Radio Opole » Niezła historia - artykuły
2011-06-22, 16:02 Autor: Radio Opole

Panie Watson, potrzebuję pana

"Panie Watson, proszę tutaj przyjść. Potrzebuję pana". Tak brzmiały pierwsze słowa przesłane przez Alexanda Grahama Bella jego nowym wynalazkiem, prekursorem dzisiejszego telefonu.

Adresatem był asystent, którego pomoc potrzebna była do zneutralizowania kwasu, jaki Bell przez nieuwagę wylał na spodnie… Przyznają Państwo, że brzmi to zdecydowanie mniej imponująco niż choćby słynne „mały krok dla człowieka, wielki krok dla ludzkości…”. A przecież wdrożenie i upowszechnienie telefonu da się w znaczeniu porównać do lądowania na Księżycu. Zasada działania, (oczywiście z dzisiejszej perspektywy!), wydaje się prosta: wynalazca użył cienkiej membrany, która drgała pod wpływem ludzkiego głosu. Membranę umieścił następnie w polu magnetycznym elektromagnesu. Pod wpływem drgań zmieniało się pole magnetyczne, a przez to powstawały niewielkie skoki napięcia. Na drugim końcu przewodu drgania prądu były ponownie zamieniane na drgania membrany. Trochę to oczywiście przypomina zapomnianą nieco dziecięcą zabawkę, złożoną z dwóch puszek połączonych cienkim sznurkiem, bądź drutem.

Sam Bell przez długie lata musiał walczyć o prawne uznanie swego pierwszeństwa na polu telefonii. Przede wszystkim z Elishą Grayem, który zjawił się w urzędzie patentowym z podobnym pomysłem ledwie dwie godziny później! Bardzo silne jest także lobby starające się wykazać, że palma pierwszeństwa należy do włoskiego imigranta do USA Antonio Meucciego. Kiedy jego żona zachorowała, Meucci skonstruował urządzenie, dzięki któremu mogła się z nim porozumiewać, gdy przebywał w warsztacie. W przeciwieństwie do Bella, nie było go jednak stać na opłacenie patentu.

Faktem jest natomiast, że skonstruowanie działającego urządzenia i wdrożenie go do masowej produkcji zrewolucjonizowało telekomunikację.

Pierwsza na świecie centrala telefoniczna powstała już w 1878 roku w New Heaven i pozwalała na połączenie ze sobą 21 aparatów, hasło zgłoszenia po podniesieniu słuchawki brzmiało "Ahoj, ahoj". Rok wcześniej na kontynencie europejskim firma Siemens i Henkel otrzymała patent na ulepszony przez siebie telefon i ruszyła z masową produkcją, składając 700 szt. aparatów dziennie. We Friedrichsbergu powstał też pierwszy urząd telegraficzny z publicznie dostępnymi urządzeniami telefonicznymi. W 1880 roku pojawiły się natomiast w Niemczech i USA pierwsze aparaty opłacane wrzucanymi do nich monetami.

Kiedy w Polsce pojawił się telefon? Informacje są sprzeczne, pisze się bowiem, że już w 1878 roku bezpośrednia linia miała połączyć jedną z cukierni z zakładem optycznym. Wiadomo natomiast z pewnością, że w 1882 roku zostały uruchomione ręczne centrale telefoniczne w Warszawie i w Łodzi. Należy przy tym pamiętać, że był to wówczas wciąż jeszcze ekskluzywny wynalazek. Dlatego na przykład Eliza Orzeszkowa założyła sobie telefon dopiero w 1909 r., a Henryk Sienkiewicz nawet pięć lat później. Koszt posiadania telefonu równy była wówczas rocznej pensji przeciętnego robotnika. Ale to pewnie żaden argument dla uznających i dziś, że przyjemność opowiadania przyjaciółce przez godzinę o wyprzedaży, na którą się trafiło, warta jest każdych pieniędzy….

Posłuchaj felietonu:

Ireneusz Prochera (oprac. Małgorzata Lis-Skupińska)

Niezła historia - artykuły

2011-08-02, godz. 12:47 Gdy drogi polityki i sportu krzyżują się Nie jest tajemnicą, że drogi polityki i sportu krzyżowały się w najnowszej historii świata wielokrotnie. Problem w tym, że z reguły większe korzyści… » więcej 2011-08-02, godz. 12:41 Dzisiejszym stachanowcom medali się nie wiesza Władza dała z wdzięczności jego imię statkowi, wielu ulicom, a nawet Politechnice w Gliwicach. Przeszedł do historii jako pierwszy polski socjalistyczny… » więcej 2011-08-02, godz. 12:35 Bruce Lee już się nigdy nie zestarzeje Był taki czas w Polsce, gdy można się było na ulicach miast i miasteczek, by o wsiach nie wspomnieć, poczuć jak nie przymierzając: w murach szacownego klasztoru… » więcej 2011-08-02, godz. 12:30 Enigma - niemożliwe jest możliwe 25 lipca 1939 roku w ośrodku wywiadowczym w Pyrach pod Warszawą doszło do brzemiennego w skutki wydarzenia, które śmiało nazwać można przełomowym. » więcej 2011-08-02, godz. 12:25 W tym przypadku rozmiar jest ważny Przez długie lata jego właściciele pocieszali się popularnym sloganem głoszącym, że „nie rozmiar jest najważniejszy” . Prawdą jednak jest, że w tym… » więcej 2011-08-02, godz. 12:21 Co zrobić z 230-metrowym prezentem? Problem niechcianych prezentów znany jest chyba każdemu. Bo co można zrobić z kolejnym krawatem, albo kolejną parą rękawiczek? Albo też z książką o… » więcej 2011-08-02, godz. 12:18 Co by było, gdyby… To niewątpliwie jeden z ulubionych tematów miłośników historii bawiących się w dociekania typu: „co by było, gdyby…'. Gdyby nie przeniesiono narady… » więcej 2011-07-20, godz. 17:07 Przepłynął ocean, a nie uważał się za żeglarza… Gdybyśmy byli złośliwi, można by, parafrazując znany politologiczny bon-mot powiedzieć, że „nauka to cmentarzysko obalonych teorii”. W każdej minucie… » więcej 2011-07-20, godz. 16:59 Pociągają nas tortury Jest coś mrocznego, czy nawet chorobliwego w zainteresowaniu, jakim obdarzamy średniowieczne narzędzia tortur. Przekonać można się o tym podróżując w… » więcej 2011-07-20, godz. 16:56 Na wojska Jagiełły czekały wozy wyładowane kajdanami Śmiało można powiedzieć, że legenda otaczająca tę bitwę powstała przede wszystkim w czasach zaborów. Jednak także w wiekach późniejszych skutecznie… » więcej
2345678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »