Radio Opole » Operacja Dunaj, albo Lech kontra Czech » Posłuchaj cyklu » Radio Wełtawa prosto z… Berlina!
2018-08-23, 07:55 Autor: Ireneusz Prochera

Radio Wełtawa prosto z… Berlina!

Tłum protestujących wokół sowieckich czołgów w pierwszych dniach inwazji [By Engramma.it - Engramma.it, n. 64, agosto 2008, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=18375507 ]
Tłum protestujących wokół sowieckich czołgów w pierwszych dniach inwazji [By Engramma.it - Engramma.it, n. 64, agosto 2008, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=18375507 ]
Operacja Dunaj, albo Lech kontra Czech - odc. 13
Ciekawym epizodem związanym z interwencją wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji było pojawienie się w eterze stacji, przed którą powszechnie Czesi się ostrzegali. Nazywała się Radio Vltava, czyli Radio Wełtawa i jak od razu wyłapali to odbiorcy: jej spikerów łatwo było odróżnić od innych… po kiepskim władaniu językiem czeskim i słowackim.
Po pewnym czasie tajemnica wyszła na jaw i okazało się, że stacja swój przekaz, zgodny z linią propagandy interweniujących państw, nadaje ze wschodnich Niemiec. Mimo zaangażowania poważnych środków technicznych i ludzkich, przekaz był ubogi w formie i treści. Główne wątki tej pirackiej propagandy pewnie sprawdziłyby się w latach 50-tych, czyli w czasie nasilenia walki propagandowej, ale w roku 1968 i to po miesiącach odwilży –stawały się raczej obiektem kpin i szyderstw, niż inspiracją. Straszak powrotu niemieckiego faszyzmu i nowej wojny światowej szczególnie dla młodych Czechów i Słowaków, zafascynowanych raczej muzyką popularną płynącą z zachodu, niż historią, był taką samą abstrakcją, jak powody samej interwencji w Czechosłowacji.

Jeden z takich nadanych komunikatów opowiadał o tym, jak to rzekomo jedna z grup lokalnych, sprzeciwiających się interwencji, w nieokreślonym bliżej miasteczku, miała użyć dzieci z pobliskiego internatu, by zagrodzić drogę sowieckim tankom. Dzielni sowieccy tankiści, by nie zrobić krzywdy dzieciom, wybrali raczej upadek ze skarpy rzeki i zatonięcie, niż „rozjechanie” maluchów. „Nie mogli inaczej postąpić”, zapewniało Radio Vltava. Daje to pewien obraz środków jakich starano się użyć, by uzasadnić w oczach czechosłowackiego społeczeństwa powody napaści. A przy okazji czyniono z interwentów raczej ofiary obrotu zdarzeń, niż ich sprawców.

Stacja ta, w której słyszeć można było anonimowe głosy, istniała w eterze pół roku. Siedziba mieściła się w Berlinie, ale korzystała z nadajnika niedaleko Drezna. W swoich komunikatach atakowała zwolenników zmian nazywając ich, na zmianę: oddanymi realizatorami kontrrewolucji, albo – i to pojawia się bardzo często – prozachodnimi awanturnikami, czyli „prozápadními dobrodruhy“.

Generalnie wszystkie media obozu sowieckiego grały na tę samą melodię, próbując pozbawić Czechów i Słowaków woli oporu. Polskie jednostki wjeżdżające do Czechosłowacji poprzedzały specjalne wozy propagandowe. Wojskowi propagandziści dysponowali dużymi środkami, m.in. dwoma drukarniami polowymi i pięcioma radiostacjami o dużym i średnim zasięgu. Uruchomiono retransmisję programu Polskiego Radia w języku czeskim. 25 sierpnia z samolotów i śmigłowców rozrzucono ponad 30 tys. ulotek. Propaganda odnosiła jednak mierny skutek. Powszechne było ignorowanie okupantów i tego, co mają do powiedzenia.

Podczas operacji „Dunaj” nie zapominano jednak także i o własnych żołnierzach, by nie przyszło im do głowy zwątpić w słuszność realizowanej misji, na bieżąco, samolotami sprowadzano dla nich polską prasę, m.in. „Trybunę Ludu” i – nomen omen – „Żołnierza Wolności”.

Zobacz także

2018-08-31, godz. 07:55 „Za waszą i za naszą niewolę” – twórcy przeciw inwazji na Czechosłowację Kiedy świat obiegła wieść o inwazji wojsk Układy Warszawskiego na Czechosłowację, wielu polskich intelektualistów zabrało głos, potępiając zbrojne… » więcej 2018-08-30, godz. 07:55 „Była wolność i swoboda, była demokracja…” Przy ocenie zaangażowania Polski w inwazję na Czechosłowację trzeba oczywiście pamiętać, że decyzja ta zapadła arbitralnie na szczeblach partyjnych w… » więcej 2018-08-29, godz. 07:55 „Pochodnia nr 1” Dramatycznym protestem przeciwko okupacji Czechosłowacji przez Wojska Układu Warszawskiego były trzy akty samospalenia, do których doszło w kilka miesięcy… » więcej 2018-08-28, godz. 07:55 Potępienie i aprobata. Polskie społeczeństwo reaguje na „Operację Dunaj” Jakie były reakcje polskiego społeczeństwa na inwazję Wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację? W pierwszych dniach, kiedy machina propagandowa nie… » więcej 2018-08-27, godz. 07:55 Doktryna Breżniewa (prawie) wiecznie żywa Interwencja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji miała ogromne znaczenie dyscyplinujące dla państw należących do bloku wschodniego. Przyniosła także… » więcej 2018-08-24, godz. 07:55 Operacja „Dunaj”: liczono się z totalnym oporem Reakcja społeczeństwa czechosłowackiego na agresję wojsk Układu Warszawskiego była prawie jednoznacznie negatywna. I świadomość tego od niemal pierwszych… » więcej 2018-08-22, godz. 07:55 Strzelać czy nie strzelać? „O Polakach nie wspominano...” Jedną z najbardziej drażliwych kwestii w ocenie udziału polskich żołnierzy w interwencji w Czechosłowacji jest odpowiedź na pytanie, czy obie strony gotowe… » więcej 2018-08-21, godz. 07:55 „Operacja Dunaj”: czas propagandowej walki o serca i umysły Przed dowództwem wojsk interweniujących w Czechosłowacji stało trudne zadanie przekonania mieszkańców kraju, że to co się dzieje – dzieje się dla ich… » więcej 2018-08-20, godz. 07:47 Tłumaczyli, że inwazja to musi być jakaś pomyłka… Jest swego rodzaju paradoksem, że w przekazie propagandowym w krajach bloku wschodniego, mającym uzasadnić interwencję, dominowało oskarżenie, że Czesi… » więcej
12
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »