Radio Opole » Kraj i świat
2022-05-28, 20:40 Autor: PAP

„Spiegel”: Putin wykorzystywał historyczne poczucie winy Niemiec

Niemcy pomyliły historyczną odpowiedzialność za swą faszystowską przeszłość z poczuciem winy wobec Rosji, co doskonale potrafił wykorzystywać Putin – przekonuje na łamach „Spiegla” amerykański historyk Timothy Snyder, specjalizujący się w problematyce Europy Środkowo-Wschodniej.

Mylenie przez Niemcy odpowiedzialności za własną faszystowską przeszłość z poczuciem winy wobec Rosji, traktowanej jako główna ofiara II wojny światowej, stało się rosyjską bronią szczególnie po roku 2010 - uważa Snyder.


Jak wyjaśnia, dla Putina „nazista” - to ktoś, kto najechał Rosję lub, według rosyjskich przywódców, mógłby zagrozić Rosji lub być jej w jakikolwiek sposób przeciwny. „Z takiej perspektywy, Rosjanin jest z definicji antyfaszystą – nawet jeśli to, co robi, jest w oczywisty sposób faszystowskie. Dlatego we współczesnej Rosji o historii rosyjskiej kolaboracji z nazistami zupełnie się nie wspomina. Prawo zabrania dyskusji na temat paktu Ribbentrop-Mołotow, a trudny temat zbrodni stalinowskich, w tym głodu na Ukrainie, jest oficjalnym tabu” – podkreśla historyk.


Mimo że rosyjska polityka pamięci jest dokładnym przeciwieństwem niemieckiej, nigdy nie stanowiło to problemu dla Niemiec. Niemcy odczuwali poczucie winy, a „wina, jak doskonale wie Władimir Putin, jest narzędziem dominacji” – dodaje Snyder.


„Putin i jego towarzysze broni bardzo lubili wykorzystywać niemiecką winę jako środek polityczny. W kraju zarzuty o nazizm wymierzane były w tych, którzy w jakikolwiek sposób sprzeciwiali się Putinowi. W polityce zagranicznej to oskarżenie miało na celu skłonienie innych do zrobienia tego, czego chciał Putin” – zauważa historyk.


„Tragedia ostatnich lat polega na tym, że Niemcy szukali odkupienia za swój faszyzm u ludzi, którzy w oczywisty sposób sami są faszystami. Po raz kolejny pakt Ribbentrop-Mołotow był zwieńczeniem współpracy Berlina z Moskwą i zmienił świat” – twierdzi Snyder. Jego zdaniem „dyskusje o zależności energetycznej Niemiec od Rosji potoczyłyby się inaczej, gdyby pakt odgrywał częstszą rolę we wspólnie projektowanej polityce pamięci Berlina i Moskwy”.


„Gdyby niemieccy politycy byli świadomi wagi paktu Ribbentrop-Mołotow, trudno byłoby im moralnie uzasadnić zakup gazu ziemnego z Rosji. Zamiast tego, niemieckie płatności za paliwa kopalne pomogły sfinansować dwie kolejne rosyjskie agresje wojenne w Europie Wschodniej” – podkreśla Snyder.


Teraz, po drugiej inwazji Rosji na Ukrainę, Niemcy tłumaczą, że uzależnienie ich kraju od rosyjskiej ropy i gazu ogranicza ich opcje polityczne. Jednak „wejście w tę zależność było świadomą decyzją polityczną, były inne opcje” – zauważa historyk. Od tamtego czasu to ta zależność kształtowała niemiecki dyskurs, a „Gerhard Schroeder to tylko wulgarny symbol ogólnego zjawiska”.


Jak podkreśla Snyder, Niemcy powinni byli rozpocząć debatę o Ukrainie co najmniej 30 lat temu, ale wciąż mają szansę zerwać ze swoim „kolonialnym podejściem” wobec Ukrainy i stanąć po właściwej stronie w wojnie z faszyzmem. „Demokracja niemiecka tego potrzebuje, a reszta z nas, nie tylko Ukraińcy, potrzebuje demokracji niemieckiej” - konstatuje.


„Niemcy są dumne ze swojego antyfaszyzmu i polityki pamięci, mają rację uważając, że demokracja wymaga regularnego studiowania historii, zwłaszcza II wojny światowej i Holokaustu” – dodaje historyk, przypominając, że „podczas II wojny światowej Ukraina znajdowała się między Związkiem Radzieckim a Rzeszą Niemiecką, przy czym w czasach sowieckich na Ukrainie zginęło więcej cywilów, niż w Rosji. W walce z Niemcami poległo też więcej ukraińskich żołnierzy, niż amerykańskich, brytyjskich i francuskich razem wziętych”.


Jak podkreśla Snyder, „wszystko to bardzo aktywnie ignorowano po zakończeniu II wojny światowej, zarówno w Bonn, jak i w Moskwie”. Zamiast tego w Bonn „wzmocniono historyczne mity, (…) jako główne ofiary wojny (po Żydach) uznając Rosjan”. Dlatego to do Moskwy „pojechano po rozgrzeszenie (i gaz ziemny), a kontakty z moskiewskimi autokratami były moralnie uzasadniane II wojną światową” – podkreśla amerykański historyk.


Marzena Szulc (PAP)


mszu/ mal/


Kraj i świat

2024-06-26, godz. 12:00 Błaszczak: czekam na przeprosimy od tych, którzy zarzucali mi kłamstwo ws. rakiety pod Bydgoszczą Czekam na przeprosimy od zarzucających mi kłamstwo ws. rakiety, która spadła pod Bydgoszczą - oświadczył szef klubu PiS Mariusz Błaszczak. Jak dodał… » więcej 2024-06-26, godz. 12:00 Lubelskie/ Zmarł kierowca ciężarówki, uczestnik wypadku na S12 w miejscowości Leśce (aktl.) Zmarł kierowca ciężarówki, jeden z uczestników środowego wypadku na drodze ekspresowej S12 w miejscowości Leśce (Lubelskie) - podała policja. Trasa w… » więcej 2024-06-26, godz. 11:50 Śląskie/ 53 lata temu pożar w Rafinerii Czechowice pochłonął 37 ofiar 53 lata temu, od uderzenia pioruna w element zbiornika, wybuchł pożar w Rafinerii Nafty w Czechowicach-Dziedzicach koło Bielska-Białej. W akcji gaszenia zginęło… » więcej 2024-06-26, godz. 11:50 Marszałek: Sejm w lipcu zajmie się obywatelskim projektem ws. zamrożenia cen gazu i energii Sejm w lipcu zajmie się zainicjowanym przez PiS obywatelskim projektem ustawy mającej na celu utrzymanie cen gazu i energii na obecnym poziomie. Poinformował… » więcej 2024-06-26, godz. 11:50 Probierz czwartym w XXI wieku trenerem polskich piłkarzy, który utrzymał posadę po wielkim turnieju Leo Beenhakker, Adam Nawałka, Paulo Sousa i teraz Michał Probierz - to selekcjonerzy piłkarskiej reprezentacji Polski, którzy po ważnych turniejach w XXI… » więcej 2024-06-26, godz. 11:40 Senat/ Komisja Praw Człowieka i Praworządności wysłuchała informacji o działalności IPN w 2023 r. Skupiamy się nie tylko na przeszłości, na przywracaniu godności ofiar, nazywaniu zbrodniarzy z imienia i nazwiska, ale dbamy także o kolejne pokolenia. Jesteśmy… » więcej 2024-06-26, godz. 11:40 Mark Rutte wybrany na stanowisko sekretarza generalnego NATO (opis) Rada Północnoatlantycka podjęła w środę decyzję o wyborze premiera Holandii Marka Ruttego na stanowisko kolejnego sekretarza generalnego NATO. Rutte zastąpi… » więcej 2024-06-26, godz. 11:40 Prezydent: od 1 lipca ruch bezwizowy do Chin dla obywateli Polski (krótka2) Od 1 lipca polscy obywatele podróżujący do Chin na nie dłużej niż 15 dni nie będą potrzebowali wiz - powiedział w środę w Szanghaju Andrzej Duda. Prezydent… » więcej 2024-06-26, godz. 11:40 IMGW ostrzega przed upałami w dziesięciu województwach (aktl.) Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał w środę ostrzeżenia drugiego stopnia przed upałami i ostrzeżenia pierwszego stopnia przed burzami. » więcej 2024-06-26, godz. 11:40 Energa-Operator planuje budowę kolejnych Głównych Punktów Zasilania Energa-Operator, należąca do Energi z Grupy Orlen, chce wybudować cztery nowe Główne Punkty Zasilania i przebudować już istniejące. Celem jest m.in. zwiększenie… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »