Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-06-28, 10:45 Autor: Radio Opole

Te historie przeczą, że historia uczy życia

22 czerwca 1812 roku Wielka Armia Napoleona ruszyła na Moskwę. Określenie „wielka” jest tu jak najbardziej na miejscu: liczyła 700 tysięcy żołnierzy, w tym 300 tysięcy Francuzów, 180 tysięcy Niemców, 130 tysięcy Włochów, Szwajcarów i innych, a także 90 000 żołnierzy armii Księstwa Warszawskiego.

Równie ważna była jednak sława samego Napoleona jako genialnego stratega i wodza. Jego armia miała więc wszelkie przesłanki, by zrealizować plan i podbić Rosję, czyniąc z niej wiernego i zasobnego w bogactwa naturalne wasala. A jednak, jak pamiętamy wszyscy z lekcji historii, tak się nie stało. Gdy 19 października cesarz rozkazał odwrót, miał już tylko pod rozkazami jedną siódmą stanu wyjściowego swych wojsk, z czego do domu wróciło ledwie kilkanaście tysięcy żołnierzy.

A teraz spójrzmy na kampanię, która rozpoczęła się 129 lat później. Ponad 3 miliony żołnierzy, blisko trzy i pół tysiąca czołgów, prawie trzy tysiące samolotów oraz ponad siedem tysięcy dział i moździerzy, nie licząc drobniejszej broni, taka była siła armii niemieckiej ruszającej na podbój Rosji. Ważne było oczywiście także doświadczenie wojska, które miało za sobą udane kampanie w Polsce, czy Francji, czyli odrobioną z powodzeniem lekcje blitzkriegu - wojny błyskawicznej.

W obu przypadkach mamy do czynienia najpierw z serią błyskotliwych zwycięstw, zajęciem znacznych połaci terytorium Rosji, a następnie utratą impetu natarcia, ogromnymi stratami i odwrotem.

Historycy są zgodni, że w przypadku armii Napoleona najważniejsza przyczyna klęski to niedocenienie trudności w zaopatrzeniu armii w żywność i amunicję, szczególnie, że Rosjanie zastosowali taktykę spalonej ziemi i nie pozostawiali za sobą niczego, co mogłoby się przydać wrogowi, niedocenienie ofiarności samych Rosjan oraz wroga naturalnego, choć znanego z imienia, czyli słynnego Dziadka Mroza. I każdy z tych powodów klęski Napoleona można by właściwie odnieść również do kampanii z 1941 roku, co poniekąd przeczy zdolności historii do nauczania życia. Są jednak i zasadnicze różnice. Zdaniem części historyków, gdyby Hitler inaczej potraktował mieszkańców Białorusi , Ukrainy czy nawet samej Rosji, w wielu z nich znalazłby sojuszników w krucjacie przeciw bolszewikom. Gdyby nie musiał iść na pomoc Włochom, którzy utknęli w Grecji, operacja „Barbarossa” zaczęłaby się zgodnie z planem kilka tygodni wcześniej i tych kilku tygodni przed zimą później by nie zabrakło. Gdyby zamiast starać się zdobyć Moskwę, położył większy nacisk na podbój rosyjskich terenów roponośnych, jego czołgom i samolotom nie zabrakłoby paliwa. Gdyby z góry założył, że kampania potrwa także zimą, jego żołnierze nie zamarzaliby w letnich mundurach. Gdyby nie dopuścił do okrążenia VI Armii pod Stalingradem, nie straciłby inicjatywy strategicznej. Gdyby… I tak można by tę listę ciągnąć jeszcze długo, dochodząc pewnie do przekonania, że największym błędem Hitlera było, że w ogóle zaczynał wojnę z Rosją. Ale z drugiej strony, coraz częściej słuchać opinie, że gdyby Hitler nie ruszył na Rosję, tak ruszyłaby, raczej prędzej niż później, na niego. Ale to już inna historia…

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-08-12, godz. 12:50 Kiedy kolejny "Kursk"? 12 sierpnia 2000 roku doszło do jednej z największych katastrof w dziejach podwodnej eksploracji prowadzonej przez człowieka. Podczas wielkich letnich manewrów… » więcej 2011-08-10, godz. 10:28 ”Raz, dwa, trzy… próba mikrofonu…” 'Rodacy, miło mi oznajmić, iż podpisałem ustawę na zawsze delegalizującą Związek Radziecki. Za pięć minut rozpoczynamy bombardowanie'. Trudno pewnie… » więcej 2011-08-10, godz. 10:14 Ślub, że ho ho! 10 sierpnia 2003 rosyjski astronauta Jurij Malenczenko, jako pierwszy człowiek, zawarł związek małżeński w kosmosie. Jego wybranka znajdowała się w tym… » więcej 2011-08-09, godz. 11:04 Kiedyś to się promowano! Klasztoru na Jasnej Górze nie trzeba chyba nikomu w Polsce przedstawiać. To wciąż jedno z najważniejszych miejsc kultu maryjnego, o czym zresztą przypominają… » więcej 2011-08-08, godz. 17:37 Władze podsłuchują, czyli "afera Watergate" 8 sierpnia 1974 roku telewidzowie w Stanach Zjednoczonych nie posiadali się ze zdumienia. Po raz pierwszy w historii urzędujący prezydent ogłosił zamiar ustąpienia… » więcej 2011-08-08, godz. 17:34 Garbus, czyli "samochód ludowy" 5 sierpnia 1955 roku w zakładach w Wolfsburgu wyprodukowano milionowy egzemplarzy Volkswagena Garbusa. Biorąc pod uwagę, że na świecie wyprodukowano łącznie… » więcej 2011-08-08, godz. 17:32 "Teraz stałem się Śmiercią, niszczycielem światów" 4 sierpnia 1945 roku zapadła decyzja, która zmieniła nasz świat. Nie ma w tym ani krzty przesady, mówimy bowiem o decyzji, która rozpaliła na długie lata… » więcej 2011-08-08, godz. 17:30 Amerykanie górą w wyścigu zbrojeń 3 sierpnia 1958 zakończył się kolejny pasjonujący epizod w historii technologicznego wyścigu zbrojeń, rozgrywanego po II wojnie światowej pomiędzy mocarstwami… » więcej 2011-08-02, godz. 13:02 Śmiertelnie niebezpieczny Dywizjon 303 2 sierpnia 1940 roku ukazał się rozkaz dzienny powołujący do życia najsłynniejszą polska jednostkę lotniczą, czyli sławny Dywizjon 303. Dziś wydaje… » więcej 2011-08-02, godz. 12:53 Pamięć i legenda zrywu pozostały żywe To temat jednego z naszych największych narodowych sporów trwających od lat. Czy warto było rozpoczynać 1 sierpnia 1944 roku bitwę z wrogiem, nie będąc… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »