Joly napisała na platformie X, że spotkanie było "konstruktywne i produktywne". Komunikat kanadyjskiego MSZ wymienił wśród poruszanych tematów nie tylko kwestie relacji dwustronnych, także sprawy międzynarodowe, "szczególnie inwazję Rosji na Ukrainę, konflikt między Izraelem a Hamasem i napięcia na Półwyspie Koreańskim".

Kanada potwierdziła chęć "pragmatycznego zbliżenia" z Chinami oraz "rozwoju solidnych i stabilnych relacji dwustronnych, które wspierają i chronią interesy Kanady, przyczyniają się do bezpieczeństwa i stabilności i wzmacniają głębokie i historyczne więzi międzyludzkie" – podano w komunikacie, wskazując m.in. na ruch turystyczny i wymianę studencką. W komunikacie stwierdzono, że ministrowie "zauważyli niedawną pozytywną ewolucję w relacjach".

Joly potwierdziła stanowisko Kanady w sprawie jednego państwa chińskiego, ale jednocześnie zadeklarowała, że Kanada będzie zawsze bronić demokracji i wartości demokratycznych, "szczególnie praw człowieka, państwa prawa i zasad określonych w Karcie Narodów Zjednoczonych".

Specjaliści zwracali uwagę w mediach, że chiński komunikat jest "pozytywny w tonie" i pozbawiony ataków. Napisano w nim m.in., że "nie ma fundamentalnego konfliktu interesów między Chinami a Kanadą" - cytował publiczny nadawca CBC.

Stosunki między Kanadą a Chinami mocno się ochłodziły w grudniu 2018 r., gdy na wniosek USA zatrzymano znajdującą się wówczas na terenie Kanady wiceprezes Huawei Meng Wanzhou. Dziewięć dni później w Chinach zatrzymano dwóch Kanadyjczyków, Michaela Spavora i Michaela Kovriga, skazano ich w 2021 r. Chiny twierdziły, że obie sprawy nie są powiązane, ale kiedy we wrześniu 2021 r. sąd w Vancouver prowadzący postępowanie ekstradycyjne Meng zakończył to postępowanie na wniosek USA, obaj Kanadyjczycy zostali przekazani Kanadzie.

W trwających od ub.r. kolejnych dochodzeniach w sprawie zagranicznych wpływów na kanadyjską politykę Chiny są jednym z krajów wskazywanych jako najintensywniej prowadzące takie działania. Z dokumentów wywiadu wynika, że Chiny przekazały swoim agentom w Kanadzie pieniądze, by w 2019 r. próbowali wpłynąć na wybory parlamentarne. Jesienią ub.r. kanadyjski MSZ ujawnił, że Chiny zorganizowały kampanię mającą zdyskredytować dziesiątki kanadyjskich parlamentarzystów, w tym premiera Kanady. CBC podawało, że także tę sprawę Joly poruszyła w rozmowach.

Na początku lipca br. rozpoczęły się konsultacje w sprawie wprowadzenia przez Kanadę dodatkowych ceł na samochody elektryczne importowane z Chin. Kanada uznaje chińską politykę nadprodukcji za nieuczciwą konkurencję.

W opublikowanej w listopadzie ub.r. kanadyjskiej strategii dla rejonu Indo-Pacyfiku napisano, że "Chiny stają się coraz bardziej destrukcyjną światową potęgą". Dokument podkreślał, że wartości wyznawane przez Chiny stają się coraz bardziej odległe od wartości ważnych dla Kanadyjczyków. Wskazano wprost m.in. na ignorowanie praw człowieka. "Kanada będzie jednoznacznie bronić swoich interesów" - napisano, wskazując przy tym na możliwe obszary współpracy z Chinami, takie jak zmiany klimatu, ochrona bioróżnorodności, zdrowie i przeciwdziałanie proliferacji broni nuklearnej.

Z Toronto Anna Lach(PAP)

lach/ sp/