Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-08-04, godz. 17:10 Paryż/tenis - złoty medal Djokovica (krótka) Serbski tenisista Novak Djokovic zdobył złoty medal igrzysk w Paryżu. W niedzielnym finale wygrał z Hiszpanem Carlosem Alcarazem 7:6 (7-3), 7:6 (7-2). » więcej 2024-08-04, godz. 17:10 W Łodzi otwarto Punkt Informacji Turystycznej Województwa Łódzkiego Przy ul. Piłsudskiego 12 w Łodzi, w sąsiedztwie Urzędu Marszałkowskiego, otwarto w niedzielę Punkt Informacji Turystycznej Województwa Łódzkiego. Turyści… » więcej 2024-08-04, godz. 17:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, niedziela 4 sierpnia, 17.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Julia Szeremeta awansowała do półfinału bokserskiej kat. 57 kg i zapewniła sobie co najmniej brązowy medal igrzysk… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 Paryż/boks - Szeremeta: czuję się świetnie, idę po złoto 'Czuję się świetnie, idę po złoto' - przyznała pięściarka Julia Szeremeta po awansie do półfinału bokserskiej kat. 57 kg i zapewnieniu sobie co najmniej… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 USA/ W kampanii Kamali Harris zaczynają się zabiegi o wyborców Republikanów W ramach kampanii wiceprezydent USA Kamali Harris rozpoczną się działania skierowane do wyborców Partii Republikańskiej, których zniechęca kandydatura Donalda… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 Ekstraklasa piłkarska - Motor - Korona 1:1 (opis1) Motor Lublin - Korona Kielce 1:1 (0:1). Bramki: 0:1 Adrian Dalmau (43), 1:1 Piotr Ceglarz (82-karny). Żółta kartka - Motor Lublin: Samuel Mraz, Paweł… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 Paryż/boks - Szeremeta pewna medalu (opis) Julia Szeremeta awansowała do półfinału bokserskiej kat. 57 kg i zapewniła sobie co najmniej brązowy medal igrzysk w Paryżu. W niedzielnym ćwierćfinale… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 Ukraina/ Zełenski: F-16 są już u nas i już wypełniają zadania Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski potwierdził w niedzielę, że pierwsze samoloty wielozadaniowe F-16 dotarły do jego kraju, i oświadczył, że ich piloci… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 Paryż/gimnastyka - poręcze kobiet (wyniki) Wyniki rywalizacji w ćwiczeniach na poręczach w gimnastyce kobiet: 1. Kaylia Nemour (Algieria) 15,700 pkt 2. Qiu Qiyuan (Chiny) 15,500 3. Sunisa Lee (USA)… » więcej 2024-08-04, godz. 17:00 Ekstraklasa piłkarska - Motor - Korona 1:1 (wynik) Motor Lublin - Korona Kielce 1:1 (0:1). Bramki: 0:1 Adrian Dalmau (43), 1:1 Piotr Ceglarz (82-karny). Żółta kartka - Motor Lublin: Samuel Mraz, Paweł… » więcej
143144145146147148149
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »