"Pojechałem do Prisztiny, by spotkać się z premierem Albinem Kurtim i wicepremierem Besnikiem Bislimim, oraz do Belgradu, by porozmawiać z prezydentem Aleksandrem Vucziciem i Petarem Petkoviciem (odpowiedzialnym w rządzie Serbii za kwestie dot. Kosowa - PAP). Jestem zadowolony, że Kosowo co do zasady zaakceptowało europejską propozycję porozumienia z Serbią. Będziemy kontynuować nasze rozmowy na spotkaniu wysokiego szczebla" - napisał Lajczak.

Po poniedziałkowym spotkaniu z kosowskim premierem Lajczak - mówiąc o Wspólnocie Gmin Serbskich w Kosowie - przypomniał, że "wszystko, co zostało uzgodnione w drodze dialogu, musi zostać implementowane". Określona zapisami osiągniętego w 2013 roku pod auspicjami UE porozumienia Wspólnota Gmin Serbskich miałaby składać się z 10 gmin posiadających większość serbską i odpowiadać na tych terenach za "rozwój ekonomiczny, edukację, zdrowie oraz miejskie i wiejskie planowanie". Trybunał Konstytucyjny Kosowa uznał w 2015 roku odnoszące się do Wspólnoty części porozumienia brukselskiego za niekonstytucyjne; Prisztina sprzeciwia się odtąd jego implementacji.

Plan europejski, zwany również planem francusko-niemieckim, nie został oficjalnie przedstawiony do wiadomości publicznej, jego fragmenty pojawiają się jednak regularnie w serbskich oraz kosowskich mediach. Według serbskiego dziennika "Danas" jego zapisy zakładają m.in. wyrzeczenie się przedstawiania i reprezentowania interesów drugiej strony na arenie międzynarodowej oraz niesprzeciwianie się akcesji do jakichkolwiek organizacji międzynarodowych.

W czwartek prezydent Vuczić przyznał, że "90 proc. pojawiających się informacji na temat planu jest słusznych", a "w jednym z punktów podaje się, że Serbia nie będzie przeciwstawiać się członkostwu Kosowa w jakiejkolwiek organizacji międzynarodowej", co jest dla Serbii - podkreślił prezydent - "najbardziej niebezpiecznym" fragmentem dokumentu.

Po spotkaniu z wysłannikiem UE premier Kosowa zaznaczył, że przyjmuje europejski plan, który określił "dobrą podstawą do dalszej dyskusji". Prezydent Serbii określił rozmowę z Lajczakiem jako "otwartą i przyjacielską". Serbska premier Ana Brnabić zaznaczyła z kolei, że wizyta to przejaw "wzmocnionej presji" wspólnoty międzynarodowej.

Poparcie dla potwierdzonej przez Miroslava Lajczaka deklaracji Prisztiny wyraziła również administracja USA. "Stany Zjednoczone z zadowoleniem przyjmują decyzję Kosowa, by przyjąć propozycję Unii Europejskiej, i nadal będą oferować pełne poparcie dla dialogu, któremu pośredniczy UE. Umowa przyniesie znaczne korzyści zarówno Kosowu, jak i Serbii" - napisał na Twitterze ambasador USA w Kosowie Jeff Hovenier.

Jakub Bawołek (PAP)

jbw/ mms/