21 września 1817 r. w Nysie urodziła się błogosławiona Maria Merkert nazywana Śląską Samarytanką. 23 września 1976 r. w Opolu zmarł Franciszek Jop pierwszy biskupem diecezji opolskiej, utworzonej przez papieża Pawła VI 40 lat temu.

Sława świętości towarzyszyła jej już za życia. Pięć lat temu – 30 września 2007 r. - odbyła się beatyfikacja pochodzącej z Nysy założycielki Zgromadzenia Sióstr Świętej Elżbiety Marii Merkert. Historycy nazywają ją Wielką Kobietą Śląska XIX wieku, potomni po prostu Śląską Samarytanką.

Maria Merkert urodziła się 21 września 1817 w Nysie, dzień później ochrzczono ją w nyskim kościele św. Jakuba i św. Agnieszki. Jej rodzice Karol Antoni Merkert i Barbara z domu Pfitzner byli niezbyt zamożnymi mieszczanami. Sytuacja materialna rodziny wkrótce się pogorszyła, bowiem gdy miała zaledwie jeden rok zmarł jej ojciec. Odtąd trud utrzymania dwóch małych córek samodzielnie ponosiła matka. Dzięki jej wysiłkowi Maria i jej siostra Matylda ukończyły nyską katolicką Szkołę dla Dziewcząt. Gdy Maria miała 25 lat zmarła jej matka. Wówczas wraz z siostrą Matyldą podjęły decyzję o sprzedaży wszystkiego co im pozostało i poświęceniu się życiu zakonnemu. Wraz z nimi wolę niesienia pomocy opuszczonym chorym i bezdomnym wyraziły Franciszka Werner i Klara Wolff. 27 września 1842 r. po mszy w nyskim kościele św. Jakuba i św. Agnieszki przed obrazem Serca Pana Jezusa wygłosiły akt oddania, w którym przyrzekły pomagać potrzebującym bez względu na wyznanie, narodowość i płeć. Ich hasłem przewodnim stało się powtarzane często zdanie: „Chcemy tylko dobrze czynić i wszystkich kochać w Bogu".

Dziewięć lat trwały starania Marii Merkert o uzyskanie diecezjalnego zatwierdzenia dla Stowarzyszenia św. Elżbiety dla pielęgnacji opuszczonych chorych. Biskup wrocławski Heinrich Förster zatwierdził je jako kongregację kościelną w dniu 4 września 1859 r. W miesiąc później zatwierdzone zostały statuty stowarzyszenia. Wkrótce też Maria Merkert została wybrana pierwszą przełożoną generalną Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety i złożyła śluby zakonne. Sprawowała tę funkcję do 5 maja 1860 r.

Oprócz tego, że swoim całym życiem dawała świadectwo pełnego poświęcenia służbie Bogu i bliźnim, była także doskonałą organizatorką. Za jej staraniem w Nysie wybudowano dom macierzysty dla zakonu elżbietanek. Pod jej kierownictwem powstało także 90 innych domów zakonnych, 12 szpitali i wiele domów opieki. Za jej czasów zakon rozszerzył swoją działalność na 9 diecezji, były to diecezje chełmińska, gnieźnieńsko-poznańska, warmińska, wrocławska, Fulda, Ołomuniec, Osnabrück, Praga i Paderborn oraz dwa wikariaty apostolskie Saksonia i Szwecja.

Matka Maria Merkert zmarła w opinii świętości 14 listopada 1872 w Nysie. Pochowano ją na Cmentarzu Jerozolimskim. W tym czasie zgromadzenie elżbietanek liczyło 465 sióstr pracujących w 87 domach.

W trakcie procesu beatyfikacyjnego, który rozpoczął się 19 grudnia 1985 r., szczątki błogosławionej Marii Merkert przeniesiono do marmurowego sarkofagu w kaplicy trójcy świętej kościoła św. Jakuba i św. Agnieszki w Nysie. Proces beatyfikacyjny zakończył się 9 września 1997, a 20 grudnia 2004 papież Jan Paweł II uroczyście ogłosił heroiczność cnót Marii Merkert. Uroczystość beatyfikacyjna odbyła się w Nysie 30 września 2007 r., a przewodniczył jej reprezentant papieża Benedykta XVI, prefekt kongregacji spraw kanonizacyjnych kardynał José Saraiva Martins.

Biskup Franciszek Jop urodził się 8 października 1897 w Słupi Starej w powiecie opatowskim na kielecczyźnie. Studia teologiczne odbył w Sandomierzu, gdzie 29 sierpnia 1920 r. z rąk biskupa Mariana Ryxa przyjął święcenia kapłańskie. Dalsze lata spędził studiując w Warszawie a potem w Rzymie, by w końcu podjąć pracę w sandomierskiej kurii biskupiej.W roku 1943 został kanonikiem kapituły katedralnej w Sandomierzu, a 24 października 1945 został mianowany biskupem pomocniczym diecezji sandomierskiej. Sakrę biskupią otrzymał od biskupa Jana Kantego Lorka 19 maja 1946 r.

Zwierzchnikiem opolskiego Kościoła został po raz pierwszy mianowany 26 kwietnia 1951 r, kiedy to wyznaczono go rządcą opolskiej części archidiecezji wrocławskiej. Niestety nie mógł objąć tej funkcji ponieważ stanowczo się temu sprzeciwiły komunistyczne władze PRL. Wobec tego na czas internowania krakowskiego biskupa Eugeniusza Baziaka w latach 1952–1956 zarządzał archidiecezją krakowską jako wikariusz kapitulny.

Do Opola mógł przyjechać dopiero po październikowej odwilży. 1 grudnia 1956 r. został mianowany specjalnym delegatem prymasa Polski w Opolu z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego. 16 grudnia 1956 r. odbył się ingres do opolskiej prokatedry. Kolejne etapy tworzenia samodzielnego biskupstwa opolskiego to mianowanie biskupa Jopa administratorem apostolskim ad nutum Sanctae Sedis w Opolu, co nastąpiło 25 maja 1967 r. W końcu 28 czerwca 1972 r. Franciszek Jop został mianowany pierwszym biskupem diecezjalnym utworzonej przez papieża Pawła VI diecezji opolskie.

Biskup Franciszek Jop brał udział we wszystkich sesjach soboru watykańskiego II, koordynował wprowadzanie w Polsce reform liturgicznych tego soboru. Był także członkiem Rady Głównej Episkopatu Polski. W czasie swojej biskupiej posługi zrobił wiele nie tylko dla życia religijnego, ale także dla rozwoju życia narodowego mieszkańców Opolszczyzny. Był jednym z współkonsekratorów biskupa Karola Wojtyły. Zmarł 23 września 1976 r. w Opolu. Pochowano go w krypcie opolskiej katedry.