Już na początku 1920 roku przybyła na Śląsk Komisja Międzynarodowa wraz z oddziałami wojskowymi, które miały zagwarantować porządek i uczciwy przebieg plebiscytu. Polska akcja plebiscytowa nie mogła się rozwijać z powodu terroru szerzonego przez niemieckie bojówki.

Polacy nie czekali na pomoc sił międzynarodowych .Wywołali II powstanie, które zakończyło się pomyślnie i skłoniło Komisję Międzynarodową do usunięcia z terenu plebiscytowego niemieckiej policji i powołano mieszane polsko-niemieckie oddziały policyjne, które miały działać pod nadzorem Komisji.

15 lipca 1920 roku Sejm polski przyjął ustawę zapewniającą Śląskowi w obrębie państwa polskiego autonomię z własnym Sejmem. W następnym roku 20 marca 1921 roku odbył się długo wyczekiwany plebiscyt. Głosowanie odbyło się w 1573 gminach w powiatach: bytomskim, katowickim, gliwickim, tarnogórskim, rybnickim, pszczyńskim, i strzeleckim. W plebiscycie wzięli też udział mieszkańcy powiatu opolskiego, lublinieckiego, kozielskiego, kluczborskiego, głubczyckiego, ale także części powiatu prudnickiego.

Przypomnijmy, jak wyglądało głosowanie. Mieszkaniec danego powiatu wchodził do lokalu, gdzie w specjalnie przeznaczonym na to pomieszczeniu płonęła świeca. Jedną z kartek należało spalić, a drugą włożyć do koperty i po wyjściu zza zasłony wrzucić do wyborczej urny.- czytamy w wydanej w Opolu z okazji 90 –lecia III powstania śląskiego „Historii Lokalnej”.

Frekwencja w czasie plebiscytu dopisała. Za Niemcami głosowało 707 tysięcy, a za Polską 479 tysięcy. Do Rady Najwyższej należało znalezienie takiego rozwiązanie, aby dokonać sprawiedliwego podziału. Nie było to łatwe , gdyż każdy z przedstawicieli Rady Najwyższej miał inne zdanie.

Tymczasem Polacy nie czekając na decyzję 3 maja 1921 w godzinach nocnych wywołali trzecie powstanie śląskie zakończone opanowaniem przez powstańców obszaru przemysłowego. Z Niemiec nadeszła jednak pomoc i rozgorzała walki . Dopiero interwencja koalicyjna spowodowała zaprzestanie walk. 19 października 1921 roku zapadła decyzja Rady Najwyższej o podziale Śląska. Polsce przyznano wówczas powiaty katowicki i pszczyński i część powiatów rybnickiego, raciborskiego, zabrskiego, gliwickiego, bytomskiego, tarnogórskiego i lublinieckiego.

Wiele czynników wpłynęło na to, że Polacy na Śląsku odnieśli w czasie plebiscytu jedynie połowiczne zwycięstwo. Po pierwsze wojna polsko–bolszewicka, po drugie zbyt małe zaangażowanie rządu w sprawy Śląska. Nie bez znaczenia pozostawał też masowy napływ Niemców urodzonych na Śląsku, a teraz ściągniętych do głosowania z całego terytorium Niemiec . No i oczywiście wciąż trwający terror niemiecki.

Podział Śląska w 1922 roku usankcjonował jeszcze bardziej niekorzystne wyniki plebiscytu, pozostawiając poza obszarem państwa polskiego sporą część Opolszczyzny, której mieszkańcy w czasie plebiscytu głosowali przecież w dużej mierze za Polską.