W wykazie sejmowych druków opublikowano w poniedziałek projekt uchwały Sejmu, zgłoszony przez klub PiS. Projekt dotyczy "zatrzymania niebezpiecznych dla Rzeczypospolitej Polskiej zmian Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

"Sejm RP zdecydowanie sprzeciwia się propozycjom zmian systemu instytucjonalnego Unii Europejskiej przedstawionym w sprawozdaniu Komisji Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego z 25 października 2023 r. w sprawie zmian traktatów" - czytamy w projekcie uchwały. Jak podkreślono, jednocześnie Sejm ma wyrazić "poparcie dla obecności Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, będącej sojuszem współpracujących ze sobą, równych, wolnych i suwerennych państw".

Jak czytamy w projekcie, "propozycje zawarte w sprawozdaniu (komisji PE - PAP)prowadzą do pozbawienia Rzeczypospolitej Polskiej możliwości samodzielnego podejmowania istotnych decyzji w zakresie polityki zagranicznej, obronności, ochrony granic, bezpieczeństwa (w tym bezpieczeństwa energetycznego), spraw wewnętrznych, wymiaru sprawiedliwości, polityki społecznej, polityki monetarnej, polityki podatkowej i w innych obszarach istotnych z punktu widzenia interesów państwa". "Sejm RP stwierdza, że przyjęcie tych propozycji naruszałoby Konstytucję RP, w szczególności zaś byłoby niezgodne z zasadą zwierzchniej władzy Narodu, wyrażoną w art. 4 Konstytucji RP" - napisano w projekcie.

Projekt ponadto zobowiązuje "Radę Ministrów do zdecydowanego przeciwstawienia się próbom zmiany Traktatu o UE i Traktatu o Funkcjonowaniu UE w kierunku odbierania kompetencji państwom członkowskim, w szczególności poprzez ograniczanie stosowania zasady jednomyślności w Radzie i Radzie Europejskiej oraz zmniejszanie wpływu państw członkowskich na procesy decyzyjne w Unii Europejskiej". "Sejm RP zobowiązuje Radę ministrów, aby przedstawiciele RP w Radzie i Radzie Europejskiej każdorazowo głosowali przeciwko tego rodzaju zmianom" - dodano.

W projekcie zwrócono się również do europarlamentarzystów: "Sejm RP wzywa wszystkich Posłów do Parlamentu Europejskiego, aby - realizując swoje konstytucyjne zobowiązania wobec Rzeczypospolitej Polskiej i Narodu - zagłosowali przeciw przyjęciu sprawozdania Komisji Spraw Konstytucyjnych PE z 25 października 2023 r. w sprawie zmian traktatów" - czytamy.

"Sejm RP wzywa wszystkich Posłów do Parlamentu Europejskiego, aby podjęli wszystkie możliwe działania na rzecz zatrzymania zmian ograniczających suwerenność RP i jej kompetencje w procesach decyzyjnych w Unii Europejskiej" - dodano.

"Sejm RP zdecydowanie odrzuca nieuczciwe, niezgodne z prawdą próby uzasadniania proponowanych zmian rzekomą koniecznością usprawnienia mechanizmów decyzyjnych w Unii Europejskiej, czy też prób przedstawiania tych zmian jako warunku dalszego rozszerzenia Unii" - czytamy w projekcie. Jak podkreślono, "jakiekolwiek zmiany systemu instytucjonalnego UE skutkujące przekazaniem instytucjom unijnym kompetencji władzy państwowej wymagają ratyfikacji, na którą Sejm i Senat muszą wyrazić zgodę większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów i senatorów".

W uzasadnieniu projektu podkreślono, że za obecnością Polski w UE opowiada się według badań "przytłaczająca większość Polaków". "W ostatnich latach w części państw UE zaobserwować można tendencje do przekształcenia tej organizacji w kierunku, który niepokoi znaczną część polskiego społeczeństwa" - czytamy. Jak oceniają autorzy projektu, do tej pory proces zwiększania kompetencji UE odbywał się w drodze odpowiedniej wykładni prawa UE, m.in. przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. "Choć niebezpieczny i niepokojący, (proces ten - PAP) nie prowadził jednak dotąd do gwałtownego pozbawiania państw UE ich fundamentalnych kompetencji, a jego postępy mogły i wciąż mogą być powstrzymywane" - czytamy.

"Ten stan rzeczy uległ zmianie w 2023 roku, wraz z rozpoczęciem prac nad propozycjami reformy Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. W wyniku rozpoczętych w maju prac Komisji Spraw Konstytucyjnych (AFCO) Parlamentu Europejskiego, przyjęte zostało sprawozdanie wraz z wnioskiem o dalsze procedowanie pakietu 267 poprawek do obu traktatów" - czytamy w uzasadnieniu projektu .

Jak oceniają autorzy projektu, "poprawki te zasadniczo modyfikują system instytucjonalny Unii Europejskiej oraz jej mechanizmy decyzyjne, poprzez likwidację zasady jednomyślności (a więc pozbawianie państw członkowskich prawa weta) w szeregu istotnych kwestii". Wśród tych obszarów autorzy projektu wskazali m.in. politykę obronną i zagraniczną, ochronę granic. politykę klimatyczną i energetyczną, a także sprawy wewnętrzne, związane z wymiarem sprawiedliwości czy polityką monetarną i podatkową.

Według autorów projektu, przyjęcie poszczególnych poprawek miałoby umożliwiać organom UE np. narzucanie obecności w sojuszach politycznych ze wskazanymi przez siebie państwami. Z kolei inne z poprawek (nr 59-70) miałyby spowodować, że "organy UE będą mogły zablokować rozwój, rozbudowę i lepsze wyposażenie Wojska Polskiego - np. pod pretekstem, że zbyt liczna polska armia może prowokować Rosję, z którą UE chce utrzymywać dobre relacje polityczne i gospodarcze".

Komisja Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego przyjęła w środowym głosowaniu sprawozdanie zalecające zmianę unijnych traktatów. Treść dokumentu została uzgodniona przez przedstawicieli pięciu frakcji - Europejskiej Partii Ludowej (EPL), socjaldemokratów (S&D), liberałów (Renew), Zielonych i Lewicy. Zawiera on propozycję 267 zmian w obu Traktatach - o Unii Europejskiej oraz o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej - i liczy 110 stron.

Główne proponowane zmiany to eliminacja zasady jednomyślności w głosowaniach w Radzie UE w 65 obszarach i transfer kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE, m.in. poprzez utworzenie dwóch nowych kompetencji wyłącznych UE - w zakresie ochrony środowiska oraz bioróżnorodności (art.3 TFUE) - oraz znaczne rozszerzenie kompetencji współdzielonych (art.4), które obejmowałyby osiem nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, leśnictwo, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł i edukację. (PAP)

mml/ zm/