Na potrzebę obszernej nowelizacji przepisów odnoszących się do kuratorów sądowych wskazywał resort sprawiedliwości, który przygotował propozycje takich zmian zaakceptowanych przez rząd latem tego roku. Sejm uchwalił te przepisy pod koniec października, zaś Senat w połowie listopada przyjął do nich szereg szczegółowych i redakcyjnych poprawek.

W czwartek wieczorem Sejm przyjął ponad 20 spośród tych poprawek. Teraz nowelizacja trafi do prezydenta.

Jedna z przyjętych poprawek skróciła z pięciu lat do roku czas na utworzenie sekretariatów kuratorów okręgowych oraz sekretariatów zespołów kuratorskiej służby sądowej, tam gdzie one jeszcze nie istnieją.

Wśród przyjętych poprawek znalazła się również dotycząca przyznania kuratorom dodatkowego ryczałtu z tytułu używania pojazdu prywatnego do celów służbowych. Inna z podtrzymanych poprawek podwyższa ryczałt za sprawowanie dozorów lub nadzorów oraz za przeprowadzanie wywiadów w postępowaniu wykonawczym, w sprawach nieobjętych dozorem ani nadzorem.

Według resortu sprawiedliwości głównymi celami zmian jest poprawa funkcjonowania i organizacji kuratorskiej służby sądowej oraz poprawa jakości i efektywności pracy kuratorów.

Zgodnie z tymi przepisami, kuratorem zawodowym będzie mogła zostać osoba, która posiada wyłącznie obywatelstwo polskie i wykształcenie wyższe magisterskie z zakresu: psychologii, pedagogiki, socjologii lub prawa albo studia z co najmniej jednej wymienionej dziedziny.

Prezes sądu okręgowego będzie zobowiązany do niezwłocznego złożenia aplikantowi kuratorskiemu po zdanym egzaminie propozycji pracy. Kuratora okręgowego ma powoływać minister sprawiedliwości.

Nowelizacja wprowadza też tytuł honorowy - dyplomowanego kuratora specjalisty. Będzie on przysługiwał kuratorowi posiadającemu co najmniej 20-letni okres, w tym co najmniej 5-letni okres pracy jako kurator specjalista oraz znaczący dorobek zawodowy. Dzień 25 czerwca zostałby ustanowiony świętem kuratorskiej służby sądowej.

Przepisy zakładają umożliwienie kuratorowi sądowemu uzyskanie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu karnym, w którym uczestniczył w charakterze pokrzywdzonego lub oskarżyciela posiłkowego. Koszty takie zostaną również zwrócone kuratorowi społecznemu, który będzie mógł ubiegać się o to w sądzie rejonowym.

Zmiany wprowadzają też rozwiązanie, które ma umożliwić kuratorom sądowym uzyskanie potrzebnej pomocy psychologicznej. Zgodnie z nowelą pracodawca, czyli sąd rejonowy, ma zapewnić kuratorowi zawodowemu, na jego wniosek lub za jego zgodą, taką pomoc.

Nowe przepisy regulują też kwestię związaną z dodatkami funkcyjnymi. Przewidziano wprowadzenie dodatków w związku z prowadzeniem zajęć w ośrodku kuratorskim w formie miesięcznego ryczałtu. Zgodnie z projektem kuratorowi zawodowemu może być też przyznany na czas określony dodatek specjalny do wysokości 40 proc. wynagrodzenia zasadniczego.

Nowela wprowadza też zmiany w postępowaniach dyscyplinarnych kuratorów zawodowych. Przepisy rozszerzają odpowiedzialność dyscyplinarną kuratora zawodowego o przesłankę nieprzestrzegania zasad etyki zawodowej i rezygnuje z możliwości wymierzania kary porządkowej. W katalogu kar przewidziano też nowy rodzaj kary – upomnienie, a usunięto z niego karę nagany z ostrzeżeniem. Zmiany dotyczą także sposobu powoływania rzecznika dyscyplinarnego kuratorów, którego obecnie wybiera okręgowe zgromadzenie kuratorów spośród swoich członków. Zgodnie z nowelą, rzecznika powoływać będzie prezes sądu okręgowego. (PAP)

autorzy: Marcin Jabłoński, Mikołaj Małecki

mja/ mml/ par/