Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-09-22, 15:59 Autor: Radio Opole

Tak zaczął się w Nowym Jorku terroryzm

16 września 1920 roku na zatłoczonej ulicy Wall Street w Nowym Jorku doszło do potężnego wybuchu.

Eksplodowało 45 kilogramów dynamitu, przysypanego ponad dwustoma kilogramami żeliwnych odpadów, które zadziałały jak odłamki. Ładunek ukryty był w wozie konnym pozostawionym przed główna siedzibą banku JP Morgan. Było południe, pora lunchu, wokół kłębił się tłum. Siła wybuchu była potężna. Zginęło 38 osób, a ok. 400 zostało rannych.

Wybuch miejsca nie był oczywiście przypadkowy. Tropy poprowadziły śledczych w kierunku tak zwanych Galeanistów, czyli zwolenników anarchistycznych teorii Luigi Galleaniego, rok wcześniej deportowanego z USA za głoszenie poglądów naruszających ustalony porządek społeczny. Galeani wzywał do aktów przemocy przeciwko instytucjom tworzącym aparat państwa, nie wykluczał przy tym zabójstw, jak to nazywał: „tyranów i wrogów ludu”. Jego wyznawcy odpowiadali za całą serię ataków bombowych przeprowadzonych w USA od 1914 do 1932 roku.

W świecie tuż po zakończonej Wielkiej Wojnie, jak nazywano pierwsza wojnę światową, a na kilka lat przed Wielkim Kryzysem, poglądy kwestionujące potrzebę istnienia instytucji państwa, kapitalizmu oraz innych form władzy, mogły wyglądać atrakcyjnie, stąd pokusa wcielenia ich w życie na drodze krwawego przebudzenia społeczeństwa. Skuteczność aktów terroru okazała się jednak nikła. Dość powiedzieć, że mimo zamachu, następnego dnia symbol kapitalizmu, czyli giełda w Nowym Jorku pracowała jak co dzień…

A gdyby ktoś chciał poczuć w Nowym Yorku smak historii: warto wybrać się na róg Wall Street i Broad Street. Na ścianach stojącego tam budynku do dziś można znaleźć ślady po wybuchu. Przypominają Amerykanom o tym, że zagrożenie terrorystyczne nie zaczęło się ani podczas ataku z 11 września, ani nawet 26 lutego 1993 roku , gdy pod Północną Wieżą Word Trade Centre eksplodowała furgonetka, wypełniona 700 kilogramami materiałów wybuchowych .

Nieoczekiwany epilog zdarzeń na Wall Street w 1920 roku dopisało życie. Podczas ostatniego kryzysu finansowego bank JP Morgan, w tej chwili już jedna z najpotężniejszych instytucji finansowych na świecie, przed którego budynkiem eksplodowała 90 lat temu bomba, znowu znalazła się w ogniu. Zarzucano mu, że wraz z innymi podobnymi instytucjami doprowadził do tąpnięcia w światowej gospodarce. Na szczęście tym razem chodziło wyłącznie o ogień krytyki…

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-08-02, godz. 12:47 Gdy drogi polityki i sportu krzyżują się Nie jest tajemnicą, że drogi polityki i sportu krzyżowały się w najnowszej historii świata wielokrotnie. Problem w tym, że z reguły większe korzyści… » więcej 2011-08-02, godz. 12:41 Dzisiejszym stachanowcom medali się nie wiesza Władza dała z wdzięczności jego imię statkowi, wielu ulicom, a nawet Politechnice w Gliwicach. Przeszedł do historii jako pierwszy polski socjalistyczny… » więcej 2011-08-02, godz. 12:35 Bruce Lee już się nigdy nie zestarzeje Był taki czas w Polsce, gdy można się było na ulicach miast i miasteczek, by o wsiach nie wspomnieć, poczuć jak nie przymierzając: w murach szacownego klasztoru… » więcej 2011-08-02, godz. 12:30 Enigma - niemożliwe jest możliwe 25 lipca 1939 roku w ośrodku wywiadowczym w Pyrach pod Warszawą doszło do brzemiennego w skutki wydarzenia, które śmiało nazwać można przełomowym. » więcej 2011-08-02, godz. 12:25 W tym przypadku rozmiar jest ważny Przez długie lata jego właściciele pocieszali się popularnym sloganem głoszącym, że „nie rozmiar jest najważniejszy” . Prawdą jednak jest, że w tym… » więcej 2011-08-02, godz. 12:21 Co zrobić z 230-metrowym prezentem? Problem niechcianych prezentów znany jest chyba każdemu. Bo co można zrobić z kolejnym krawatem, albo kolejną parą rękawiczek? Albo też z książką o… » więcej 2011-08-02, godz. 12:18 Co by było, gdyby… To niewątpliwie jeden z ulubionych tematów miłośników historii bawiących się w dociekania typu: „co by było, gdyby…'. Gdyby nie przeniesiono narady… » więcej 2011-07-20, godz. 17:07 Przepłynął ocean, a nie uważał się za żeglarza… Gdybyśmy byli złośliwi, można by, parafrazując znany politologiczny bon-mot powiedzieć, że „nauka to cmentarzysko obalonych teorii”. W każdej minucie… » więcej 2011-07-20, godz. 16:59 Pociągają nas tortury Jest coś mrocznego, czy nawet chorobliwego w zainteresowaniu, jakim obdarzamy średniowieczne narzędzia tortur. Przekonać można się o tym podróżując w… » więcej 2011-07-20, godz. 16:56 Na wojska Jagiełły czekały wozy wyładowane kajdanami Śmiało można powiedzieć, że legenda otaczająca tę bitwę powstała przede wszystkim w czasach zaborów. Jednak także w wiekach późniejszych skutecznie… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »