Radio Opole » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza » Kartka z kalendarza
2024-08-29, 01:00 Autor: IAR/J.Leszczyńska/dok.

Kartka z kalendarza

29 sierpnia - Międzynarodowy Dzień Sprzeciwu wobec Prób Jądrowych, proklamowany przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2009 roku.

29 sierpnia - Dzień Straży Gminnej (obchodzony także jako Dzień Strażnika Miejskiego), święto państwowe, obchodzone w rocznicę uchwalenia ustawy o strażach gminnych z 29 sierpnia 1997 roku.

29 sierpnia - Święto narodowe Słowacji, upamiętniające rocznicę wybuchu powstania przeciwko Niemcom w 1944 roku.
70 - Wojska rzymskiego cesarza Tytusa zniszczyły Jerozolimę.

1259 - Zmarła błogosławiona Bronisława (Bronisława Odrowąż), mistyczka, ksieni klasztoru Norbertanek w Krakowie. W 1604 roku zaliczono ją w poczet Patronów Królestwa Polskiego. Kult błogosławionej trwał, choć z powodu pożaru klasztoru nie zachowały się pamiątki po niej. Powstały hymny, litanie i modlitwy za jej wstawiennictwem. Ludność pielgrzymowała na wzgórze Sikornik, do miejsca, gdzie modliła się błogosławiona w pobliżu klasztoru. W 1782 roku odnaleziono jej relikwie. Wstawiennictwu błogosławionej przypisywano wygaśnięcie epidemii cholery w Krakowie w 1838 roku. W Krakowie oraz w kilku miastach w na Śląsku i w Małopolsce jej imieniem nazwano ulice. 1 września jest obchodzone święto błogosławionej Bronisławy. 765. rocznica

1526 - W bitwie pod Mohaczem zginął Ludwik Jagiellończyk, ostatni król Czech i Węgier z dynastii Jagiellonów. Zgodnie z postanowieniami zjazdu wiedeńskiego z 1515 roku, Czechy wraz ze Śląskiem i Węgry przeszły pod panowanie Habsburgów. Urodził się 1 lipca 1506 roku.

1602 - Zmarł Sebastian Fabian Klonowic, polski poeta, wykładowca w Akademii Zamojskiej, zwolennik reformacji. Autor między innymi poematu o życiu chłopów na Rusi "Roxolania" i wierszy "Żale nagrobne na ślachetnie urodzonego i znacznie uczonego męża, nieboszczyka pana Jana Kochanowskiego". Najbardziej znanym dziełem Klonowica jest jednak "Flis, to jest Spuszczanie statków Wisłą i inszymi rzekami do niej przypadającymi". Jest on zapisem flisackiej podróży poety Wisłą do Gdańska, odbytej jesienią 1594, reportażem uzupełnionym o wstawki moralistyczne. Sebastian Fabian Klonowic urodził się około 1545 roku.

1632 - Urodził się John Locke, angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomista, twórca klasycznej postaci empiryzmu oraz podstaw teoretycznych rządów demokratycznych. W ekonomii stworzył teorię wartości pieniądza, która stała się początkiem kierunku ekonomicznego, zwanego monetaryzmem. Największym dokonaniem Locke’a w dziedzinie filozofii polityki było opracowanie teorii rządów republikańskich, która odzwierciedlała poglądy charakterystyczne również dla wielu innych myślicieli klasycystycznych. Fragmenty dzieła Locke’a na ten temat, są w całości cytowane w Deklaracji Niepodległości i Konstytucji USA. Autor prac - "Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego", "Dwa traktaty o rządzie”. Zmarł 28 października 1704 roku.

1756 - Urodził się Jan Śniadecki, matematyk, astronom i filozof, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy "Filozofia umysłu ludzkiego". W 1804 roku wydano jego dzieło "Jeografiia, czyli opisanie matematyczne i fizyczne Ziemi". Przyczynił się do upowszechnienia polskiej terminologii matematycznej. Zmarł 21 listopada 1830 roku.

1780 - Urodził się Jean-August Dominique Ingres, francuski malarz. Tworzył obrazy o tematyce mitologicznej, historycznej, alegorycznej, autor aktów - "Kobieta w kąpieli", "Wielka odaliska". Jeden z najwybitniejszych artystów francuskich XIX wieku. Zmarł 14 stycznia 1867 roku.

1782 Brytyjski okręt liniowy HMS "Royal George” zatonął koło brytyjskiej wyspy Wight. Zginęło od 800 do 950 osób. Była to największa katastrofa w historii Royal Navy w czasie pokoju.

1848 - Urodził się Albert Bartholomé, malarz i rzeźbiarz francuski, twórca popiersi portretowych, nagrobków i rzeźb dekoracyjnych. Najważniejszym dziełem Bartholomego jest Monument aux morts na cmentarzu w Pere Lachaise w Paryżu. Zmarł 31 października 1928 roku.

1862 - Urodził się Maurice Maeterlinck, belgijski pisarz, czołowy reprezentant symbolizmu w teatrze europejskim, autor dramatów, szkiców filozoficznych, poezji. Jego utwory sceniczne odznaczają się tajemniczą atmosferą, nastrojowością, często nasycone są pesymizmem - wyrażają lęk egzystencjalny człowieka oraz jego bezradność wobec przeznaczenia. Autor dramatów symbolicznych: "Intruz”, "Ślepcy”, "Błękitny ptak”, "Wnętrze”, szkiców filozoficzno-przyrodniczych - "Życie pszczół”, "Życie mrówek”. Laureat literackiej Nagrody Nobla w 1911 roku. Zmarł 6 maja 1949 roku.

1868 - Zmarł Christian Friedrich Schönbein, szwajcarski chemik pochodzenia niemieckiego, profesor chemii uniwersytetu w Bazylei. Prowadził prace nad katalizą, pasywacją metali i procesami utleniania. W 1839 roku odkrył i nazwał ozon oraz określił jego właściwości. Urodził się 18 października 1799 roku.

1885 - Gottlieb Daimler opatentował w Niemczech pierwszy motocykl napędzany silnikiem spalinowym. Pierwszym kierowcą pojazdu był syn wynalazcy, późniejszy konstruktor silników samolotowych, Paul Dailmer.

1891 - Urodził się Stanisław Przyłęcki, chemik, profesor uniwersytetów w Poznaniu i Warszawie. Prowadził prace dotyczące białek, enzymów i wirusów. Przedstawił pierwszą w literaturze fachowej próbę klasyfikacji sympleksów. Zmarł zamordowany przez gestapo w czasie Powstania Warszawskiego, 5 sierpnia 1944 roku.

1895 - Urodził się Jerzy Kirchmayer, generał, uczestnik wojny obronnej 1939 roku, żołnierz Armii Krajowej. Od 1944 roku w szeregach Ludowego Wojska Polskiego. W 1950 roku został aresztowany przez UB i skazany w tak zwanym "procesie generałów". Zrehabilitowany i zwolniony w kwietniu 1956 roku. Autor opracowań faktograficznych: "Kampania wrześniowa”, "Powstanie Warszawskie”, "W kraju i na obczyźnie”. Zmarł 11 kwietnia 1959 roku.

1900 - Zmarł Bruno Abdank-Abakanowicz, matematyk, elektrotechnik. Był wynalazcą przyrządów umożliwiających mechaniczne wykreślanie krzywych, między innymi parabolografu do rysowania paraboli, spirografu do kreślenia spirali oraz integrafu służącego do całkowania graficznego. Od 1881 roku przebywał we Francji. Urodził się 6 października 1852 roku.

1915 - Urodziła się Ingrid Bergman, szwedzka aktorka, gwiazda kina europejskiego i amerykańskiego. Zagrała w filmach: "Casablanca", "Gasnący płomień", "Helena i mężczyźni", "Morderstwo w Orient Expressie", "Komu bije dzwon", "Jesienna sonata". Trzykrotnie wyróżniona Oscarem, w roku - 1945, 57 i 75. Amerykański Instytut Filmowy sklasyfikował ją na czwartym miejscu na liście najlepszych aktorek w dziejach kina. Zmarła 29 sierpnia 1982 roku.

1918 - W Moskwie opublikowano dekret Rady Komisarzy Ludowych o anulowaniu traktatów rozbiorowych, zawartych przez Cesarstwo Rosyjskie.

1920 - Urodziła się Halina Kossobudzka, aktorka filmowa i teatralna, związana z teatrami stołecznymi: Współczesnym, Ateneum, Narodowym. Zagrała w filmach: "Panienka z okienka”, "Marysia i Napoleon”, "Wielka miłość Balzaka”, "Sprawa Gorgonowej”, "Ballada o Januszku” oraz "Czas nadziei”. Zmarła 26 lipca 1994 roku.

1920 - Urodził się Charlie Parker, amerykański saksofonista i kompozytor jazzowy, jeden z najważniejszych twórców współczesnego jazzu i tak zwanego stylu bebop. Zmarł 12 marca 1955 roku.

1921 - Urodziła się Iris Apfel, amerykańska stylistka i projektantka, uznawana za ikonę mody. Autorka projektów wnętrz Białego Domu dla dziewięciu prezydentów USA od Harry’ego S. Trumana do Billa Clintona. Przez lata była znana i ceniona głównie w bohemie artystycznej w środowisku elit. Znana dla szerszego grona stała się w 2005 roku wraz z wystawą "Rara Avis The Irreverent Iris Apfel" zorganizowaną w Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, poświęconą jej i jej stylowi.

1923 - Urodził się Richard Attenborough, angielski aktor, reżyser i producent. Zagrał między innymi w filmach - "Elizabeth", "Zakochany Szekspir", "Cud na 34. ulicy". Laureat dwóch Oscarów. W 1982 nakręcił biografię indyjskiego przywódcy duchowego, Mahatmy Gandhiego. Monumentalny, ponad trzygodzinny dramat zdobył osiem Oscarów, Richard Attenborough odebrał statuetkę dla najlepszego reżysera oraz jako producent najlepszego filmu. Był ambasadorem dobrej woli UNICEF. Pełnił funkcję honorowego prezydenta angielskiego klubu piłkarskiego Chelsea Londyn. Zmarł 24 sierpnia 2014 roku.

1938 - Zmarł Stanisław Szober, językoznawca, autor ponad 300 prac z zakresu gramatyki, kultury, metodyki języka. Napisał "Gramatykę języka polskiego" i "Słownik poprawnej polszczyzny". Urodził się 6 listopada 1879 roku.

1939 - Na trzy dni przed wybuchem II wojny światowej w Polsce ogłoszono powszechną mobilizację. 85. rocznica

1942 - Niemcy rozstrzelali około 70 Żydów z Jordanowa na Podhalu. Reszta została przewieziona do niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu. Powszechnie znanym i znienawidzonym oprawcą Żydów był polski policjant - Emil Wilczek. Armia Krajowa wydała na niego wyrok śmierci. Emil Wilczek zmarł w wyniku ran postrzałowych w szpitalu w Rabce, 30 października 1944 roku.

1942 - Zakończyła się likwidacja sieradzkiego getta. Żydów wywieziono do niemieckiego obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem, gdzie ich zagazowano w samochodach. Getto w Sieradzu zostało utworzone 1 marca 1940 roku w obrębie ulic: Sukienniczej, Wodnej, Szewskiej i Żabiej.

1943 - Rzeź wołyńska: oddziały ukraińskich nacjonalistów zamordowały wielu Polaków między innymi w miejscowościach: Czmykos, Głęboczyca, Grabin, Ostrówki, Teresin, Władysławówka, Budy Osowskie i Wola Ostrowiecka. Według szacunków historyków, łącznie w latach 1943-1945 na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zginęło około 100 tysięcy obywateli II Rzeczypospolitej. Po stronie ukraińskiej liczba ofiar wynosi od 10 do 20 tysięcy osób, które zginęły z rąk Polaków w akcjach odwetowych i samoobrony, a także zamordowanych przez Ukraińców za udzielenie pomocy Polakom.

1944 - 29. dzień Powstania Warszawskiego. Niemcy zacieśnili okrążenie Starego Miasta. Wymordowali część kalekich i starszych mieszkańców przytułku świętego Stanisława przy ulicy Przyrynek oraz schroniska miejskiego. Powstańcy nadal skutecznie odpierali ataki na Bielańską, pasaż Simonsa przy Długiej, Nalewki, Ogród Saski i Królewską. Na Mokotowie Niemcy zburzyli pociskami artyleryjskimi szpital sióstr elżbietanek przy Goszczyńskiego, wyraźnie oznaczony Czerwonym Krzyżem oraz budynki przy Malczewskiego, Tynieckiej, Bałuckiego i Kazimierzowskiej. Tego dnia poeta powstania Józef Szczepański napisał wiersz "Czerwona zaraza" - odnoszący się do frontu radzieckiego pod Warszawą. Tego dnia w Powstaniu poległa Wanda Helena Łążyńska pseudonim "Boża Wola" kapitan Wojska Polskiego, chirurg. Zginęła podczas przenoszenia rannych - pacjentów szpitala sióstr elżbietanek do schronu. 80. rocznica

1944 - Rządy Wielkiej Brytanii i USA ogłosiły przyznanie żołnierzom Armii Krajowej praw kombatanckich, uznając formację za integralną część Polskich Sił Zbrojnych. Dzień później alianci wymusili na władzach III Rzeszy stosowanie wobec jeńców postanowień konwencji genewskiej. 80. rocznica

1944 - Na Słowacji wybuchło powstanie przeciwko Niemcom. Tego dnia jest tam obchodzone święto narodowe. 80. rocznica

1944 - Likwidacja getta żydowskiego w Łodzi. Założone w lutym 1940 roku, jako pierwsze na okupowanych ziemiach polskich, zostało zlikwidowane, jako ostatnie. Było drugim, po getcie warszawskim, najliczniejszym skupiskiem ludności żydowskiej w Polsce, a największym na ziemiach wcielonych do Trzeciej Rzeszy. Łącznie przez getto łódzkie przeszło ponad 200 tysięcy Żydów. Z głodu i chorób zmarły 44 tysiące osób, a około 70 tysięcy wywieziono do niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. 80. rocznica

1945 - Urodziła się Zdzisława Sośnicka, piosenkarka i kompozytorka, popularna w latach 70. i 80. Obdarzona silnym tembrem głosu o skali 2,5 oktawy. Wylansowała przeboje: "Dom, który mam”, "Julia i ja”, "Taki dzień się zdarza raz”, "A kto się kocha w tobie", "Żegnaj lato na rok”. Wystąpiła też w filmie "Akademia pana Kleksa" w roli Smutnej Księżniczki.

1949 - W więzieniu mokotowskim w Warszawie stracony został Adam Doboszyński, inżynier, publicysta, działacz Stronnictwa Narodowego. Podczas II wojny światowej przebywał w Londynie, w 1946 roku nielegalnie wrócił do Polski. Został aresztowany przez UB i skazany po brutalnym śledztwie na karę śmierci za działalność antykomunistyczną. Urodził się 11 stycznia 1904 roku. 75. rocznica

1952 - Na zakończonych w Moskwie I Mistrzostwach Świata w Piłce Siatkowej Kobiet zwyciężyła reprezentacja ZSRR przed Polską i Czechosłowacją. W turnieju wzięło udział osiem drużyn.

1952 - W Woodstock w stanie Nowy Jork odbyło się premierowe wykonanie trzyczęściowego utworu muzycznego "4'33” awangardowego kompozytora Johna Cage’a na dowolny instrument, skomponowanego wyłącznie z samych pauz, zwanych tacetami, które oznaczają, że żadne instrumenty ani głosy nie biorą udziału w wykonaniu. Przez cały czas trwania utworu nie zostaje zagrany, więc ani jeden dźwięk przez wykonawcę. Utwór ten często opisywany jest, jako "cztery i pół minuty ciszy”, co odpowiada przybliżonemu czasowi trwania kompozycji - czterem minutom i 33 sekundom.

1957 - Urodził się Grzegorz Ciechowski, kompozytor, poeta, aranżer, solista i lider zespołu Republika, który należał do czołówki polskiego rocka lat 80. Jako solista występował pod pseudonimami: Obywatel G.C. i Grzegorz z Ciechowa. Pisał również teksty innym wykonawcom, między innymi zespołowi Lady Pank oraz Justynie Steczkowskiej. Autor muzyki filmowej, między innymi do obrazów "Wiedźmin" i "Stan strachu”. Wylansował piosenki: "Ciało”, "Klatka”, "Sam na linie”, "Moja krew”, "Nie pytaj o Polskę” i "Tak... tak... to ja”. Odznaczony pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 22 grudnia 2001 roku.

1958 - Urodził się Michael Jackson, amerykański piosenkarz, znany, jako jeden z najlepszych wykonawców muzyki pop i jeden z najpopularniejszych muzyków w historii, nazywany "Królem popu”. Pierwsze sukcesy odnosił w zespole Jackson 5. Najważniejsze płyty Jacksona powstały w latach 80. - "Thriller" oraz "Bad". Zawierały takie klasyki, jak: "Billie Jean", "Beat It", "Bad", "Smooth Criminal". W 1996 roku wystąpił w Polsce. Zmarł 25 czerwca 2009 roku.

1960 - Zmarła Vicki Baum, amerykańska pisarka, austriackiego pochodzenia, autorka poczytnych powieści i scenariuszy filmowych. Sławę przyniosła jej powieść "Ludzie w hotelu". W 1931 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych. Urodziła się 24 stycznia 1888 roku.

