Projekt nowelizacji ustawy o Policji, Prawa oświatowego oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych został w środę skierowany do uzgodnień.

W jego uzasadnieniu podkreślono, że "zasadniczym celem proponowanych zmian jest zwiększenie efektywności prowadzonych postępowań kwalifikacyjnych do służby w Policji", a także "stworzenie możliwości pozyskania do niej jak największej liczby kandydatów odpowiadających potrzebom służby w formacjach mundurowych, takich jak Policja".

Zwrócono uwagę, że "etaty we wszystkich jednostkach organizacyjnych Policji w 2024 r., zostały określone w ustawie budżetowej na rok 2024 (...) w liczbie 108 909", "stan zatrudnienia na dzień 1 marca 2024 r. wynosił 92 647 policjantów (z tego dodatkowo 14 etatów finansowanych przez samorządy lokalne), natomiast wakat obejmował 16 276 etatów". Zauważono, że w ubiegłym roku do służby w Policji przyjęto 5174 osoby, natomiast odeszło z niej 9458 policjantów (dla porównania, w 2022 r. przyjęto - 5169, odeszło - 4726).

W uzasadnieniu do projektu podkreślono, że zmiany obejmujące kandydatów – absolwentów szkół ponadpodstawowych kończących klasy o profilu mundurowym, będą pozwalały na skrócenie wobec tych kandydatów postępowania kwalifikacyjnego i przeniesienie jednego z etapów tego postępowania, czyli testu sprawności fizycznej, na poziom szkoły.

W Ocenie Skutków Regulacji (OSR) wyjaśniono, że projektowane rozwiązania mają "umożliwić zarządzanie i prowadzenie odrębnego postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów, którzy złożyli podanie o przyjęcie do służby w Policji przed upływem trzech lat od ukończenia oddziału o profilu mundurowym (liceum ogólnokształcącego, technikum lub branżowej szkoły II stopnia), dla którego został określony odpowiedni program szkolenia".

Zgodnie z założeniami postępowanie kwalifikacyjne wobec takich kandydatów nie będzie obejmowało testu wiedzy.

Wyjaśniono, że będą oni "zwolnieni z etapu test sprawności fizycznej w sytuacji, gdy uzyskają oni pozytywny wynik ze spełniającego odpowiednie kryteria testu sprawności fizycznej przeprowadzonego w ostatnim roku szkolnym nauczania w oddziale o profilu mundurowym przez zespół, w którym będą uczestniczyli policjanci lub instruktorzy".

Natomiast przypadku innej grupy kandydatów, byłych funkcjonariuszy Policji, "projektodawca zakłada dla nich również odrębną ścieżkę postępowania kwalifikacyjnego".

"Wynika to z faktu, iż są to kandydaci posiadający już odpowiednie doświadczenie i kompetencje, jak również kwalifikacje zawodowe. Z tych też powodów projekt ustawy wobec tych kandydatów różnicuje zakres postępowań kwalifikacyjnych, mając na uwadze czas pozostawania przez nich poza służbą w Policji oraz posiadane kwalifikacje zawodowe i stopień policyjny" - czytamy w uzasadnieniu.

Zaznaczono, że "obecnie warunkiem uzyskania przez policjanta kwalifikacji zawodowych niezbędnych do mianowania lub powołania na stanowisko służbowe jest ukończenie poszczególnych czterech szkoleń zawodowych albo ukończenie studiów pierwszego lub drugiego stopnia w Akademii Policji w Szczytnie". Wskazano, "iż na pierwszy stopień policyjny w korpusach podoficerów i aspirantów Policji wymaga uzyskania odpowiednich kwalifikacji zawodowych oraz złożenia egzaminu końcowego podoficerskiego lub aspiranckiego".

Ponadto, wprowadzono odrębną procedurę kwalifikacyjną dla byłych funkcjonariuszy chcących się przyjąć do służby kontrterrorystycznej. "Kandydaci do tej służby będą zwolnieni z testu wiedzy, przy czym (...) etapy testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego, w tym testu psychologicznego oraz ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Policji przeprowadzane będą z uwzględnieniem wymagań do pełnienia tej służby dla kandydatów ubiegających się o przyjęcie na określone stanowiska do służby w Centralnym Pododdziale Kontrterrorystycznym Policji "BOA" lub samodzielnym pododdziale kontrterrorystycznym Policji" - napisano.

W projekcie znalazła się definicja klasy "o profilu mundurowym". Zgodnie z nią będzie to oddział szkolny, w którym nauczanie jest zorganizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 18 ust. 7 ustawy – Prawo oświatowe.

Dopisany ust. 7 stanowi "delegację ustawową dla ministra właściwego do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia", po pierwsze, "programu szkolenia realizowanego w oddziale o profilu mundurowym, mając na uwadze przygotowanie do podjęcia służby w Policji, rozwijanie umiejętności przydatnych w służbie oraz kształtowanie postaw patriotycznych i społecznych wśród uczniów".

Po drugie, "organizacji i formy zajęć realizowanych w ramach programu szkolenia (...), uwzględniając minimalną liczbę zajęć teoretycznych i praktycznych, miejsce realizacji tych zajęć oraz liczebność oddziału". Po trzecie, do określenia "warunków realizacji zajęć praktycznych (...), uwzględniając bezpieczeństwo uczniów, potrzebę zapewnienia niezakłóconego funkcjonowania jednostek organizacyjnych Policji oraz możliwość realizacji części zajęć praktycznych przez instruktorów lub funkcjonariuszy Policji w celu nabycia przez uczniów praktycznych umiejętności niezbędnych do pełnienia służby w Policji".

Zgodnie z treścią projektu w szkołach publicznych i niepublicznych, wymienionych w ustawie, z wyjątkiem szkół artystycznych, mogą być tworzone oddziały o profilu mundurowym.

Jednocześnie wskazano, że utworzenie takiego oddziału będzie wymagało zezwolenia Komendanta Głównego Policji, udzielonego w drodze decyzji administracyjnej. Ma on w nim też wskazać jednostkę organizacyjną Policji odpowiedzialną za prowadzenie zajęć praktycznych dla uczniów.

"Komendant Główny Policji za pośrednictwem Komendanta-Rektora Akademii Policji w Szczytnie sprawuje nadzór pedagogiczny nad realizacją szkolenia (...) w szkołach ponadpodstawowych prowadzących oddziały o profilu mundurowym" - czytamy w projekcie.

Zaznaczono, że warunkiem udzielenia zezwolenia jest m.in. zapewnienie warunków i odpowiednio wykwalifikowanej kadry do prowadzenia szkolenia, występowanie potrzeb kadrowych w Policji na terenie działania jednostki organizacyjnej Policji, a także możliwość zapewnienia wsparcia w prowadzeniu zajęć praktycznych. Ponadto, pozytywna ocena dotychczasowej współpracy szkoły z jednostkami organizacyjnymi Policji.

Podkreślono, że utworzenie oddziału "nie może naruszać uprawnień ucznia do uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły", a także "warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów, określonych w odrębnych przepisach". W przypadku szkół publicznych - nie może również naruszać uprawnień ucznia do "bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w niniejszej ustawie, ustawie o systemie oświaty oraz ustawie o finansowaniu zadań oświatowych".

Zgodnie z projektem wniosek o zezwolenie składa "organ prowadzący szkołę, w której ma zostać utworzony ten oddział, w terminie do dnia 31 marca roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym oddział o profilu mundurowym ma rozpocząć działalność". Wniosek musi zawierać m.in. datę rozpoczęcia funkcjonowania oddziału, a dołączyć do niego należy opinię rady pedagogicznej oraz "zobowiązanie organu prowadzącego szkołę do ponoszenia kosztów kształcenia w oddziale o profilu mundurowym przekraczających wydatki bieżące ponoszone na jednego ucznia w pozostałych oddziałach szkoły".

Z projektu wynika, że Komendant Główny Policji udziela zezwolenia po zasięgnięciu opinii właściwego kuratora oświaty, który oceni możliwości organizacyjne i kadrowe, a także opinii komendanta wojewódzkiego. Taka opinia ma zawierać "ocenę potrzeb utworzenia oddziału o profilu mundurowym na terenie działania jednostki organizacyjnej Policji, dotychczasowej współpracy szkoły z jednostkami organizacyjnymi Policji", a także ocenę spełniania przez szkołę wymaganych warunków i jej przygotowanie do realizacji programu szkolenia, określonego w przepisach.

Projektowane zmiany zakładają możliwość cofnięcia zezwolenia przez komendanta głównego m.in. w przypadku stwierdzenia przez kuratora oświaty, że realizacja programu szkolenia przebiega w sposób uniemożliwiający realizację obowiązkowych zajęć dydaktycznych. Zezwolenie może być też cofnięte w przypadku negatywnej oceny komendanta wojewódzkiego.

"Cofnięcie zezwolenia jest równoznaczne z likwidacją oddziału o profilu mundurowym. Likwidacja następuje w terminie określonym w decyzji o cofnięciu zezwolenia" - zaznaczono.

Ponadto, zgodnie z projektem minister właściwy do spraw wewnętrznych "określa corocznie, w drodze rozporządzenia, limit zezwoleń wydawanych na prowadzenie oddziałów o profilu mundurowym, uwzględniając potrzeby kadrowe i możliwości szkoleniowe Policji, oraz środki przeznaczone na ten cel w budżecie państwa".

Jednocześnie założono, iż zgodnie z zapisami projektowanej ustawy, pierwsze postępowanie rekrutacyjne do oddziałów o profilu mundurowym przeprowadza się na rok szkolny 2025/2026. "Pozwoli to na właściwe przygotowanie się szkół ponadpodstawowych do rozpoczęcia funkcjonowania oddziałów o profilu mundurowym na zasadach określonych w ustawie i w akcie wykonawczym do niej, począwszy od dnia 1 września 2025 r." - napisano w uzasadnieniu.(PAP)

pak/ ral/ mhr/