Szacuje się, że koszty poniesione przez NASA na projekt Viper (Volatiles Investigating Polar Exploration Rover) to 450 mln dol., nie licząc kosztów poniesionych na przygotowanie startu. Anulowanie programu ma zaoszczędzić agencji dodatkowe 84 mln dol. na kosztach rozwoju - poinformowała amerykańska agencja kosmiczna.

Łazik miał lądować w pobliżu południowego bieguna Księżyca i spędzić 100 dni na poszukiwaniu złóż lodu. Początkowo miał zostać wystrzelony pod koniec 2023 r. Opóźnienia w harmonogramie prac oraz w łańcuchu dostaw spowodowały, że przesunięto datę na 2025 r. Miał on wówczas polecieć na pokładzie lądownika Astrobotic Griffin w ramach inicjatywy Commercial Lunar Payload Services (CLPS) realizowanej przez amerykańską agencję kosmiczną.

Ostatecznie NASA podjęła decyzję, że Viper zostanie rozmontowany, a jego komponenty będą wykorzystywane w przyszłych misjach na Księżyc. Przed demontażem agencja rozważy, czy nie przekazać części elementów firmom przemysłowym z USA i międzynarodowym koncernom, które wyraziły chęć przejęcia łazika.

NASA zapowiedziała na swojej stronie internetowej, że nie przerywa innych projektów, które dotyczą eksploracji Księżyca. Misja Prime-1 (Polar Resources Ice Mining Experiment-1) na wylądować już w czwartym kwartale 2024 r. Jej celem jest także poszukiwanie lodu, a także przeprowadzenie pomiaru lotnej zawartości materiałów podpowierzchniowych.

To nie pierwsze zmiany planów w tym roku w NASA. Jak wylicza portal space.com, w kwietniu NASA poinformowała, że poszukiwane są nowe koncepcje dotyczące programu Mars Sample Return, którego celem był lot na Marsa i przywiezienie na Ziemię próbek gruntu przed 2040 r. Pierwotny plan został uznany za zbyt praco- i czasochłonny. Cięcia dotyczą również finansowania teleskopu rentgenowskiego Chandra - program został ograniczony z 41,1 mln dol. w 2025 r. do 5,2 dol. w 2029 r.

Ostatnie decyzje, które zapadają w NASA, mają związek ze zmniejszeniem budżetu agencji o 1 mld dol. w 2025 r.

Decyzja dotycząca łazika Viper została ogłoszona na kilka dni przed 55. rocznicą misji Apollo 11, w ramach której 20 lipca 1969 r. Neil Armstrong i Buzz Aldrin wylądowali na Księżycu.(PAP)

mzb/ bar/