Przedstawiciele władz województwa podkreślają, że osobom, które walczyły poza granicami Polski należy się ogromny szacunek i wsparcie, a święto, które potrwa do soboty jest formą podziękowania za ich służbę.

Izabela Domogała z zarządu woj. śląskiego podczas piątkowej konferencji prasowej na Stadionie Śląskim w Chorzowie powiedziała, że w obchodach wezmą udział weterani z całego kraju. "To, co się wydarzyło na Ukrainie też powoduje, że myślimy troszeczkę inaczej o żołnierzach. Chcemy upamiętnić osoby, które są i walczyły poza granicami kraju, chcemy je dzisiaj pokazać szerzej naszym mieszkańcom i opowiedzieć ich historię" - dodała. "Chcemy te osoby upamiętnić, chcemy im podziękować za ich służbę, bo nie wiemy jak będzie się rozwijała sytuacja w Europie i chcemy się też od nich uczyć" - podkreślił Domogała.

"Ponad 65-letnia historia zaangażowania Polski w działania poza granicami państwa pełna jest chwalebnych czynów naszych żołnierzy. Przez minione dziesięciolecia ponad 100 tys. żołnierzy i pracowników wojska zapisało piękną, ale też tragiczną kartę w naszej historii" - powiedział podczas spotkania z dziennikarzami płk rezerwy Zbigniew Piątek z Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach.

Jak dodał, w tym czasie w misjach i operacjach poza granicami kraju poległo 121 polskich żołnierzy, z czego 50 w misjach w Iraku i Afganistanie. Jak zaznaczył pułkownik, głównym celem uroczystości jest oddanie czci i honoru wszystkim biorącym udział w misjach, szczególnie poległym.

Obchody święta weteranów zainaugurowała zorganizowana na Stadionie Śląskim konferencja poruszająca temat zdrowia psychicznego weteranów, a także spotkania z korespondentami wojennymi oraz spotkanie uczniów z weteranami. Z kolei w Gliwicach odbywają się zawody strzeleckie. Jak mówił uczestniczący w konferencji kierownik Oddziału Psychiatrii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 4 w Bytomiu dr Wojciech Sołtys, stres pourazowy, który kojarzy się zazwyczaj z doświadczeniem wojny czy klęski żywiołowej, jest coraz bardziej częścią codzienności. "Podnosząc sobie w nieskończoność poprzeczkę tak bardzo obciążamy nasze układy nerwowe, że doprowadzamy do powstania zaburzeń zdrowia psychicznego o obrazie bardzo porównywalnym do tego, który odczuwają żołnierze na misjach, nie wiedząc o tym" - wskazał.

Jak ocenił, stres pourazowy będzie coraz częstszym problemem. Przypomniał, że ostatni czas był serią traum – jedną z nich była pandemia koronawirusa, podczas której wielu straciło bliskich, a izolacja i walka z pandemią zostawiły ślad w psychice zarówno dorosłych, jak i dzieci.

Wieczorem na Stadionie Śląskim odbędzie się widowisko patriotyczno-historyczne pn. "Elegia Śląska" w wykonaniu Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego.

Główne obchody, w których ma wziąć m.in. udział wiceminister obrony narodowej Marcin Ociepa, zaplanowano na sobotę. Uroczystości rozpocznie rano msza święta w kościele garnizonowym w Katowicach. Następnie uczestnicy udadzą się pod Pomnik Powstańców Śląskich w Katowicach, gdzie zostanie odczytany Apel Pamięci i odbędzie się ceremonia wręczenia wyróżnień.

Przed południem pod Stadion Śląski przyjadą uczestnicy III Rajdu Motocyklowego Weteranów. Innym miejscem obchodów będzie Skwer Powstań Śląskich w Parku Śląskim - tam w południe nastąpi podniesienie flagi państwowej i odegranie hymnu. W tym samym czasie, w sąsiedztwie Stadionu Śląskiego, rozpocznie się piknik patriotyczno-militarny, w trakcie którego prezentować się będą jednostki wojskowe, policja, straż pożarna, a także organizacje pozarządowe działające na rzecz weteranów. Podczas pikniku zaplanowano pokazy akrobacji samolotowych oraz przelot śmigłowców.

W Parku Śląskim powstanie też miasteczko ze stanowiskami 10 szpitali wojewódzkich. Będzie można tam poddać się badaniom profilaktycznym. Wojewódzkie Pogotowie Ratunkowe stworzy "strefę małego rekruta", w której najmłodsi będą mogli aktywnie spędzić czas. Zwieńczeniem pikniku będzie koncert zespołu Wilki, który rozpocznie się o 18.

Sejm RP ustanowił 29 maja Dniem Weterana Działań Poza Granicami Państwa. W tym samym dniu obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Dzień Weterana w Polsce po raz pierwszy oficjalnie był obchodzony w 2012 r. Obecnie status weterana ma w Polsce ponad 29 tys. osób, a weterana poszkodowanego ponad 800 osób.(PAP)

autor: Krzysztof Konopka

kon/ mark/