostało ponad 13 tysięcy indywidualnych inwestorów i organizacji. Łączne straty oszukanych są szacowane na od 50 do 65 miliardów dolarów. Skazany finansista zmarł 14 kwietnia 2021 w więzieniu w Butner. Urodził się 29 kwietnia 1938 roku.
2008 - W Krakowie zmarła Zofia Jarema, aktorka teatru lalek, reżyser i scenograf. W 1945 roku wraz z mężem założyła w Krakowie Teatr Lalki, Maski i Aktora Groteska. W latach 1949-1975 była dyrektorką tej placówki, zajmowała się tam również reżyserowaniem przedstawień oraz ich scenografią. Do jej najbardziej znanych realizacji należą: "Gdyby Adam był Polakiem", "Czarowna noc", "Dom na granicy". Urodziła się 15 maja 1919 roku.
2009 - Zmarła Katarzyna Latałło, malarka, grafik, ilustrator, reżyser filmów animowanych. Jest autorką między innymi filmów: "Sąd królewski", "Przygody Sindbada Żeglarza", "Klechdy polskie", "Kontrakt". Urodziła się 23 maja 1924 roku. 15. rocznica
2010 - W Łodzi zmarła Urszula Modrzyńska, aktorka teatralna i filmowa, pamiętna odtwórczyni roli Jagienki w "Krzyżakach" w reżyserii Aleksandra Forda. Urodziła się 23 lutego 1928 roku.
2011 - Zmarł Leszek Skrzydło, dziennikarz, podróżnik, reżyser filmów dokumentalnych i oświatowych. W 1955 roku zaczął pracować w Wytwórni Filmów Oświatowych. W latach 1994-1997 zrealizował dla Telewizji Polskiej serial "Rody fabrykanckie". Urodził się 31 października 1931 roku. 2017 - Prezydent RP Andrzej Duda zaprzysiągł Radę Ministrów premiera Mateusza Morawieckiego. W dniu zaprzysiężenia jedynymi zmianami w stosunku do składu poprzedniego rządu była zmiana na fotelu prezesa Rady Ministrów i objęcie funkcji wicepremiera przez dotychczasową szefową rządu Beatę Szydło. Dzień później rząd Mateusza Morawieckiego uzyskał w Sejmie wotum zaufania.
2018 - Pięć osób zginęło, a 10 zostało rannych w zamachu terrorystycznym w Strasburgu we Francji. Zamachowiec, 29-letni obywatel Francji pochodzenia marokańskiego zaczął strzelać do ludzi w czasie jarmarku bożonarodzeniowego. Wśród ofiar terrorysty był Polak, dwóch Francuzów, Włoch i turysta z Tajlandii.
2018 - Zmarła Aleksandra Cieślikowa, polonistka, językoznawczyni, profesor Polskiej Akademii Nauk. Specjalizowała się głównie w badaniach nad historycznymi i współczesnymi procesami kształtowania się nazw własnych różnych kategorii: imion, nazwisk, przezwisk, a także nazw miejscowych. Urodziła się 7 stycznia 1936 roku.
2018 - Zmarł Konrad Frejdlich, poeta, prozaik, scenarzysta filmowy, tłumacz. Jest autorem między innymi powieści: "Sędzia", "Kres" oraz zbiorów poezji: "Alert", "Dorzecze". Urodził się 26 listopada 1940 roku.
2019 - Zmarła Anna Włodarczyk, charakteryzatorka filmowa. Przygotowała charakteryzację postacie między innymi do debiutanckiego filmu Kazimierza Kutza "Krzyż Walecznych", a także "Rękopisu znalezionego w Saragossie" w reżyserii Wojciecha Jerzego Hasa. Pracowała także przy także wielu serialach, między innymi "07 zgłoś się", "Dom", "Ballada o Januszku". Urodziła się 14 stycznia 1932 roku. 5. rocznica
2020 - Zmarł Jerzy Przeździecki, pisarz, autor sztuk teatralnych i scenariuszy filmowych, a także programów radiowych, współtwórca akademickiego "Teatru na Wiśle". Autor powieści: "Troje znad Czarnej Rzeki", "Jaguar", "Kres". Jego utwory były nagradzane i wydawane także za granicą, między innymi w Niemczech, Wielkiej Brytanii, USA, Australii, Holandii, Norwegii, Szwecji, Iranie, Łotwie, Czechach, Rosji. Na podstawie jego prozy powstały filmy: "Dzień oczyszczenia" "Wyrok" i "Zielone lata". Urodził się 8 kwietnia 1927 roku.
2021 - Zmarła Anne Rice, amerykańska pisarka, autorka serii "Kronika Wampirów", w tym "Wywiadu z wampirem". Książka ukazała się w maju 1976 i w ciągu pierwszego roku sprzedaży zarobiła prawie milion dolarów. Wkrótce Paramount Pictures kupił prawa do jej zekranizowania za 150 tysięcy dolarów. Urodziła się 4 października 1941 roku.
2021 - Zmarł Kazimierz Pustelak, śpiewak - tenor. Był cenionym interpretatorem repertuaru oratoryjnego i pieśniarskiego. Wykonywał wiele kreacji operowych między innymi w operach Stanisława Moniuszki, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Giuseppe Verdiego, Karola Szymanowskiego. Podczas pracy w Chórze Polskiego Radia nagrał również szereg polskich pieśni patriotycznych, między innymi "Hej, hej ułani", "Czerwone maki na Monte Cassino" i ludowych - "Krakowiaczek", "Skowroneczek", "Szumią jodły na gór szczycie". Urodził się 14 lutego 1930 roku.
2022 - Zmarł Angelo Badalamenti, amerykański kompozytor, najbardziej znany ze stworzenia ścieżek dźwiękowych do filmów Davida Lyncha, w tym "Blue Velvet" i "Miasteczka Twin Peaks". Urodził się 22 marca 1937 roku.
2023 - Sejm nie udzielił wotum zaufania trzeciemu rządowi Mateusza Morawieckiego. Sejmowa większość wybrała na premiera Donalda Tuska. Ceremonia zaprzysiężenia jego gabinetu odbyła się dwa dni później. 1. rocznica