1962 - Zmarł Jerzy Iszkowski, podporucznik pilot 2. pułku lotniczego w Krakowie; kapitan pilot w 304 dywizjonie Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii; major cichociemny; represjonowany i więziony w okresie powojennym, zrehabilitowany w 1956 oraz w 1999; wiceprezes i instruktor lotniczy w Aeroklubie Podhalańskim w Nowym Sączu. Kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari. Urodził się 31 marca 1914 roku.

1966 - Zespół The Beatles zagrał w Candlestick Park w San Francisco swój ostatni publiczny koncert. Muzycy skoncentrowali się potem na działalności studyjnej.

1972 - Zmarł Jan Kreczmar, aktor i reżyser, profesor i wieloletni rektor warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Zagrał w filmach: "Pasażerka", "Lalka", "Za ścianą", "Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni”, "Piłat i inni”, "Życie rodzinne”. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 6 maja 1908 roku.

1972 - Premiera filmu "Dziewczyny do wzięcia" w reżyserii Janusza Kondratiuka. Obraz opowiada o jednodniowej przygodzie prowincjonalnych młodych dziewcząt pragnących przerwać monotonię życia na wsi. Trzy panny z podwarszawskiej miejscowości przybywają do stolicy, gdzie szukają rozrywki i... kandydatów na mężów. W tej czarno-białej komedii główne role zagrali: Ewa Szykulska, Ewa Pielach i Regina Regulska, a także Zbigniew Buczkowski i Jan Himilsbach.

1977 - W Warszawie podpisano umowę kredytową z konsorcjum banków Niemiec Zachodnich na sumę dwóch miliardów marek niemieckich, które miały być przeznaczone na zakup urządzeń do gazyfikacji węgla.

1982 - Zmarła Ingrid Bergman, szwedzka aktorka, gwiazda kina europejskiego i amerykańskiego. Zagrała w filmach: "Casablanca", "Gasnący płomień", "Helena i mężczyźni", "Morderstwo w Orient Expressie", "Komu bije dzwon", "Jesienna sonata". Trzykrotnie wyróżniona Oscarem, w roku - 1945, 57 i 75. Amerykański Instytut Filmowy sklasyfikował ją na czwartym miejscu na liście najlepszych aktorek w dziejach kina. Urodziła się 29 sierpnia 1915 roku.

1982 - Służba Bezpieczeństwa zatrzymała Zbigniewa Romaszewskiego, działacza opozycji antykomunistycznej, współorganizatora podziemnego Radia "Solidarność". Został aresztowany i sądzony w dwóch kolejnych procesach przeciwko twórcom Radia "Solidarność” i działaczom KSS KOR, a następnie więziony od 1982 do 1984. Został wtedy objęty opieką Amnesty International, jako więzień sumienia. Zbigniew Romaszewski urodził się 2 stycznia 1940, a zmarł 13 lutego 2014.

1982 - Najkrótsza zagraniczna podróż apostolska Jana Pawła II. Papież przebywał przez jeden dzień w San Marino. Najważniejszym punktem pielgrzymki była msza na Stadionie Olimpijskim w Serravalle. W czasie homilii papież powiedział: "Ziemia tutejsza nigdy nie zrezygnowała z wolności”. Najkrótsza pielgrzymka Jana Pawła II trwała zaledwie pięć godzin.

1985 - Zmarł Kazimierz Banach, działacz ludowy, pedagog i publicysta. Przed II wojną światową działał w ruchu młodzieży wiejskiej oraz w oświacie i kulturze wiejskiej. Był prezesem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej "Wici" i redaktorem naczelnym "Młodej Myśli Ludowej". Podczas okupacji - szef sztabu Komendy Głównej Batalionów Chłopskich, w czasach PRL - wielokrotny poseł na Sejm. Urodził się 4 marca 1904 roku.

1986 - Zmarła Nadzieja O’Brien de Lacy z Druckich, polska pisarka, tłumaczka, działaczka społeczna, wywodząca się z rosyjskiej arystokracji. W czasie II wojny światowej znalazła się na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Należała do Armii Krajowej, brała udział w Powstaniu Warszawskim. Po 1945 roku pozostała w Polsce. W latach 1945-1947 pracowała w Biurze Odbudowy Stolicy. Autorka książek - "Zwycięstwo", "Było ich siedmioro", "Niedaleki brzeg", a także tomu nowel "Mali ludzie". Urodziła się 17 stycznia 1898 roku.

1987 - Zmarł Henryk Bąk, aktor teatralny, filmowy i telewizyjny. Znany między innymi z obrazów: "Eroica", "Zamach stanu", "Pociąg, "Spotkanie ze szpiegiem", "Uszczelka" a także seriali telewizyjnych - "Stawka większa niż życie", "Polskie drogi”. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Urodził się 2 stycznia 1923 roku.

1987 - Zmarł Lee Marvin, amerykański aktor, znany między innymi z filmów: "Zbieg z Alcatraz", "Wielka czerwona jedynka", "Zawodowcy", "Kasia Ballou". Za rolę w tym ostatnim został wyróżniony Oscarem w 1966 roku. Największą popularność przyniosła mu kreacja majora Johna Reismana w legendarnym filmie wojennym Roberta Aldricha "Parszywa dwunastka”. Jego bohaterowie, często samotnie zmagający się z otaczającym ich światem, dzięki swojemu uporowi i determinacji w dążeniu do celu nierzadko stają się postaciami tragicznymi. Urodził się 19 lutego 1924 roku.

1995 - Zmarł Frank Perry, amerykański reżyser filmowy, producent i scenarzysta, autor filmu "David i Liza”. Urodził się 21 sierpnia 1930 roku.

1997 - Sejm RP przyjął ustawę o ochronie danych osobowych. Określała ona między innymi: zasady przetwarzania danych osobowych osób fizycznych; prawa osób fizycznych, których dane osobowe są lub mogą być przetwarzane w zbiorach danych, organy ochrony danych osobowych, kompetencje Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych oraz zasady zabezpieczania danych osobowych. Przestała obowiązywać w 2018 roku, po wejściu w życie ustawy o RODO.

1997 - Zmarł Bolesław Michałek, krytyk i scenarzysta filmowy, teoretyk filmu, autor scenariuszy, między innymi do obrazów: "Sprawa Gorgonowej", "Śmierć prezydenta", "Danton". Autor książek na temat filmu polskiego, prezydent Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej. Wykładał gościnnie na uniwersytetach w USA i Niemczech. Zasiadał w jury konkursu głównego na 26. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes oraz na 47. festiwalu filmowym w Berlinie. Urodził się 12 czerwca 1925 roku.

1998 - Zmarł Henryk Bąk - polityk, działacz ruchu ludowego, uczestnik opozycji antykomunistycznej w okresie PRL, poseł i wicemarszałek Sejmu I kadencji. W niezależnym obiegu od 1976 roku publikował pisma Rolnik NIezależny i Postęp. Organizował także Niezależne Związki Zawodowe Rolników. W stanie wojenym był internowany prawie przez rok. Po przemianach ustrojowych utworzył ugrupownie PSL Mikołajczykowskie. Zasiadał też we władzach PSL- Porozumienie Ludowe. Urodził się 19 listopada 1930 roku.

2001 - Zmarł Francisco Rabal, hiszpański aktor teatralny i filmowy. Grał w filmach Luisa Bunuela i Pedro Almodovara. W 1984 roku w Cannes otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora, za rolę w filmie "Święci niewinni". Urodził się 8 marca 1926 roku.

2003 - Zmarł Tadeusz Spychała, architekt, zaprojektował wiele budynków w Warszawie, między innymi hotele: Intercontinental, Holiday Inn, Sheraton, Radisson-SAS. Urodził się 15 sierpnia 1933 roku.

2003 - Zmarł Jan Kwieciński, fizyk teoretyk, profesor Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie, specjalista w dziedzinie oddziaływań cząstek skrajnie wysokich energii, szczególnie w badaniach struktury nukleonu. Wyniki jego prac miały wielkie znaczenie dla projektowania zderzacza HERA w ośrodku DESY w Hamburgu. Są potrzebne w analizie i interpretacji danych z badań na akceleratorach DESY i CERN w Genewie i laboratoriach w Stanach Zjednoczonych. W 1993 roku otrzymał prestiżową nagrodę PAN imienia Marii Curie Skłodowskiej. Urodził się 19 stycznia 1938 roku.

2005 - Huragan "Katrina" uderzył w południowe wybrzeże Stanów Zjednoczonych, niszcząc stany - Luizjana, Missisipi i Alabama. Woda, która przerwała wały przeciwpowodziowe zalała Nowy Orlean. Był to jeden z 30. najsilniejszych huraganów, jakie kiedykolwiek nawiedziły Stany Zjednoczone. Wśród zarejestrowanych atlantyckich cyklonów był to szósty pod względem siły wiatru. W wyniku huraganu zginęło 1836 osób, a 705 uznano za zaginione.

