W piątek Prokuratura Regionalna w Gdańsku poinformowała, że wszczęła śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków przez byłego ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marka Gróbarczyka (zgodził się na podawanie imienia i nazwiska - PAP). Śledztwo zostało dołączone do innego, toczącego się śledztwa w sprawie przekroczenia uprawnień przez byłego dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni.

Oba śledztwa zostały wszczęte po zawiadomieniu prokuratury przez NIK, której inspektorzy skontrolowali Ministerstwo Infrastruktury i Urzęd Morski w Gdyni. Kontrole zostały przeprowadzone po budowie drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską.

Były minister Marek Gróbarczyk w rozmowie z PAP podkreślił, że nie jest zdziwiony wszczętym śledztwem. "Dzisiaj wszystko jest sterowane politycznie. Jest zamówienie na atak na przekop przez Mierzeję Wiślaną" - ocenił i dodał, że "wszystkie zarzuty są spreparowane".

"Zarzucać mi, że nie poinformowałem Rady Ministrów, skoro przyjęła ona program wieloletni jako akt rządowy, jest skrajnie upolitycznionym działaniem" – powiedział.

Były minister zaznaczył, że nie wypłacał żadnych pieniędzy i nie realizował zobowiązań finansowych tylko wykonywało to Ministerstwo Finansów.

"Jest to upolityczniony akt, który odbywa się na szkodę Polski" - stwierdził. Jego zdaniem jest to pokłosie działań podjętych przez stronę rosyjską, która - jak mówił Gróbarczyk - chciała (na etapie budowy przekopu kanału - PAP) "unicestwić tę inwestycję". "Dzisiaj to się staje faktem" - podkreślił i dodał, że kierunkiem polskiego rządu obecnie jest zdeprecjonowanie przekopu przez Mierzeję Wiślaną "pod kątem rozwojowym i bezpieczeństwa kraju".

NIK po kontroli, składając zawiadomienie do prokuratury, wskazywała, że minister właściwy do spraw gospodarki morskiej w projekcie uchwały w sprawie programu wieloletniego pn. "Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską" nie określił w sposób realny niezbędnego zakresu rzeczowego i finansowego inwestycji. Ponadto, w trakcie prac prowadzonych w 2019 r. i 2020 r. nad nowelizacją uchwały RM z 2016 r. nie informował Rady Ministrów, że wartość inwestycji wzrośnie o ponad 100 proc. i tym samym straciła ona uzasadnienie ekonomiczne.

Izba podała, że minister sprawując nadzór nad działalnością dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni nie podejmował interwencji mających na celu doprowadzenie do zgodności działań dyrektora Urzędu z przepisami obowiązującego prawa, świadomie akceptował takie działania uzasadniając to racjonalnością postępowania, a nawet wprowadził dyrektora Urzędu w błąd.

W sprawie byłego dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni, NIK stwierdził, że do czasu aktualizacji programu w 2020 r. zaciągał on zobowiązania w celu sfinansowania jego realizacji, przekraczając o 157,7 mln zł całkowity budżet programu. Ponadto z budżetu programu dokonywał wydatków na cele niesłużące jego realizacji, a istotną część skontrolowanych zadań inwestycyjnych realizował z naruszeniem zasad rzetelności, legalności, gospodarności i celowości.

Kanał żeglugowy, będący częścią drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską, otwarto 17 września 2023 r. Polska dzięki przekopowi przez Mierzeję Wiślaną zyskała niezależne od Rosji przejście z zalewu na Bałtyk. Rząd PiS wskazywał wówczas, że przekop zwiększy atrakcyjność gospodarczą województwa warmińsko-mazurskiego, a w szczególności Elbląga i portu w tym mieście, a także innych portów Zalewu Wiślanego.

Całkowita długość drogi wodnej z Zatoki Gdańskiej przez Zalew Wiślany do Elbląga to prawie 23 km, w tym przejście przez Zalew Wiślany liczy nieco ponad 10 km, na rzece Elbląg – także ponad 10 km. Pozostałe ok. 2,5 km to odcinek, na który składają się śluza i port zewnętrzny oraz stanowisko postojowe. Kanał i cały tor wodny będą miały docelowo 5 m głębokości.(PAP)

pm/ mark/ mow/