"Prezentacja obiektów w Gdańsku, gdzie ogromne znaczenie ma obywatelska powinność na rzecz służby ojczyźnie, jest niezwykle istotna, a te eksponaty mają właśnie taki charakter. Są wyrazem miłości do ojczyzny i patriotycznej odpowiedzialności" - mówił we wtorek z-ca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr Marek Szymaniak.

Prezentacja ekspozycji "Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Funduszu Obrony Narodowej" w MIIWŚ odbyła się w ramach ogólnopolskiego projektu wystawienniczego koordynowanego przez Muzeum Narodowe w Poznaniu. Jego głównym celem jest zaprezentowanie szerokiemu gronu odbiorców srebrnych pamiątek, pozyskanych wśród społeczeństwa polskiego przez polskie władze państwowe w ramach ogólnonarodowej zbiórki prowadzonej w latach 1936-1939 w ramach Funduszu Obrony Narodowej (FON).

Podczas otwarcia wystawy został odczytany list wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego. "(...) są to wyjątkowe przedmioty, posiadające osobiste lub patriotyczne dedykacje które spontanicznie oddano, aby wzmocnić w ten sposób finansowo obronność Polski w przededniu II wojny światowej" - napisał do uczestników wicepremier.

Dodał, że "uzupełnieniem zaprezentowanej w Gdańsku części kolekcji srebrnych przedmiotów jest list pochodzący ze zbiorów Muzeum II Wojny Światowej, z podziękowaniem za przekazanie konia w darze na FON, napisany w maju 1939 r."

"Jestem przekonany, że ta niezwykła ekspozycja spotka się z uznaniem szerokiej publiczności i będzie doskonałą lekcją historii i patriotyzmu" - podkreślił w liście minister Gliński.

Jak podało Muzeum II Wojny Światowej, Polacy niezwykle ofiarnie zasilili FON zarówno w postaci gotówkowej, jak i rzeczowej – nieruchomościami, kosztownościami a nawet zbożem i zwierzętami rzeźnymi. Po niemieckiej napaści na Polskę we wrześniu 1939 r. niewykorzystane dary rzeczowe wywieziono za granicę. W ambasadzie polskiej w Bukareszcie podzielono je na część "srebrną" i "złotą". 61 skrzynek ze srebrem przewieziono z Rumunii do Francji, gdzie przetrwały II wojnę światową, najpierw w skarbcu oddziału Banku Francji w Marsylii, a po wojnie przeniesiono je do Tuluzy.

"Srebrny" Fundusz Obrony Narodowej Polska odzyskała w 1976 r. W latach 1978–1988 zespół pracowników Muzeum Narodowego w Poznaniu zinwentaryzował ponad 18 000 przedmiotów. Z tego względu, a także dla symbolicznego choćby wyrównania wojennych strat w zbiorach, decyzją dysponenta skarbu Ministerstwa Kultury i Sztuki, Muzeum otrzymało na własność 1840 obiektów.

W dniu 23 stycznia 2023 r. Muzeum Narodowemu w Poznaniu przekazano pozostałych ponad 16 000 sreber Funduszu Obrony Narodowej. Obecnie w ramach projektu: "Nie zmarnujcie niepodległości. Srebra Funduszu Obrony Narodowej" w muzeach i instytucjach kultury w całej Polsce prezentowane są wystawy obiektów z tego zespołu.

Bezpłatna wystawa jest prezentowana na poziomie -3 Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Będzie dostępna dla zwiedzających do 30 września.(PAP)

autor: Piotr Mirowicz

pm/ aszw/