Przez niektórych nazywany był "człowiekiem Moskwy w Al-Kaidzie".

Zawahiri, który z soboty na niedzielę został zabity w stolicy Afganistanu - Kabulu, w wyniku nalotu amerykańskich dronów, był uważany za prawą rękę współtwórcy Al-Kaidy Osamy bin Ladena i jednego ze współorganizatorów zamachów z 11 września 2001 roku.

Wraz z innymi członkami Al-Kaidy, Zawahiri miał również planować atak z 12 października 2000 roku na okręt USS Cole w Jemenie, w którym zginęło 17 amerykańskich marynarzy, a rannych zostało ponad 30. W USA został także oskarżony o udział w zamachach bombowych na amerykańskie ambasady w Kenii i Tanzanii, w których 7 sierpnia 1998 roku zginęły 224 osoby, a rannych zostało ponad 5000 osób.

Po tym, jak elitarna amerykańska jednostka Navy Seals zlikwidowała bin Ladena w Pakistanie w maju 2011 roku, Zawahiri stanął na czele Al-Kaidy. Był jednym z najbardziej poszukiwanych terrorystów przez rząd Stanów Zjednoczonych - za jego głowę wyznaczono nagrodę w wysokości 25 mln dolarów. W ostatnich latach kilkukrotnie pojawiały się niezweryfikowane informacje o śmierci terrorysty oraz o złym stanie jego zdrowia.

Ajman al-Zawahiri urodził się w Kairze 19 czerwca 1951 roku. Jego pradziadek był imamem sunnickiej uczelni Al-Azhar, ojciec - profesorem farmakologii na Uniwersytecie Kairskim. W wieku 15 lat Zawahiri został aresztowany za przynależność do nielegalnego Bractwa Muzułmańskiego - najstarszej i największej egipskiej organizacji islamskiej. Po skończeniu studiów medycznych na Uniwersytecie Kairskim w 1974 roku prowadził klinikę na przedmieściach stolicy kraju. Wkrótce jednak zaangażował się w działalność radyklanych grup islamistycznych, dążących do obalenia egipskiego rządu.

W latach 70. Zawahiri dołączył do organizacji Egipski Dżihad, która była odpowiedzialna za udany zamach na prezydenta Egiptu Anwara Sadata w październiku 1981 roku. W jego wyniku został aresztowany. Choć nie postawiono mu zarzutów w związku z zamachem, Zawahiri został skazany na 3 lata za nielegalne posiadanie broni.

W 1985 roku Zawahiri wyjechał do Arabii Saudyjskiej, a następnie do Pakistanu i Afganistanu, gdzie założył oddział Egipskiego Dżihadu. Jednocześnie pracował jako lekarz w czasie sowieckiej inwazji w tym kraju.

Po opuszczeniu Afganistanu przez wojska sowieckie w 1989 roku, Zawahiri miał szukać schronienia i finansowania w kilku krajach europejskich, Jemenie, Iraku, Iranie, a także na Filipinach. W 1993 roku stanął na czele odrodzonego Egipskiego Dżihadu, odpowiedzialnego za serię zamachów w połowie lat 90. wymierzonych w rząd Egiptu.

W grudniu 1996 roku Zawahiri miał zostać aresztowany w Czeczenii za brak ważnej wizy, a rok później udać się ponownie do Afganistanu. Aleksandr Litwinienko, były oficer Federalnej Służby Bezpieczeństwa (FSB) Federacji Rosyjskiej, otruty w Londynie w 2006 roku za pomocą materiału radioaktywnego, nazwał Zawahariego "człowiekiem Moskwy w Al-Kaidzie". Według Litwinienki, Zawahiri miał w 1998 roku przejść półroczny trening w Dagestanie, a następnie zostać przerzucony do Afganistanu w celu przeniknięcia do najbliższego otoczenia bin Ladena.

W ostatnich latach rola Zawahiriego spadła, głównie wskutek likwidowania przez Amerykanów kolejnych jego współpracowników oraz powstawania nowych terrorystycznych struktur na czele z tzw. Państwem Islamskim. (PAP)

mrf/ mal/

arch.