2012 - W Londynie rozpoczęły się XIV Letnie Igrzyska Paraolimpijskie. W turnieju wystartowało 101 polskich zawodników, którzy zdobyli 14 złotych, 13 srebrnych i dziewięć brązowych medali, zajmując w klasyfikacji medalowej dziewiąte miejsce.

2013 - Zmarł Peter Grzybowski, artysta multimedialny, performer, malarz. Głównym zagadnieniem, jakie poruszał w swoich pracach była alternatywna rzeczywistość. W ostatnich latach tworzył multimedialne instalacje, w których wykorzystywał komputery, dźwięk, światło UV. Urodził się 16 czerwca 1954 roku.

2017 - Zmarł Marian Kowalczyk, jeździec i trener jeździectwa. Wychowywał się w otoczeniu stadniny w Janowie Podlaskim, pracował tam, jako masztalerz w czasie wojny. Był wszechstronnym jeźdźcem, startował zarówno w dyscyplinie skoków przez przeszkody, ujeżdżeniu, Wszechstronnym Konkursie Konia Wierzchowego (WKKW) oraz woltyżerce. W latach 1956-1971 wielokrotnie zdobywał medale w mistrzostwach Polski i reprezentował kraj na zawodach międzynarodowych. Po złamaniu ręki już nie startował, jako zawodnik, zajął się trenowaniem polskiej kadry narodowej. Jego podopieczni zdobyli medale podczas Igrzysk Olimpijskich 1980 w Moskwie. Urodził się 13 marca 1926 roku.

2017 - Polski pływak Sebastian Karaś przepłynął wpław Bałtyk. Wyruszył przy asekuracji, z plaży w Kołobrzegu, wieczorem 28 sierpnia 2017 i dotarł do duńskiej wyspy Bornholm po 28 godzinach i 26 minutach spędzonych w wodach Bałtyku. Tym samym stał się pierwszym człowiekiem, który przepłynął Bałtyk. Pokonał odległość około 100 kilometrów. Pływaka asekurowała załoga statku podążającego obok niego. Sebastian Karaś ma na swoim koncie wiele mistrzostw i rekordów pływackich.

2018 - Zmarł Sylwester Kozera, wokalista, gitarzysta i wirtuoz gry na banjo, współzałożyciel i wieloletni członek Kapeli Czerniakowskiej. Z tym zespołem grał do końca życia. Brał udział w licznych przedsięwzięciach muzycznych na rzecz utrzymania tradycji, zbierał i przekazywał młodszym muzykom pieśni warszawskie. Występował gościnnie z wieloma zespołami grającymi folklor warszawski. Pozostawił około 40 nagrań, wystąpił w kilku filmach, między innymi "Grzesiuk, chłopak z ferajny", a także w serialu telewizyjnym "Czas honoru". Urodził się w 1946 roku, w Warszawie.

2019 - Zmarł kardynał Achille Silvestrini, włoski duchowny katolicki, wysoki urzędnik Kurii Rzymskiej, dyplomata. Był między innymi sekretarzem Rady Spraw Publicznych Kościoła w latach 1979-1988, oraz prefektem Kongregacji do spraw Kościołów Wschodnich w latach 1991-2000. Urodził się 25 października 1923 roku. 5. rocznica

2021 - W miejscowości Piaski Szlacheckie w gminie Gorzków w powiecie krasnostawskim odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej pioniera przemysłowej produkcji zegarków Antoniego Norberta Patka. Urodzony 14 czerwca 1812 w Piaskach Szlacheckich, a zmarły 1 marca 1877 w Genewie, pionier przemysłowej produkcji zegarków, był założyciel firmy Patek Philippe & Co. - pierwszej firmy w historii produkującej masowo zegarki kieszonkowe oraz jedne z najbardziej ekskluzywnych zegarków na świecie, a także działaczem politycznym Wielkiej Emigracji.

2021 - Zmarł Lee Perry, jamajski producent muzyczny, kompozytor, dubmaster, autor tekstów, obok Kinga Tubby’ego twórca stylu dub. Początkowo związany, jako aranżer i łowca talentów ze Studio One. Następnie założył własną wytwórnię Upsetter i Black Ark Studio. Współpracował między innymi z: Bobem Marleyem, Augustusem Pablo, The Clash, Mad Professorem, Adrianem Sherwoodem i Dub Syndicate. Urodził się 20 marca 1936 roku.

2021 - Zmarł Edward Asner, amerykański aktor filmowy, telewizyjny i głosowy pochodzenia żydowskiego. Popularność przyniosły mu role w produkcjach telewizyjnych, między innymi w sitcomie "The Mary Tyler Moore Show" i w serialu telewizyjnym "Lou Grant" oraz filmach SF ze Spider-Manem. Był laureatem siedmiu nagród Emmy i pięciu Złotych Globów. Urodził się 15 listopada 1929 roku.

2022 - Zmarła Charlbi Dean Kriek, południowoafrykańska aktorka i modelka, jedna z głównych bohaterek filmu "Triangle of sadness" pod polskim tytułem "W Trójkącie", znana także z ról w filmach "Spud" oraz "Czarna błyskawica". Urodziła się 5 lutego 1990 roku.

2023 - Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, która poszerzyła grupę osób uprawnionych do korzystania z bezpłatnych leków. Program po poszerzeniu jest dostępny dla około 16 milionów osób - dzieci i młodzieży do 18. roku życia oraz seniorów powyżej 65. roku życia. Wykaz bezpłatnych leków dla dzieci i młodzieży zawiera ponad 2 800 medykamentów, a dla osób w wieku 65 lat i więcej prawie 3 800. 1. rocznica

2023 - W Łowiczu odsłonięto największy w Polsce mural. Malowidło o powierzchni ponad 3500 metrów kwadratowych zdobi ścianę jednego z zakładów przetwórstwa owocowo-warzywnego. Przedstawia dzieci ubrane w tradycyjne łowickie stroje. Autorem jest Marek Looney Rybowski. 1. rocznica

2023 - W wieku stu lat zmarł porucznik Edmund Andrzej Szymczak, jeden z ostatnich żołnierzy z Armii Andersa. Służył w łączności jako goniec motocyklowy. W szeregach II Korpusu Polskiego walczył między innymi w bitwie o Monte Cassino, podczas której został trzykrotnie ranny. Po wojnie osiadł w Wielkiej Brytanii. Był członkiem Głównego Zarządu Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii oraz członkiem Zarządu Federacji Światowej SPK. W styczniu 2023 roku został odznaczony Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości. Urodził się 29 stycznia 1923 roku. 1. rocznica

Zobacz także

2024-11-19, godz. 00:01 Kartka z kalendarza 19 listopada - Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Przemocy wobec Dzieci. 19 listopada - Światowy Dzień Pamięci o Ofiarach Wypadków Drogowych. 19 listopada… » więcej 2024-11-18, godz. 00:01 Kartka z kalendarza 18 listopada - Święto narodowe Łotwy, obchodzony w rocznicę proklamowania niepodległości w 1918 roku. 18 listopada - Polska - Dzień Kolejarza. 18… » więcej 2024-11-17, godz. 00:01 Kartka z kalendarza 17 listopada - Międzynarodowy Dzień Studenta, obchodzony od 1941 roku dla uczczenia pamięci czeskich studentów prześladowanych w 1939 roku przez hitlerowców. 17… » więcej 2024-11-16, godz. 00:01 Kartka z kalendarza 16 listopada - Międzynarodowy Dzień Tolerancji, święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją z 12 grudnia 1995 roku z inicjatywy UNESCO. 16… » więcej 2024-11-15, godz. 00:01 Kartka z kalendarza 15 listopada - Dzień Uwięzionego Pisarza, ustanowiony w 1984 roku przez PEN Club. 15 listopada - Światowy Dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc… » więcej 2024-11-14, godz. 00:01 Kartka z kalendarza 14 listopada - Międzynarodowy Dzień Zwalczania Nielegalnego Handlu Dobrami Kultury. 14 listopada - Światowy Dzień Walki z Cukrzycą, ustanowiony przez… » więcej 2024-11-13, godz. 14:25 Kartka z kalendarza 13 listopada - Międzynarodowy Dzień Niewidomych, obchodzony w dzień urodzin francuskiego pedagoga Valentina Haüya w 1745 roku, założyciela pierwszej szkoły… » więcej 2024-11-12, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 12 listopada - Światowy Dzień Zapalenia Płuc, nazywany też Światowym Dniem Pneumonii lub Światowym Dniem Walki z Pneumonią. Ustanowiony przez Światową… » więcej 2024-11-11, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości, polskie święto narodowe, obchodzone, co roku 11 listopada na pamiątkę odzyskania przez Polskę niepodległości… » więcej 2024-11-10, godz. 01:00 Kartka z kalendarza 10 listopada - Światowy Dzień Nauki dla Pokoju i Rozwoju, ustanowiony przez ONZ, w 2001 roku. 10 listopada - Dzień Jeża. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »